Piotr Tryjanowski

polski zoolog, ekolog, akarolog

Piotr Tryjanowski (ur. 9 lipca 1970) – polski naukowiec, profesor Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, ornitolog, specjalista z ekologii behawioralnej, wpływu klimatu, ptaków krajobrazu rolniczego i ekologii miast.

Piotr Tryjanowski
Państwo działania

 Polska

Data urodzenia

9 lipca 1970

profesor nauk biologicznych
Specjalność: ekologia, zoologia
Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Doktorat

18 grudnia 1998 – biologia
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
promotor: Jan Bednorz

Habilitacja

27 października 2003 – nauki biologiczne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Profesura

22 października 2007

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Stanowisko

dyrektor Instytutu Zoologii

Okres zatrudn.

od 2009

Uczelnia

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Okres zatrudn.

1995–2010

Strona internetowa

Działalność naukowa i zawodowa

edytuj

Absolwent profilu biologiczno-chemicznego w liceum ogólnokształcącym w Wolsztynie[1]. Ukończył studia na Wydziale Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM). W 1998 na podstawie napisanej pod kierunkiem Jana Bednorza dysertacji Dynamika zgrupowania ptaków lęgowych na intensywnie użytkowanych terenach rolniczych w zachodniej Wielkopolsce otrzymał na UAM stopień doktora nauk biologicznych. Na UAM habilitował się w 2003, przedstawiwszy dzieło Ekologia gąsiorka Lanius collurio w zachodniej Palearktyce[2]. W 2007 został profesorem nauk biologicznych[3].

W 2003 wyjechał na stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej do Cambridge w Wielkiej Brytanii. Będąc w Wielkiej Brytanii rozpoczął współpracę z Międzynarodowym Panelem do spraw Zmian Klimatu (IPCC). Był jednym z 800 autorów tzw. czwartego raportu IPCC na temat zmian klimatu[4], za który IPCC w 2007 dostał Pokojową Nagrodę Nobla[5].

Od 2009 jest dyrektorem Instytutu Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. W latach 1995–2010 związany z UAM[5]. W 2019 został uhonorowany najwyższą godnością akademicką Czeskiego Uniwersytetu Przyrodniczego w Pradze. W 2022 został członkiem Academia Europaea[6]. Członek komitetów Polskiej Akademii Nauk[2]. Autor ponad 250 publikacji międzynarodowych i kilku książek[7].

Wśród wypromowanych przez niego doktorów znalazł się Jakub Kosicki oraz Łukasz Jankowiak(inne języki)[2].

Kontrowersje

edytuj

Odpowiadał za przygotowanie prognozy oddziaływania na środowisko oraz dokumentacji środowiskowej, które zezwalały na budowę zamku w Stobnicy. Tryjanowski twierdzi, że nie otrzymywał wynagrodzenia ani za sporządzanie raportów, ani za zasiadanie w radzie fundacji Fauna Polska, której fundatorem był inwestor zamku[8][9][10].

Wybrane publikacje

edytuj
  • Parry, Martin, et al., eds. Climate change 2007-impacts, adaptation and vulnerability: Working group II contribution to the fourth assessment report of the IPCC. Vol. 4. Cambridge University Press, 2007.
  • Rosenzweig, Cynthia, et al. „Attributing physical and biological impacts to anthropogenic climate change.” Nature 453.7193 (2008): 353–357.
  • Rosenzweig, Cynthia, et al. „Assessment of observed changes and responses in natural and managed systems.” (2007): 79–131.
  • Tryjanowski, Piotr, et al. „Conservation of farmland birds faces different challenges in Western and Central-Eastern Europe.” Acta Ornithologica 46.1 (2011): 1–12.
  • Tryjanowski, Piotr, Stanisław Kuźniak, and Tim Sparks. „Earlier arrival of some farmland migrants in western Poland.” Ibis 144.1 (2002): 62–68.

Książki

edytuj
  • Zwierzęta konfliktowe w miastach, Regoionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim, 2016 (wraz z Krzysztofem Dudkiem i Leszkiem Jerzakiem)[11];
  • Rozum z ptakami odlatuje, Lanius, 2018;
  • Wino i ptaki, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2018[12];
  • Ornitologia terapeutyczna, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021 (wraz ze Sławomirem Murawcem)[13];
  • Bocian. Biografia nieautoryzowana, Paśny Buriat, 2022[14];
  • Który tak śpiewa?, Universitas, 2023 (wraz z Jakubem Kornhauserem, Marcinem Polakiem, Aleksandrem Wójtowiczem)[15]

Przypisy

edytuj
  1. Znani Absolwenci, liceumwolsztyn.pl [dostęp 2024-06-21] [zarchiwizowane 2016-03-22].
  2. a b c Prof. dr hab. Piotr Tryjanowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-06-21].
  3. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 października 2007 r. nr 115-7-07 o nadaniu tytułu profesora (M.P. z 2007 r. nr 82, poz. 863).
  4. Press flyer announcing 2007 report, ipcc.ch, 2007 [zarchiwizowane 2021-06-25] (ang.).
  5. a b Prof. dr hab. Piotr Tryjanowski – kierownik – Katedra Zoologii [online], zoologia.up.poznan.pl/pl [dostęp 2024-06-21].
  6. Academy of Europe: Tryjanowski Piotr [online], www.ae-info.org [dostęp 2022-11-07].
  7. ‪Piotr Tryjanowski‬ – ‪Google Scholar.
  8. Aleksandra Hołownia, Marek Mikołajczyk, Zróbmy sobie zamek, „Dziennik Gazeta Prawna”, inforlex.pl, 21 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-21].
  9. Grzegorz Wierzchołowski, Profesor, który zgodził się na budowę zamku w Puszczy Noteckiej, bronił kornika w Białowieży! [online], niezalezna.pl, 9 lipca 2018 [dostęp 2024-06-21].
  10. Robert Jurszo, Zamek w Stobnicy: za raport zapłacono sianem dla koni. I dopisano do niego badaczy bez ich wiedzy [online], oko.press, 13 lipca 2018 [dostęp 2024-06-21].
  11. Zwierzęta konfliktowe w miastach | Krzysztof Dudek, Leszek Jerzak, Piotr Tryjanowski [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-05-30].
  12. Wino i ptaki | Piotr Tryjanowski [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-05-30].
  13. Ornitologia terapeutyczna. Ptaki Zdrowie Psychika | Dr hab. n. med. Sławomir Murawiec Specjalista Psychiatra [online] [dostęp 2023-05-18].
  14. Bocian. Biografia nieautoryzowana | Piotr Tryjanowski, Adam Zbyryt [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-05-18].
  15. Universitas, "Który tak śpiewa?". Ptaki w kulturze, 978-83-242-3813-2 [online], universitas.com.pl [dostęp 2023-05-18].