Piotr Opaliński (1586–1624)
Piotr Opaliński herbu Łodzia (ur. w 1586, zm. 17 stycznia 1624) – wojewoda poznański w latach 1622–1624, kasztelan poznański w latach 1620–1622, starosta pobiedziski[1] w 1614 roku[2].
| |
 Łodzia | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Barbara z Ostroroga Lwowska |
| Żona |
Zofia Kostczanka |
| Dzieci |
Krzysztof Opaliński |
Życiorys
edytujSyn Jana Opalińskiego i Barbary z Ostroroga Lwowskiej herbu Nałęcz.
Po śmierci swojego ojca w 1598 roku został właścicielem Sierakowa. Uczył się w Poznaniu w kolegium jezuickim, a później w Ingolstadt oraz w 1604 w Padwie. Przebywał w Rzymie, a w 1605 powrócił do kraju. Posłował na sejm 1606[3]. W 1611 drogą cesji dostał starostwo śremskie, a miał już wówczas i pobiedziskie. Poseł województw poznańskiego i kaliskiego na sejm zwyczajny 1613 roku[4]. Był jednym z delegatów, których w 1613 wyznaczył sejm i wysłał do skonfederowanego wojska w Lublinie. W 1616 był członkiem poselstwa wysyłanego do Moskwy. Dworzanin i sekretarz królewski. W 1617 wraz ze swoją rotą brał udział w wyprawie Władysława IV przeciw Moskwie. Na nieustannych walkach spędził zimę 1617/18. W 1620 mianowany został kasztelanem poznańskim, a w 1621 dowodził pułkiem w czasie wyprawy chocimskiej[3]. Wojewodą poznańskim został w 1622. Domagał się na sejmiku średzkim 1624 przeprowadzenia nowego powszechnego pomiaru dla bardziej sprawiedliwego rozłożenia podatków. W Sierakowie lokował bernardynów, ale już im nie zdążył wystawić klasztoru i kościoła. Za młodu pisywał wiersze łacińskie, a kilka z nich drukował w T. Grzybowskiego Disputatio philosophica (Ingolstadt 1604). Powiększając skrzętnie swój majątek, zgromadził 3 miasta: Sieraków, Bnin i Czerniew oraz 50 wsi[3].
Żonaty w 1607 roku z Zofią Kostką[5] (1591–1639) córką Krzysztofa Kostki i Anny Pileckiej, która już jako wdowa odkupiła klucz włoszakowicki od Łukasza Opalińskiego. Miał dwóch synów: Krzysztofa, wojewodę poznańskiego i Łukasza, marszałka nadwornego koronnego oraz trzy córki: Annę Beatę (żonę Stanisława Przyjemskiego), Franciszkę, benedyktynkę w Poznaniu i Zofię, żonę S. Koniecpolskiego, później S. Koreckiego[3].
Zmarł 17 stycznia 1624 i pochowany został w Kościele Bernardynów w Sierakowie i gdzie Sebastian Sala wykonał mu nagrobek[3]. W 1995 jego sarkofag został przeniesiony do Zamku w Sierakowie.
Przypisy
edytuj- ↑ Urzędnicy Wielkopolscy XV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Adam Bieniaszewski, 1987, s. 221.
- ↑ w tym roku uzyskał dożywocie na starostwo pobiedziskie wraz z Zofią Kostkówną, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 162.
- ↑ a b c d e Gąsiorowski, Topolski 1981 ↓, s. 532.
- ↑ Janusz Byliński, Dwa sejmy z roku 1613, Wrocław 1984, s. 245.
- ↑ Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa. Wyd. Z.P. POLIMER Koszalin 2010, s. 82, 256, 298, 299 i 300
Bibliografia
edytuj- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 532. ISBN 83-01-02722-3.