Piotr Felicjan Telefus

Piotr Felicjan Telefus herbu Łabędź (ur. ok. 1620, zm. 1706 w Horyńcu) – podczaszy halicki w latach 1692–1699[1], rotmistrz królewski, deputat na Trybunał Koronny 1673, poseł na Sejmy: 1658, 1659, 1661, 1664/1665, 1671[2], 1673, 1677, 1681 i 1683.

Piotr Felicjan Telefus
Herb
Łabędź
Data i miejsce urodzenia

ok. 1620
Horyniec

Data śmierci

1706

Ojciec

Jan Telefus

Dzieci

Stanisław Piotr Telefus
• Klara

Życiorys

edytuj

Piotr Felicjan Telefus był synem Jana i N Wilkowskiej herbu Pobóg, chorążanki kamienieckiej[3], urodził się około 1620 roku, pisał się z Telephusowa na Piasecznej i Czarnej Wodzie, dwóch posiadłościach w powiecie kamienieckim koło Kupina. Posiadał znaczne dobra na Podolu, w województwie bełskim oraz w ziemi halickiej.

Przez ponad pół wieku służył ojczyźnie, już od wczesnej swojej młodości poświęciwszy się działalności wojskowej, od 1650 roku przez wiele lat był rotmistrzem królewskim[4][5]. Był blisko związany z Jerzym Sebastianem Lubomirskim, hetmanem polnym koronnym, a następnie z Feliksem Potockim, hetmanem wielkim koronnym. Brał udział w licznych wojnach, m.in. w oblężeniu Kamieńca i w  wojnach moskiewskich, podczas których dostał się do niewoli[5].

Oprócz służby wojskowej udzielał się również publicznie, w 1648 roku podpisał suffragia na Jana Kazimierza[6], posłował wielokrotnie na sejmy, w 1658 roku należał do komisji sejmowej mającej rozpatrywać sprawy graniczne z Wołoszą[7], a w 1659 roku został naznaczony z sejmu do rewizji ksiąg podolskich[8]. W 1661 roku powołany ponownie do komisji z Wołoszą i do rewizji poborów. W 1673 roku był deputatem z województwa podolskiego na Trybunał Koronny[5], w tymże roku był również marszałkiem sejmiku szlachty podolskiej i posłem na sejm koronacyjny oraz został wybrany na urząd podczaszego halickiego. Poseł ziemi halickiej na sejm grodzieński 1678–1679 roku[9]. Następnie posłował na kolejne sejmy w latach: 1681 i 1683.

Ufundował w Horyńcu cerkiew greckokatolicką[10] oraz razem ze swoją żoną Teresą 8 czerwca 1703 roku dokonał zapisu ze swych dóbr na rzecz wzniesienia zarówno kościoła, jak i klasztoru oo. Franciszkanów w Horyńcu[11].

Zmarł w 1706 roku w Horyńcu, żonaty z Teresą z Bydłowskich herbu Kopacz, córką Jakuba, wojskiego i podstarościego halickiego oraz sędziego grodzkiego halickiego i N Dymideckiej herbu Sas[12], pozostawił liczne potomstwo, m.in. Stanisława Piotra, podczaszego trembowelskiego oraz stolnika i chorążego podolskiego oraz Klarę, żonę Jana Franciszka Mrozowickiego herbu Prus III, sędziego ziemskiego lwowskiego[13][14].

Przypisy

edytuj
  1. Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku. T. 3 : Ziemie ruskie. Zeszyt 1 : Urzędnicy wojewόdztwa Ruskiego XIV–XVIII wieku (Ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy / oprac. Kazimierz Przyboś. 1987, s. 398.
  2. Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie wskutek fundacyi śp. Aleksandra hr. Stadnickiego, t. XXIV: Lauda sejmikowe halickie 1575–1695, [wyd. A. Prochaska], s. 331, 1931.
  3. Kazimierz Pułaski, Kronika Polskich rodów szlacheckich Podola, Wołynia i Ukrainy, T. I, s. 232, 1911.
  4. [[Volumina Legum]], wyd. J. Ohryzko, I-IX, Petersburg – Kraków, t. IV, s. 290, 1859–1860.
  5. a b c Kazimierz Pułaski, Kronika Polskich rodów szlacheckich Podola, Wołynia i Ukrainy, T. I, s. 233, 1911.
  6. Volumina Legum wyd. J. Ohryzko, I-IX, Petersburg – Kraków, IV, s. 106, 1859–1860.
  7. Volumina Legum wyd. J. Ohryzko, I-IX, Petersburg – Kraków, IV. s. 252, 1859–1860.
  8. Volumina Legum wyd. J. Ohryzko, I-IX, Petersburg – Kraków, IV, s, 295, 1859–1860.
  9. Krystyn Matwijowski, Sejm grodzieński 1678-1679, Wrocław 1985, s. 141.
  10. Antoni Stelmach, Z przeszłości Horyńca, [w:] Rocznik Ziemi Lubaczowskiej, 2/1971, s. 92–93, 99, 1971.
  11. Mariusz Leszczyński, Horyniec-Zdrój, Lublin, s. 11–12, 78, 2016.
  12. AGAD, Metryka Koronna (Sumariusz księgi MK 180 z lat 1633–1635, kanclerstwa Jakuba Zadzika), k. 189 v. – 190
  13. Kazimierz Pułaski, Kronika Polskich rodów szlacheckich Podola, Wołynia i Ukrainy, T. I, s. 234, 1911.
  14. [[Polski Słownik Biograficzny]], T. XXII, s. 206, 1977.

Bibliografia

edytuj
  • Krystyn Matwijowski, Pierwsze sejmy z czasów Jana III Sobieskiego, Wrocław 1976, s. 249.
  • Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku. (Ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy. Oprac. Kazimierz Przyboś. 1987, s. 398.