Piotr Dunin Wolski

kanclerz wielki koronny, biskup płocki

Piotr Dunin Wolski herbu Łabędź (ur. 1531, zm. 20 sierpnia 1590[1]) – biskup płocki od 1577 i przemyski od 1576, podkanclerzy koronny od 1574 i kanclerz wielki koronny od 1576, przedstawiciel dyplomatyczny Rzeczypospolitej w Królestwie Hiszpanii w 1561 roku, internuncjusz Rzeczypospolitej w Hiszpanii w 1569 roku[2].

Piotr Dunin Wolski
Ilustracja
Herb duchownego
Data urodzenia

1531

Data śmierci

20 sierpnia 1590

Miejsce pochówku

Płock

Biskup diecezjalny płocki
Okres sprawowania

1577–1590

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Nominacja biskupia

1577

Sakra biskupia

brak danych

Życiorys

edytuj

Był synem Pawła Dunina Wolskiego kanclerza wielkiego koronnego, biskupa poznańskiego (1544–1546) i Doroty Wiewieckiej h. Jastrzębiec. Miał czterech braci i sześć sióstr.

Studiował za granicą (Padwa, Rzym, Madryt). W 1545 otrzymał kanonię poznańską. Po powrocie z Włoch przebywał na dworze króla Zygmunta Augusta, gdzie dał się poznać jako człowiek szczególnie utalentowany do języków obcych i do służby w dyplomacji. Stąd też w 1560, po śmierci królowej Bony, został wysłany do Madrytu w Hiszpanii, gdzie przebywał 10 lat, starając się odzyskać tzw. sumy neapolitańskie. Po powrocie do Polski jeszcze raz został wysłany do Hiszpanii po śmierci Piotra Barzego, kasztelana przemyskiego i posła polskiego, który podjął błędne decyzje w sprawach państwowych, co wymagało natychmiastowej interwencji i naprawy. Jako poseł został również wysłany do papieża Grzegorza XIII. Do jego sukcesów dyplomatycznych przyczyniła się bardzo dobra znajomość języka włoskiego, francuskiego i hiszpańskiego. Odwołany z Hiszpanii powrócił do Polski w 1573.

W dowód uznania jego talentu dyplomatycznego Henryk Walezy mianował go w 1574, na sejmie koronacyjnym podkanclerzym koronnym, a następnie Stefan Batory kanclerzem wielkim koronnym w 1576 i biskupem przemyskim. Wkrótce potem złożył pieczęć kanclerską na ręce Jana Zamoyskiego, i nie mając jeszcze zatwierdzenia papieskiego na diecezję przemyską, otrzymał nominację na biskupstwo w Płocku, gdzie jego rządy trwały od 5 lipca 1577 r. aż do śmierci, 28 sierpnia 1590 r.

W 1575 podpisał elekcję cesarza Maksymiliana II Habsburga[3]. W 1589 roku był sygnatariuszem ratyfikacji traktatu bytomsko-będzińskiego na sejmie pacyfikacyjnym[4].

Jako biskup płocki dwukrotnie przeprowadził synod diecezjalny w Płocku i Pułtusku (1586 i 1589), które przyczyniły się do recepcji reformy podjętej na soborze trydenckim w diecezji płockiej. Wybudował pałac biskupi w Wyszkowie (1589); odnowił kolegiatę w Pułtusku.

Znany był również jako bibliofil – sprowadzane z zagranicy książki kazał oprawiać w jasnożółty pergamin i brązową skórę. Zgromadzone księgi przekazał Akademii Krakowskiej (ok. 1000 woluminów) i bibliotece kapituły płockiej (130 dzieł).

Przypisy

edytuj
  1. data śmierci
  2. Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938, Warszawa 1938, s. 81.
  3. Leszek Kieniewicz, Senat za Stefana Batorego, Warszawa 2000, s. 299.
  4. Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, t. I, Wilno 1758, s. 237.

Linki zewnętrzne

edytuj