Pinus maximartinezii

*Pinus maximartinezii*
	; Okaz w ogrodzie botanicznym Uniwersytetu Kalifornijskiego
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	sosnowce
Rodzina	sosnowate
Rodzaj	sosna
Gatunek	P. maximartinezii
	Nazwa systematyczna
	Pinus maximartinezii Rzed.; Ciencia (Mexico) 23:17, t. 2. 1964
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pinus maximartinezii Rzed. – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje w środkowym Meksyku, na południu stanu Zacatecas.

Morfologia

Pokrój: Drzewo o szerokiej koronie, z nieregularnymi gałęziami.
Pień: Osiąga 16 m wysokości, 40 cm średnicy. Kora blado brązowa i gładka u młodych drzew, z czasem łuskowata, szarobrązowa.
Liście: Igły osadzone po 5 na krótkopędach, niebieskozielone. Osiągają 6–12 cm długości, 0,8–1 mm grubości.
Szyszki: Szyszki żeńskie duże, zwisające, jajowato-cylindryczne, o długości 14–23(26) cm, szerokości 10–12 cm, po otwarciu 11–14 cm. Początkowo zielone, dojrzewając brązowieją. Ważą do 2 kg. Nasiona bardzo duże, o długości 22–26 mm, ze skrzydełkiem długości 1–2 mm.

Biologia i ekologia

Pinus maximartinezii w uprawie doniczkowej

Drzewo wiatropylne. Szyszki nasienne dojrzewają w sierpniu, w 27 lub 28 miesięcy od zapylenia. Jedna wiązka przewodząca w liściu. Siewki wykształcają do 24 liścieni.

Jedyna populacja występuje w górskich suchych lasach na wysokości 1900–2200 m n.p.m.^[5].

Nasiona rozsiewane są przez ptaki.

Systematyka i zmienność

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus^[6]:

podrodzaj Strobus
- sekcja Parrya
  - podsekcja Cembroides
    - gatunek P. maximartinezii

Pinus maximartinezii jest najbliżej spokrewniona z Pinus pinceana i Pinus rzedowskii^[5].

Zagrożenia

Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia EN (endangered), czyli jest gatunkiem zagrożonym, o wysokim ryzyku wymarcia w niedalekiej przyszłości^[4].

Zastosowanie

Jadalne nasiona były zbierane jako pożywienie i sprzedawane w Meksyku na lokalnym rynku. Szyszki są sprzedawane i używane w celach dekoracyjnych.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ ^a ^b A.A. Farjon A.A., Pinus maximartinezii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-09-07] (ang.).
↑ ^a ^b Christopher J. Earle: Pinus maximartinezii. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-07]. (ang.).
↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-07]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[christenhusz2011-3] M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).

[iucn-4] A.A. Farjon A.A., Pinus maximartinezii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-09-07] (ang.).

[Gymn2-5] Christopher J. Earle: Pinus maximartinezii. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-07]. (ang.).

[Gymn-6] Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-09-07]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]