Wikipedia

Pikulice

wieś w województwie podkarpackim

Pikulice – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Przemyśl[4][5].

Pikulice
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

przemyski

Gmina

Przemyśl

Liczba ludności (2022)

548[2]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-733[3]

Tablice rejestracyjne

RPR

SIMC

0608836[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Przemyśl
Mapa konturowa gminy wiejskiej Przemyśl, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Pikulice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Pikulice”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pikulice”
Położenie na mapie powiatu przemyskiego
Mapa konturowa powiatu przemyskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pikulice”
Ziemia49°44′44″N 22°46′29″E/49,745556 22,774722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Integralne części wsi Pikulice[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0608859 Optyń przysiółek
0608842 Zalesie część wsi
Ukraiński Cmentarz Wojenny w Pikulicach

Wieś jest położona w obszarze południowo–wschodnim wiejskiej gminy Przemyśl[6].

We wsi znajduje się dom kultury.

We wsi działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej[7][8].

Historia

edytuj

Wieś pierwotnie należała do Przemyśla jako osadzona na stu łanach frankońskich, darowanych miastu przez króla Władysława II Jagiełłę przywilejem z 1389 roku. Ten król swym dokumentem, wydanym 29 października 1408 w Przemyślu, uwalnia od wszelkich danin i ciężarów osiedlających się we wsiach, m.in. w Piekulicach. W roku 1418 starosta ruski oraz kasztelan szremski Iwan z Obychowa z polecenia królewskiego przeprowadził rozgraniczenie pomiędzy przedmieściem Piekuliczi i wsiami Grochowce, Witoszyńce oraz Koniuchy.

Wieś królewska Piekulice położona była w 1589 roku w starostwie przemyskim w ziemi przemyskiej województwa ruskiego[9].

Po I wojnie światowej znajdował się tutaj obóz internowanych żołnierzy armii URL. Do lata 1944 filia Stalagu 327[10] dla jeńców sowieckich. Obozy o tej samej numeracji istniały jeszcze w Nehrybce i Olchowcach, w którym byli przetrzymywani również jeńcy włoscy i holenderscy, po II wojnie światowej obóz jeńców niemieckich.

Wieś spalona 15 października 1945 przez oddział UPA z sotni „Łastiwki” Grzegorza Jankowskiego (ukr. Григорій Янківський).

W latach 1954-1972 wieś była siedzibą gromady Pikulice. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie przemyskim.

Zabytki, kultura

edytuj

We wsi znajduje się murowany neogotycki kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, wzniesiony w 1910 r.[11] lub w latach 1911-1912.[12] Obok kościoła przy drodze - murowana neogotycka dzwonnica[13] z roku 1912.[12]

Religia

edytuj

Rzymskokatolicy

edytuj

Miejscowość jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa. Pod koniec XIX wieku wieś wchodziła w skład parafii w Przemyślu.

Grekokatolicy

edytuj

Niegdyś we wsi znajdował klasztor bazyliański. Jeszcze w latach 70. XX wieku we wsi znajdowała się cerkiew pw. Sobora Najświętszej Marii Panny, która została rozebrana. Pod koniec XIX wieku wieś wchodziła w skład greckokatolickiej parafii w Nehrybce[14].

Ukraiński Cmentarz Wojenny w Pikulicach

edytuj
 
Warta honorowa ukraińskich płastunek przed grobem powstańców (USS i UPA[15]) w Pikulicach w dniu 29 kwietnia 2007 w rocznicę Akcji Wisła

We wsi znajduje się Ukraiński Cmentarz Wojenny (blisko skraju ze strony Przemyśla[16]). Cmentarz znajduje się w miejscu obozu jenieckiego, w którym przebywali żołnierze Semena Petlury. W wyniku trudnych warunków obozowych, wielu spośród internowanych zmarło. Do pochówków wykorzystano istniejący cmentarz z I wojny światowej. Do chwili obecnej zachowały się nagrobki żołnierzy węgierskich z 1915 roku. Na drugiej części cmentarza pochowano szczątki upowców ekshumowanych w Birczy.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101077
  2. ↑ Raport o stanie gminy. Stan ludności 31.12.2022 str. 7 [dostęp 2024-10-09]
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 925 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Plan rozwoju lokalnego gminy Przemyśl. [dostęp 2017-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-25)].
  7. ↑ Ochotnicza Straż Pożarna w Pikulicach
  8. ↑ OSP Pikulice
  9. ↑ Aleksander Jabłonowski, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, T. 7, Ziemie ruskie. Ruś Czerwona, Cz. 1, Warszawa 1901, s. 1.
  10. ↑ Wiesław Marczyk, Jeńcy radzieccy w niewoli Wehrmachtu na ziemiach polskich w latach 1941-1945, Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu, 1987. str. 30
  11. ↑ Pikulice. Kościół pw. bł. Jakuba Strzemię
  12. ↑ a b Sołectwo Pikulice. gminaprzemysl.home.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-07)]..
  13. ↑ Kościół oraz dzwonnica w Pikulicach
  14. ↑ parafia została utworzona w r. 1851, skasowana w 1946 → Zob.: Parafia Greckokatolicka w Nehrybce. 1851-1946
  15. ↑ „Podczas uroczystego pochówku 7 lipca 2000 r. spoczęły tutaj kości upowców odnalezione i ekshumowane na koszt państwa polskiego w Birczy i Lisznej (mieszkańcy tychże okolic, pamiętający terror UPA wobec ludności polskiej, nie zgodzili się na pochowanie „banderowców” na miejscowych cmentarzach)”. [w:] [1] Dziennik Polski, Nr 16, Rol LX, Kraków. Tablice w „areszcie”. 20 stycznia 2004.
  16. ↑ Pikulice na google.com/maps

Linki zewnętrzne

edytuj

Znaki początek wsi Pikulice (wjazd) koniec wsi Pikulice oraz początek Przemyśla na google.com/maps

Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Pikulice&oldid=75138367”