Pieśń szwadronu Wąsowicza

Pieśń szwadronu Wąsowicza – pieśń legionowa z okresu I wojny światowej opisująca szarżę pod Rokitną, prowadzoną przez rotmistrza Zbigniewa Wąsowicza. W pieśni tej upatruje się korzeni późniejszych popularnych kupletów dwuwierszowych opisujących z czarnym humorem i sarkazmem wojenne losy poszczególnych polskich pułków kawaleryjskich tzw. "żurawiejek". Pieśń powstała w Karpatach po bitwie pod Nadworną.

Opisuje ona szarżę, jaka odbyła się w czasie I wojny światowej podczas bitwy Austriaków z Rosjanami w okolicy wsi Rokitna. Dnia 13 czerwca 1915 roku 2 szwadron II Brygady Legionów Polskich pod dowództwem rotmistrza Zbigniewa Wąsowicza wyruszył do ataku na niezdobyte dotąd pozycje wroga. W ciągu około 15 minut polscy ułani przedarli się przez 3 linie wroga przełamując jego obronę. W szarży zginął rotmistrz Wąsowicz, a z 64 ułanów powróciło jedynie sześciu. Oba fakty pieśń pomija, koncentrując się na męstwie i waleczności ułanów.

Tekst pieśni

"Nasz Wąsowicz, chłop morowy,
Zbił Moskali w Cucyłowej.

Odznaczył się szwadron drugi,
Wrażej krwi on przelał strugi.

Myśmy w opłotkach stanęli,
Na Moskwę ogniem plunęli.

Kozacy ku nam pognali,
Lecz ognia nie wytrzymali.

Rotmistrz stał na środku drogi,
Z pistoletu prażył wrogi.

Armaty basem śpiewały,
Lecz śmiał się z nich szwadron cały.

Dwie godziny bitwa trwała,
Jest z niej dla szwadronu chwała.

Więc kto chce rozkoszy użyć,
Niech w ułany idzie służyć."

Bibliografia

• Witold Ślusarski "Ostrogami dzwoń", Unia-Press, Warszawa 1992
• "Księga jazdy polskiej": pod protektoratem marsz. Edwarda Śmigłego–Rydza. Warszawa 1936. Reprint: Wydawnictwo Bellona Warszawa 1993
• Witold Sienkiewicz "Bojowo i lirycznie", Demart S.A 2010, ISBN 978-83-7427-586-6