Piaskowa Góra (Wałbrzych)
Piaskowa Góra (przed 1945 Sandberg) – dzielnica mieszkalna Wałbrzycha i jego jednostka pomocnicza[4].
| Część miasta Wałbrzycha | |
 Piaskowa Góra, widok z obwodnicy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| Data założenia |
XIX w. |
| W granicach Wałbrzycha | |
| SIMC |
1062782[3] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
58-309 |
| Tablice rejestracyjne |
DB |
Położenie na mapie Wałbrzycha  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
 50°48′31″N 16°17′02″E/50,808611 16,283889
| |
Swoją nazwę zawdzięcza złożom piasku szklarskiego, który jest wykorzystywany w hutnictwie szkła. Początkowo wchodziła w skład Szczawna-Zdroju i stanowiła jego zaplecze gospodarskie. Obecna nazwa obowiązuje od 1951.
Piaskowa Góra zajmuje wzniesienie w północnej części miasta, między dolinami Szczawnika na zachodzie i Pełcznicy na wschodzie. Od północy ogranicza ją dolna linia kolejowa nr 291, poprzez którą sąsiaduje ze Szczawienkiem, a na południu dociera do północnych podnóży Stróżnika i Wzgórza Gedymina z parkiem w Szczawnie Zdroju. Najstarsza część dzielnicy skupiona jest na osi obecnych ulic Wrocławskiej, kardynała S. Wyszyńskiego i H. Wieniawskiego (tak zwana SPG, tj. Stara Piaskowa Góra). Przed wojną powstało tu kilka zakładów przemysłowych, w tym huta szkła i Zakłady Urządzeń Technicznych WAMAG, które zaprzestały swojej działalności oraz Dolnośląska Fabryka Lin i Drutów Linodrut – Linmet, która po sprywatyzowaniu została przeniesiona do Świdnicy[5]. Przez ulicę Wrocławską została poprowadzona linia tramwajowa z centrum Wałbrzycha na Szczawienko, zwane również Dolnym Szczawnem.
Na Piaskowej Górze na początku XX wieku powstały również dwa kościoły: luterański oraz rzymskokatolicki. Wraz z rozwojem Wałbrzycha po zakończeniu II wojny światowej Piaskowa Góra w latach 60. została wyłączona z granic administracyjnych Szczawna-Zdroju i włączona do Wałbrzycha. Wybudowano tutaj osiedle mieszkaniowe przewidziane na ok. 30 tysięcy mieszkańców. Górzysta rzeźba terenu pozwoliła na wkomponowanie w terenie zarówno wysokich budynków z tzw. wielkiej płyty, jak i jednorodzinnej zabudowy szeregowej. Znajdują się tutaj:
- Specjalistyczny Szpital im. dra Alfreda Sokołowskiego,
- dwie przychodnie lekarskie,
- szkoły podstawowe,
- trzy gimnazja (publiczne, społeczne i sportowe),
- Zespół Szkół nr 4 w Wałbrzychu
- Społeczne Liceum
- Instytut Języków Obcych (do roku akademickiego 2007/2008) i Instytut Pedagogiki Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu (do roku akademickiego 2007/2008).
Piaskowa Góra jest kreowana na centrum handlowe miasta. Znajdują się tu liczne punkty handlowe i usługowe, a także budynki użyteczności publicznej: filia biblioteki publicznej, Wałbrzyski Ośrodek Kultury, poczta, policja. Funkcjonują trzy parafie rzymskokatolickie, a przez pewien czas działała misja mormonów. W pobliżu Piaskowej Góry znajduje Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna.
Według danych Urzędu Miejskiego w Wałbrzychu w 2014 roku dzielnicę Piaskowa Góra zamieszkiwało 19448 osób[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 57, poz. 509
- ↑ Rozwój terytorialny Wałbrzycha
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). GUS. [dostęp 2021-01-09].
- ↑ Uchwała Rady Miejskiej Wałbrzycha z dnia 30 grudnia 2004 r. ws. utworzenia jednostki pomocniczej Gminy Wałbrzych pod nazwą Wspólnota Samorządowa „Piaskowa Góra” i nadania Statutu tej jednostce (Dz. Urz. Woj. Dolnośląskiego z 2005 r., Nr 21, poz. 501)
- ↑ Historia zakładu. linosteel.pl. [dostęp 2023-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-12)]. (pol.).
- ↑ nasz.walbrzych.pl
Bibliografia
edytuj- Słownik geografii turystycznej Sudetów: Góry Wałbrzyskie, Pogórze Wałbrzyskie, Pogórze Bolkowskie, t. 10, pod red. M. Staffy, wyd. I-BIS, Wrocław 2005.