Pesa 2014N Krakowiak
Pesa 2014N „Krakowiak” − niskopodłogowy, czteroczłonowy, jednokierunkowy tramwaj polskiego producenta Pesa, produkowany dla MPK Kraków i eksploatowany przezeń w Krakowie od 2015 roku. W roku 2023 był najdłuższym tramwajem w Polsce.
Tramwaj na placu Centralnym im. Ronalda Reagana | |
Dane ogólne | |
Kraj produkcji | |
---|---|
Producent | |
Miejsce produkcji |
Polska |
Premiera |
2015 |
Lata produkcji |
od 2014 |
Dane techniczne | |
Liczba członów |
4 |
Długość |
42 830 mm |
Szerokość |
2400 mm |
Wysokość |
3600 mm |
Napięcie zasilania |
600 V |
Prędkość maksymalna |
80 km/h |
Wnętrze | |
Liczba miejsc siedzących |
93 |
Liczba miejsc ogółem |
322 |
Konstrukcja
edytujTramwaj „Krakowiak” jest modyfikacją tramwaju Pesa Twist, czteroczłonowym zespołem pojazdów o długości 42,8 metra[1][2]. Nadwozie wsparte jest na pięciu dwuosiowych wózkach, przy czym napędowy jest pierwszy i dwa ostatnie. Każda oś wózka napędowego wyposażona jest w asynchroniczny silnik prądu przemiennego marki SKODA o mocy 105 kW, usytuowany równolegle do osi zestawu kołowego. Każdy silnik zasilany jest przez falownik. Układ zasilania umożliwia zwrot energii do sieci trakcyjnej i jest przystosowany do wdrożenia układu gromadzenia energii opartego na superkondensatorach[3][2]. Przenoszenie napędu z silnika na oś napędową odbywa się przez dwustopniową przekładnię. Wał przekładni połączony jest z wałami kół przez sprzęgła podatne. Na wałach zamontowane są tarcze hamulcowe elektrohydraulicznych hamulców pasywnych[1].
Wagony mają sześć podwójnych drzwi oraz jednoskrzydłowe z przodu i z tyłu pojazdu. Drzwi są wyposażone w specjalne platformy, ułatwiające osobom poruszającym się na wózkach inwalidzkich wejście do pojazdu[1][4]. W sekcji pasażerskiej znajdują się porty USB i gniazda umożliwiające ładowanie urządzeń mobilnych[4].
W przestrzeni dla pasażerów są 93 miejsca siedzące, miejsca stojące i przestrzeń dla wózków. Każdy z członów jest wyposażony w indywidualny system wentylacyjno-klimatyzacyjny, listwy świetlne na poręczach i stopniach wewnętrznych[4]. Siedzenia pojazdu są tapicerowane, z wandaloodpornymi siedziskami i oparciami z motywem Lajkonika; są dwa miejsca z pasami bezpieczeństwa dla osób z niepełnosprawnością, a także miejsca dla osób z wózkami dziecięcymi i większym bagażem[3].
Wyposażony jest w monitoring, automaty biletowe obsługujące płatności kartą płatniczą oraz gotówką, system informacji pasażerskiej złożony z głosowego zapowiadania przystanków i tablic wyświetlających trasę przejazdu[3].
Dane techniczne
edytujOpracowano na podstawie źródła[2].
Pesa 2014N „Krakowiak” | ||
Przeznaczenie | Transport miejski | |
Napięcie zasilania | 600 V DC | |
Miejsca siedzące | 93 | |
Miejsca stojące | 322 | |
Długość pojazdu | 42 830 mm | |
Szerokość pojazdu | 2400 mm | |
Wysokość pojazdu | 3600 mm | |
Moc ciągła na kołach | 6x105kW | |
Prędkość maksymalna | 80 km/h |
Historia
edytujW sierpniu 2013 roku MPK Kraków ogłosiło przetarg na dostawę 36 pojazdów tramwajowych o długości od 39 do 43 metrów[3][5]. Zostały złożone 4 oferty:
- Pesa – wagon o nazwie 2014N, 42,83 metra,
- Solaris Bus&Coach – Tramino Kraków, 42,99 metra,
- Stadler – Tango Simpatico, 39,48 metra,
- Newag, Bombardier – Flexity Classic NGT10, 40,69 metra.
Wyniki przetargu zostały udostępnione publicznie 10 października 2013 roku. Zwycięzcą przetargu została firma Pesa, której oferta wyceniona została na kwotę 358 225 200 złotych[5].
4 lipca 2014 roku MPK Kraków podpisało umowę z Pesą na dostawę 36 fabrycznie nowych, niskopodłogowych wagonów tramwajowych Pesa 2014N „Krakowiak”[3]. Planowano wówczas, że zastąpią one Konstale 105Na i będą kursować głównie do Nowej Huty[6]. 17 czerwca 2015 pierwszy tramwaj był testowany na torze testowym przy fabryce Pesa w Bydgoszczy[7]. Pod koniec lipca 2015 tramwaj otrzymał homologację[8].
Eksploatacja
edytuj28 czerwca 2015 pierwszy tramwaj Pesy został dostarczony do zajezdni Podgórze[9], a 29 grudnia zakończyły się jego odbiory. 30 sierpnia 2015 pierwszy egzemplarz „Krakowiaka” wyjechał na linię z pasażerami[10]. Zakończenie dostaw "Krakowiaków" zostało uznane za jedno z najważniejszych wydarzeń w krakowskiej komunikacji w roku 2015[11]. Dzięki ich dostawom możliwe było wycofanie najstarszych Konstali 105Na[12].
14 wagonów stacjonuje w zajezdni Podgórze, a pozostałe 22 w zajezdni Nowa Huta[13].
Tramwaj papieski
edytuj28 lipca 2016, podczas Światowych Dni Młodzieży, jednym z tramwajów Pesa 2014N „Krakowiak” przejechał papież Franciszek[14]. Tramwaj o numerze RG914[15] został specjalnie na tę okazję oklejony w biało-żółte barwy i ozdobiony napisem Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią w wielu językach, a na tablicach kierunkowych widniał napis Tram del Papa. Po przejeździe ojciec święty otrzymał specjalnie wyprodukowany model tramwaju Krakowiak, a wagon wykorzystany w wydarzeniu został przez MPK nazwany Tramwajem Papieskim[16]. Następnego dnia udekorowany tramwaj obsługiwał linię nr 8, a od 30 lipca do 1 sierpnia specjalną linię S4 z Bronowic Małych do Małego Płaszowa. Od 2 sierpnia 2016 roku tramwaj obsługuje publiczne linie tramwajowe[16].
Spór
edytujWe wrześniu 2016 MPK Kraków zażądało od Pesy 26 mln zł tytułem kar za opóźnienia w dostawach[17]. 20,4 mln zł przewoźnik wyegzekwował z gwarancji ubezpieczeniowej, stanowiącej zabezpieczenie realizacji kontraktu[18]. Pod koniec stycznia 2019 prawomocną decyzją sądu wysokość kar została zmniejszona do 14,5 mln zł[19].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Wagon typu 2014N "Krakowiak" [online], www.transportszynowy.pl [dostęp 2024-01-03] .
- ↑ a b c Wagon PESA 2014N – Krakowiak [online], www.mpk.krakow.pl [dostęp 2024-01-03] .
- ↑ a b c d e Umowa na dostawę 36 nowych tramwajów podpisana [online], www.mpk.krakow.pl [dostęp 2024-01-03] .
- ↑ a b c "Krakowiak” − najdłuższy w Polsce tramwaj jest już w Krakowie [online], www.mpk.krakow.pl [dostęp 2024-01-03] .
- ↑ a b Krakowiak – najdłuższy tramwaj w Polsce – w trakcie łączenia [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).
- ↑ Pierwsza wizualizacja Krakowiaka – jest umowa! [online], TransInfo, 3 lipca 2014 [dostęp 2024-01-03] (pol.).
- ↑ Pierwszy Krakowiak na torze testowym [online], TransInfo, 17 czerwca 2015 [dostęp 2024-01-03] (pol.).
- ↑ Krakowiak z homologacją [online], TransInfo, 3 sierpnia 2015 [dostęp 2024-01-03] (pol.).
- ↑ Jacek Kołodziej. Wszystkie „Krakowiaki” już na ulicach Krakowa. „Świat Kolei”, s. 8, 2/2016. Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Kraków. Uruchomiono estakadę tramwajową Lipska – Wielicka [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).
- ↑ Dostawy „Krakowiaków” to najważniejsze wydarzenie komunikacyjne 2015 roku [online], www.mpk.krakow.pl [dostęp 2024-01-03] .
- ↑ MPK Kraków podsumowuje rok: Najdłuższe w Polsce tramwaje i przetargi na 100 autobusów [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).
- ↑ Krakowiaki od soboty na „czwórce” [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).
- ↑ Trzeci dzień ŚDM. Relacja na żywo. cz. 3 [online], web.archive.org, 28 lipca 2016 [dostęp 2024-01-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-28] .
- ↑ Kalendarium przejazdu Papieża Franciszka tramwajem MPK SA w Krakowie [online], web.archive.org [dostęp 2024-01-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-22] .
- ↑ a b Zarząd MPK SA w Krakowie wręczył Ojcu Świętemu model tramwaju [online], web.archive.org, 28 lipca 2016 [dostęp 2024-01-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-28] .
- ↑ Krakowskie MPK chce 26 milionów złotych od bydgoskiej PESY za opóźnienia w dostawie Krakowiaków [online], www.radiokrakow.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).
- ↑ Kraków zabezpieczył 20 mln zł za opóźnione tramwaje Pesy. Co z resztą? [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).
- ↑ Kraków: Kwestia kar za Krakowiaki zamknięta [online], www.transport-publiczny.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).