Pentekostalizm na Ukrainie
Zielonoświątkowcy są najliczniejszym protestanckim ugrupowaniem w Ukrainie. Według szacunków liczba zielonoświątkowców wynosi około 400 tysięcy. Główną zielonoświątkową denominacją jest Wszechukraiński Związek Chrześcijan Wiary Ewangelicznej, ponadto na Ukrainie działają inne denominacje o charakterze zielonoświątkowym, jak również niezależne zbory charyzmatyczne. Po roku 1990 część ukraińskich zielonoświątkowców wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych.
Historia
edytujNa terenach ukraińskich już od końca XVI wieku pojawiały się grupy o pewnych cechach charakterystycznych dla zielonoświątkowców, jak duchoborcy czy mołokanie. Pentekostalizm dotarł na ziemie ukraińskie na początku XX stulecia, wraz z ukraińskimi reemigrantami, którzy powracali ze Stanów Zjednoczonych. Już w 1919 roku wrócili z Ameryki: Porfirij Ilczuk, Trochim Nagornyj i Józef Antoniuk. Zamieszkali oni w okolicach Krzemieńca, zaangażowali się w działalność kaznodziejską, w wyniku które zaczęły powstawać zielonoświątkowe zbory na terenie dzisiejszego obwodu tarnopolskiego. Niemal jednocześnie zaczęły powstawać zbory w powiecie rówieńskim w wyniku powrotu kolejnych reemigrantów z Ameryki[1].
Pierwszy zbór powstał w 1920 roku na Wołyniu. 4-6 maja 1924 roku miała miejsce pierwsza Konwencja Chrześcijan Świętej Pięćdziesiątnicy, która odbyła się w Krzemieńcu. Podczas konwencji powołano do życia związek zrzeszający ukraińskie wspólnoty zielonoświątkowe[1]. W 1929 roku utworzono Związek Chrześcijan Wiary Ewangelicznej, który zrzeszał ukraińskich, białoruskich, polskich i niemieckich zielonoświątkowców mieszkających na terytorium II Rzeczypospolitej.
W okresie międzywojennym wydawano następujące pisma: Primiritiel, Jewanhielskij Hołos, Budiwielnik Bożoj Cerkwy[1].
Drugim skrzydłem rozwoju ruchu zielonoświątkowego w Ukrainie była działalność misjonarza – Iwana Woronajewa, który prowadził działalność w radzieckiej części Ukrainy. Założone przez niego wspólnoty znane są jako pięćdziesiątnicy. Pierwszy zbór na Ukrainie, który powstał w wyniku pracy Woronajewa, został zorganizowany w 1920 roku w Odessie. W 1928 w sowieckiej części Ukrainy było 350 zborów, a w 1930 prawie 500 zborów o liczbie członków ok. 25 tysięcy. Zbór w Odessie liczył ponad tysiąc członków. Woronajew został osadzony w więzieniu w 1928 roku[1].
Ponadto w 1928 roku ruch zielonoświątkowy dotarł też na teren Bukowiny, która do roku 1940 należała do Rumunii. Również był to rezultat działalności reemigrantów. Do roku 1940 powstało około 30 zborów (rumuńskojęzycznych i ukraińskojęzycznych)[1].
W okresie sowieckiego reżimu, wielu zielonoświątkowych pastorów i liderów było prześladowanych przez władzę. Spędzili oni wiele lat w więzieniach i obozach koncentracyjnych[2][3]. Również szeregowi członkowie byli skazywani na pozbawienie wolności. Wymiar kary obejmował zwykle 20-25 lat więzienia. Wielu zielonoświątkowców zginęło w więzieniach, w tym sam Iwan Woronajew[4].
W 1944 r. stworzono federację o nazwie Kościół Ewangelicznych Chrześcijan Baptystów, do której, na skutek presji władz, przystąpiły pozostałe ugrupowania ewangeliczne, w tym zielonoświątkowcy. Sytuacja ta trwała do 1990 roku[1].
Współczesność
edytujWszechukraiński Związek Chrześcijan Wiary Ewangelicznej (zielonoświątkowcy) został reaktywowany po latach prześladowań i niesamodzielności w 1990 roku. Przeszły doń zbory zielonoświątkowe należące przedtem do federacji Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan Baptystów, a także przyjął niektóre niezależne zbory i misje zielonoświątkowe działające dotychczas w podziemiu. Jest największą zielonoświątkową denominacją w Ukrainie. Według danych za rok 2007, liczy on 108 219 członków (nie licząc dzieci), skupionych w 1490 zborach. 757 zborów posiada własne obiekty sakralne, 202 zborów buduje sobie obiekty[1].
Związek publikuje trzy oficjalne magazyny: Zwiastun Dobrej Nowiny, Głos Ewangeliczny oraz Ewangelista. Oprócz tego poszczególne zbory wydają własne periodyki. Zielonoświątkowcy w Ukrainie są też znani z prowadzenia własnych stacji radiowych i programów telewizyjnych.
Inne formy działalności obejmują m.in. prowadzenie ośrodków misyjnych, z czego największe to: Głos Nadziei w Łucku, Możliwość w Mariupolu oraz Dobry Samarytanin w Równem.
Zielonoświątkowcy posiadają w Ukrainie blisko 20 seminariów biblijnych, instytutów oraz szkół[2].
Obecnie w Ukrainie żyje około 400 tysięcy wszystkich zielonoświątkowców[5].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Юрій Вавринюк: Зародження та розвиток п'ятидесятницького руху в Україні. Волинське об`єднання церков християн віри євангельської.
- ↑ a b RISU on Pentecostals portal RISU 2010.
- ↑ Instytut Kestona i obrona prześladowanych chrześcijan w USRR. starlightsite.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-16)]..
- ↑ Książka pamięci L. Aleksiejewa.
- ↑ GloPent
Linki zewnętrzne
edytuj- Юрій Вавринюк: Зародження та розвиток п'ятидесятницького руху в Україні. Волинське об`єднання церков християн віри євангельської.
- М.И. Чернов (М.И. Одинцов) Из истории пятидесятнического движения в СССР. 1955-1957 гг. – Российское Объединение исследователей религии (2004)