Pentaphylacaceaerodzina roślin należąca do rzędu wrzosowców Ericales. Należy tu 12 rodzajów liczących około 340 gatunków. Występują w strefie międzyzwrotnikowej na wszystkich kontynentach. Najdalej na północ występują w Japonii, Stanach Zjednoczonych i Makaronezji. Występują zazwyczaj w siedliskach górskich i na terenach pagórkowatych. Niektóre gatunki sadzone są jako ozdobne[4], zwłaszcza z rodzajów: Adinandra, Eurya, Cleyera i Ternstroemia. Cleyera japonica jest świętym drzewem dla wyznawców shintō i często bywa sadzone przy miejscach kultu (jinja). Niektóre gatunki dostarczają cenionego drewna (Cleyera i Anneslea fragrans)[5].

Pentaphylacaceae
Ilustracja
Cleyera japonica
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

Pentaphylacaceae

Nazwa systematyczna
Pentaphylacaceae Engl.
H. G. A. Engler & K. A. E. Prantl, Nat. Pflanzenfam. Nachtr. 1: 214. Oct 1897[3]
Visnea mocarena
Ternstroemia gymnanthera

Morfologia

edytuj
Pokrój
Drzewa i krzewy z zimozielonymi liśćmi[4].
Liście
Pojedyncze, skórzaste, całobrzegie lub piłkowane, wyrastają skrętolegle i naprzemianlegle[4].
Kwiaty
Wyrastają w skąpokwiatowych kwiatostanach, rzadko składających się z 15 kwiatów, wyrastających zazwyczaj w kątach liści. Kwiaty promieniste, zwykle obupłciowe, ale u Eurya i Freziera jednopłciowe, a rośliny są dwupienne. Pięć działek kielicha jest wolnych lub są zrosłe, zawsze mięsiste i trwałe – zachowują się na owocu. Płatki korony także w liczbie 5, są wolne lub zrosłe u nasady. Pręcików jest 5 lub wiele, często mają spłaszczone nitki. Zalążnia jest górna, składa się z kilku zrosłych owocolistków[4].
Owoce
Jagody, pestkowce lub torebki[4].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Jedna z rodzin w obrębie rzędu wrzosowców w kladzie astrowych[2].

wrzosowce


Marcgraviaceae




Balsaminaceaeniecierpkowate



Tetrameristaceae







Polemoniaceaewielosiłowate



Fouquieriaceaeokotijowate




Lecythidaceaeczaszniowate





Sladeniaceae



Pentaphylacaceae





Sapotaceaesączyńcowate




Ebenaceaehebankowate



Primulaceaepierwiosnkowate





?

Mitrastemonaceae



Theaceaeherbatowate




Symplocaceaesymplokowate




Styracaceaestyrakowate



Diapensiaceaezimnicowate







Sarraceniaceaekapturnicowate




Actinidiaceaeaktinidiowate



Roridulaceaetuliłezkowate






Clethraceaeorszelinowate




Cyrillaceaezwichrotowate



Ericaceaewrzosowate









Podział rodziny według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)[2] i GRIN[6]

Plemię Frezierieae

Plemię Ternstroemieae

Plemię Pentaphylaceae

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. Robert W. Kiger, James L. Reveal: A comprehensive scheme for standardized abbreviation of usable plant-family names and type-based suprafamilial names. University of Maryland. [dostęp 2014-10-14].
  4. a b c d e Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 249. ISBN 1-55407-206-9. (ang.).
  5. Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 488–489. ISBN 978-1-842466346.
  6. GRIN Genera of Pentaphylacaceae. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network - (GRIN). [dostęp 2014-10-14]. (ang.).