Peginterferon alfa-2b

związek chemiczny, lek

Peginterferon α-2b (łac. peginterferonum α-2b) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny zbudowany z interferonu α-2b sprzężonego z glikolem monometoksypolietylenowym. Jest stosowany w leczeniu wirusowego zapalenie wątroby wywołanego przez wirus HCV.

Peginterferon α-2b
Najczęstszy izomer strukturalny peginterferonu α-2b, w którym łańcuch mPEG przyłączony jest do reszty His34 interferonu α-2b w pozycji Nδ1
Identyfikacja
Inne nazwy i oznaczenia

łac. peginterferonum α-2b

numer CAS

99210-65-8

DrugBank

DB00022

Klasyfikacja medyczna
ATC

L03AB10 L03AB60

Stosowanie w ciąży

kategoria C[1]

Farmakokinetyka
Działanie

immunostymulujące, przeciwwirusowe

Okres półtrwania

40 h[2]

Wydalanie

30% z moczem[2]

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

podskórna

Objętość dystrybucji

0,99 l/kg[2]

Budowa i mechanizm działania

edytuj

Peginterferon α-2b jest otrzymywany poprzez sprzężenie interferonu α-2b, otrzymywanego metodami inżynierii genetycznej z Escherichia coli, z liniową cząsteczką glikolu monometoksypolietylenowego (mPEG) o masie cząsteczkowej ok. 12 kDa[2][3]. Wiązanie powstaje najczęściej na reszcie His34 w pozycji Nδ1, jednak zidentyfikowano także 11 innych izomerów podstawienia, w których mPEG przyłączony był do innej reszty aminokwasowej[3].

Aktywność antywirusowa peginterferonu α-2b wynika wyłącznie z obecności reszty interferonu α-2b, natomiast reszta mPEG jest inertna biologicznie[3], w związku z czym zarówno wolny, jak pegynylowany interferon α-2b wykazują tego samego typu działanie przeciwwirusowe, antyproliferacyjne i immunomodulujące[2]. Łańcuch mPEG obniża aktywność koniugatu w stosunku do wolnego interferonu, jednak w znacznym stopniu zwiększa biologiczny okres półtrwania, z ok. 8 h do ok. 40 h, co pozwala na podawanie preparatu raz na tydzień. Izomer His34-mPEG, stanowiący >50% preparatu, jest izomerem o największej aktywności, stanowiącej 37% wolnego interferonu, podczas gdy np. izomery podstawione na resztach lizyny lub końcu N mają jedynie 11% aktywności. Sumaryczna aktywność mieszaniny izomerów peginterferonu α-2b składających się na produkt farmaceutyczny wynosi wagowo ok. 28% samego białka. Spekuluje się, że prawdopodobną przyczyną niższej aktywności peginterferonu może być zawada steryczna wprowadzana przez dużą resztę mPEG[3].

Podobną strategię stosuje się do modyfikacji interferonu α-2a. Stosowany w lecznictwie peginterferon alfa-2a zawiera dwa łańcuchy PEG o masie 40 kD[3].

Zastosowanie

edytuj

Peginterferon α-2b znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2017)[4]. Jest dopuszczony do obrotu w Polsce (2018)[5].

Działania niepożądane

edytuj

Peginterferon α-2b może powodować następujące działania niepożądane u ponad 10% pacjentów: anoreksja, zaburzenia depresyjne, zaburzenia koncentracji, bezsenność, lęk, labilność emocjonalna, ból głowy, zawroty głowy, duszność, kaszel, biegunka, wymioty, nudności, ból brzucha, kserostomia, łysienie, świąd, suchość skóry, wysypka, mialgia, artralgia, bóle mięśniowo-szkieletowe, odczyn lub zapalenie w miejscu wstrzyknięcia, zmęczenie, astenia, drażliwość, dreszcze, ból, objawy grypopodobne[2].

Przypisy

edytuj
  1. Drugs and Supplements Peginterferon Alfa-2b (Subcutaneous Route). Mayo Foundation for Medical Education and Research, 2017-03-01. [dostęp 2018-08-07]. (ang.).
  2. a b c d e f g Merck Sharp & Dohme Ltd: PegIntron proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań. Charakterystyka Produktu Leczniczego. Europejska Agencja Leków. [dostęp 2018-08-07].
  3. a b c d e Michael J. Grace, David Cutler, Pegylating IFNs at his-34 improves the in vitro antiviral activity through the JAK/STAT pathway, „Antiviral Chemistry & Chemotherapy”, 15 (6), 2004, s. 287–297, DOI10.1177/095632020401500601, PMID15646642.
  4. WHO Model List of Essential Medicines 20th List. Światowa Organizacja Zdrowia, 2017. s. 22. [dostęp 2018-08-07]. (ang.).
  5. Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2018-04-16. [dostęp 2008-08-07].