Pec pod Sněžkou

miasto w Czechach

Pec pod Sněžkou (niem. Petzer) – miasto w Czechach, w kraju hradeckim.

Pec pod Sněžkou
Ilustracja
Petzer z 1900 roku
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Czechy

Kraj

 hradecki

Powiat

Trutnov

Powierzchnia

52,1 km²

Wysokość

769 m n.p.m.

Populacja (2024)
• liczba ludności
• gęstość


731[1]
14 os./km²

Kod pocztowy

542 21

Tablice rejestracyjne

TU

Położenie na mapie kraju hradeckiego
Mapa konturowa kraju hradeckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Pec pod Sněžkou”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, u góry znajduje się punkt z opisem „Pec pod Sněžkou”
Ziemia50°41′37″N 15°44′00″E/50,693611 15,733333
Strona internetowa

Według danych z 1 stycznia 2024, liczba mieszkańców miasta wynosi 731 osób (2077. miejsce w kraju wśród miejscowości; 589. miejsce wśród miast)[1]. Pod względem administracyjnym do Peca należy czeska część Śnieżki oraz Równi pod Śnieżką, łącznie ze schroniskiem Luční bouda.

Miejscowość posiada połączenia autobusowe z Trutnovem, Pragą, Malą Upą (nieliczne), a w sezonie letnim również z Harrachovem przez Vrchlabí. Od maja 2016 miejscowość posiada bezpośrednie połączenie z Karpaczem przez Kowary[2].

Pec powstał jako wyodrębniona część Velkej Upy (która jest dzisiaj częścią miasta). Dodatek „pod Sněžkou” Pec otrzymał dopiero po II wojnie światowej. Wcześniejsza nazwa brzmiała Velká Úpa III[3].

Pec pod Sněžkou leży w środkowej części Karkonoszy, w dolinie Úpy i Zelenego potoku.

Pec pod Sněžkou w 2013

Na północ od centrum znajduje się dolna stacja kolejki linowej Pec – Śnieżka. W maju 2012 wyłączono z użytkowania jej górny odcinek (Růžová horaŚnieżka), a 2 września 2012 po godzinie 19.00 odcinek dolny, po czym przystąpiono do rozbiórki jej infrastruktury. W miejscu dotychczasowego wyciągu krzesełkowego z 1949 powstała kolej kabinowa (kabiny dla 4 osób) o przepustowości 250 osób/h (a więc identycznej jak do tej pory)[4], którą oddano do użytku w dwóch etapach: odcinek dolny – grudzień 2013, odcinek górny – 22 lutego 2014[5].

Zabytki

edytuj
  • Drewniany zrębowy budynek gościńca „Hospoda Na Peci” z 1793 r. Pierwsza karczma stała w tym miejscu już w 1644.
  • Kamienna kapliczka Panny Marii z 1888 r., z napisem Durch Wohlthäter erbaut im Jahre des Heils 1888.
  • Zabytkowy układ osady w Wielkiej Upie z byłą plebanią, gościńcem, szkołą oraz zbudowanym z inicjatywy cesarza Józefa II kościołem Najświętszej Trójcy.
  • Kapliczka w Obřím důle z 1873 r., będąca obecnie miejscem pamięci po ofiarach powodzi i lawiny błotnej z lipca 1897 r. Na północ od niej – na zboczach Śnieżki – znajdują się udostępnione do zwiedzania na długości 250 m sztolnie dawnej kopalni żelaza, arsenu i miedzi Kovarna, o tradycjach sięgających 1511 roku, oraz stacja pomp wodnych z turbiną Peltona, funkcjonująca w latach 1912–1956
  • Betonowy bunkier z lat 30. XX wieku w Obřím důle
  • Kapliczka w Chaloupkach z 1834 r., dla podparcia której w 2004 postawiono współczesną rzeźbę pielgrzyma.
  • Kaplica Wszystkich Świętych z 1890 r. na Vysokim Svahu.
  • Kaplica św. Barbary na Hnedym Vrchu, fundacji Johanna Dixa, wewnątrz freski ze scenami z życia patronki górników
  • Zabytkowe zespoły chałup w Modrym Dole[6] na zboczach Studniční hory oraz w Velkich Tippeltovych Boudach w Wielkiej Upie.

Demografia

edytuj
Rok 1970 1980 1991 2001 2003 2008 2016 2024
Liczba ludności 616 617 529 595 608 647[7] 618[8] 731[1]

Źródło: Czeski Urząd Statystyczny

Przypisy

edytuj
  1. a b c Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2024, Český statistický úřad, 17 maja 2024 [dostęp 2024-10-03] (ang. • cz.).
  2. Regularna linia autobusowa Karpacz – Pec pod Śnieżką – Aktualności: Karpacz.pl [online], www.karpacz.pl [dostęp 2016-10-21].
  3. Vyhláška 3/1950 sb.o změnách úředních názvů míst v roce 1949. portal.gov.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-18)]..
  4. Pieszo na Śnieżkę, „Sudety” nr 9/2012.
  5. Waldemar Brygier Kolejką linową na szczyt Śnieżki [dostęp 19.05.2015].
  6. Niebieska Dolina (Modrý důl).
  7. Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2008, Český statistický úřad [dostęp 2024-10-15] (ang. • cz.).
  8. Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2016, Český statistický úřad [dostęp 2024-10-21] (ang. • cz.).

Bibliografia

edytuj
  • Mapa turystyczna Karkonosze polskie i czeskie 1:25 000, Wydawnictwo „Plan”, Jelenia Góra, ISBN 83-88049-26-7
  • Krkonoše-východ. turistická a lyžařská mapa 1:25 000, Nakladelství ROSY, 1995, 80-85510-29-4
  • Veselý Výlet nr 32, lato 2009

Linki zewnętrzne

edytuj