Pawłów (gmina w powiecie chełmskim)

Pawłów (do 1870 Liszno, od 1973 Rejowiec Fabryczny) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 18701954[2] na Lubelszczyźnie. Siedzibą gminy był Pawłów[3] (początkowo 1867–70 Liszno[4]).

Pawłów
gmina wiejska
1919–1954[1]
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: lubelskie (II RP)
1945–54: lubelskie

Powiat

chełmski

Siedziba

Pawłów

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

22

brak współrzędnych

Liszno (gmina) z siedzibą w Lisznie powstała w 1867 roku w Królestwie Kongresowym, a po jego podziale na powiaty i gminy z początkiem 1867 roku weszła w skład w powiatu chełmskiego w guberni lubelskiej (w latach 19121915 jako część guberni chełmskiej)[4]. W 1870 siedzibę gminy przeniesiono z Liszna do Pawłowa (któremu odebrano prawa miejskie) a gminę przemianowano na Pawłów[5][4].

W 1919 roku gmina weszła w skład woj. lubelskiego. W 1924 roku w skład gminy wchodziły: Borowica wieś, folwark; Czechów Kąt wieś; Dunajec osada leśna; Elżbiecin folwark; Ewopole wieś; Gołąb kol.; Józefin wieś; Józefów wieś; Kanie wieś, folwark, stacja kolejowa; Kozie Błota wieś; Krasne wieś, osada fabryczna; Krowica wieś; Leonów folwark; Leszczanka wieś; Liszno wieś, kol., folwark; Majdan Krypkowski wieś; Marynin folwark; Pawłów osada miejska, folwark; Toruń kol.; Wola Żulińska wieś; Wólka Kańska wieś, folwark; Zachań osada leśna; Zagrody wieś; Zalesie osada leśna; Zalesie Krasieńskie wieś; Żulin wieś, folwark[4]. Do 1933 roku ustrój gminy kształtowało zmodyfikowane prawo zaborcze. Podczas okupacji gmina należała do dystryktu lubelskiego (w Generalnym Gubernatorstwie)[4].

Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Pawłów składała się z 22 gromad: Borowica, Czechów Kąt, Ewopole, Gołąb, Józefin, Józefów, Kanie, Krasne, Krasne kol., Krowica, Leszczanka, Liszno, Pawłów, Toruń, Wola Żulińska, Wólka Kańska, Wólka Kańska kol., Zagrody, Zalesie Kańskie, Zalesie Kraszeńskie i Żulin[6].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[7]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Pawłów nie przywrócono, utworzono natomiast jej odpowiednik, gminę Rejowiec Fabryczny z siedzibą w Rejowcu Fabrycznym[8].

Przypisy

edytuj
  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. lubelskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. do 28 września 1954 roku
  3. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. a b c d e Akta gminy Pawłów – Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie. [dostęp 2008-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)].
  5. Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 465)
  6. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  7. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  8. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312