Patrick White

prozaik australijski, noblista

Patrick Victor Martindale White (ur. 28 maja 1912 w Londynie, zm. 30 września 1990 w Sydney) – australijski prozaik, poeta i dramaturg. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1973.

Patrick White
Ilustracja
Patrick White (1973)
Imię i nazwisko

Patrick Victor Martindale White

Data i miejsce urodzenia

28 maja 1912
Londyn

Data i miejsce śmierci

30 września 1990
Sydney

Narodowość

australijska

Język

angielski

Alma Mater

University of Cambridge

Dziedzina sztuki

proza, poezja, dramat

Ważne dzieła
Odznaczenia
Order Australii (cywilny)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury

  • Nagroda im. Miles Franklin: 1957 Voss, 1961 Wóz ognisty

Życiorys

edytuj

White urodził się w Londynie, jego rodzicami byli jednak Australijczycy i gdy miał 6 miesięcy cała rodzina wróciła do Australii i zamieszkała w Sydney. W wieku 13 lat został wysłany do szkoły w Anglii, gdzie – z dwuletnią przerwą – kształcił się w Cheltenham College i w King’s College na Uniwersytecie Cambridge. Po ukończeniu studiów pozostał w Londynie, w czasie II wojny światowej służył w Royal Air Force na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i Grecji. Był gejem[1]. W 1941 poznał Manoliego Lascarisa, greckiego oficera wojskowego, który został jego życiowym partnerem[2]. Po wojnie wrócił do Australii i wraz z Manolim na stałe osiedlił się w Nowej Południowej Walii.

Zadebiutował w 1935 tomem poetyckim The Ploughman and Other Poems, swoją pierwszą powieść – Happy Valley – wydał w 1939, jednak do połowy lat 50. nie odniósł większych sukcesów i okresowo zerwał z literaturą. Przełomem okazała się wydana w 1956 powieść Drzewo człowiecze, następnie ukazał się Voss, oparta na autentycznych wydarzeniach z połowy XIX wieku (wyprawa Ludwiga Leichhardta) powieść historyczna o zdobywaniu kontynentu australijskiego przez pierwszych kolonizatorów, za którą w 1957 otrzymał Nagrodę im. Miles Franklin.

Najwybitniejszy utwór w dorobku pisarza ukazał się w 1961. Wóz ognisty to rozbudowana, wielowątkowa panorama australijskiego społeczeństwa w pierwszej połowie XX wieku. Bohaterami tej powieści są kolejne fale imigrantów przybywających na Antypody, ale także Aborygen oraz cudem uratowany z Holocaustu niemiecki Żyd. Wraz z bohaterami do Australii docierają wojenny koszmar oraz moralne dylematy odległej Europy. W tym samym roku otrzymał za tę książkę nagrodę im. Miles Franklin.

W następnej dekadzie powstały kolejne istotne książki: The Burnt Ones, Węzeł i Wiwisekcja.

W 1973 otrzymał Nobla za „epickie i psychologiczne mistrzostwo, dzięki któremu odkryty został nowy literacki kontynent”. Najważniejszymi późnymi utworami White'a są Przepaska z liści oraz wspomnieniowe Flaws in the Glass.

Wiele jego książek przetłumaczyła na język polski Maria Skibniewska.

Twórczość (wybór)

edytuj
  • Happy Valley (1935)
  • Żywi i umarli (The Living and the Dead, 1941)
  • The Aunt's Story (1948)
  • Drzewo człowiecze (The Tree of Man, 1956)
  • Voss (Voss, 1957)
  • Wóz ognisty (Riders in the Chariot, 1961)
  • The Burnt Ones (1964) – zbiór opowiadań
  • Węzeł (The Solid Mandala, 1966)
  • Wiwisekcja (The Vivisector, 1970)
  • Oko cyklonu (The Eye of the Storm, 1973)
  • Przepaska z liści (A Fringe of Leaves, 1976)
  • Flaws in the Glass (1981)

Przypisy

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj