Wikipedia

Paszport „Polityki”

polska nagroda kulturalna tygodnika „Polityka” (od 1993)

Paszport „Polityki” – nagroda kulturalna ustanowiona w 1993 roku przez tygodnik „Polityka”, przyznawana twórcom w siedmiu kategoriach: książka (do 2023 literatura[1]), film, teatr, muzyka poważna, plastyka (sztuki wizualne) i estrada oraz – od roku 2016 – kultura cyfrowa. Od 2002 roku wręczana jest także nagroda specjalna kreator kultury za osiągnięcia w krzewieniu kultury, a w 2024 przyznano po raz pierwszy Paszport Czytelników[1].

Paszport „Polityki”
Nagroda za

twórczość artystyczną

Przyznający

tygodnik „Polityka”

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Warszawa

Pierwsze rozdanie

1993

Strona internetowa

Zgodnie z deklaracją redakcyjną, nagroda jest wyróżnieniem dla twórców, którzy czynią najszybsze postępy, zaskakują nowymi osiągnięciami, swoją aktywnością dobrze rokują w przyszłości i przez to zasługują na opiekę, wsparcie i promocję w świecie[2]. Nazwa nagrody – Paszport – miała być symboliczną przepustką do świata wielkiej, międzynarodowej sztuki[2]. Pomysłodawcą nagrody był szef działu kultury tygodnika Zdzisław Pietrasik, a miała ona pomóc we wskazywaniu i lansowaniu najciekawszych twórców młodego pokolenia[3]. Nagroda przyznawana jest od tej pory na ogół stosunkowo młodym, niejednokrotnie debiutującym twórcom[4]. Nominują do nagrody zaproszeni krytycy, związani z różnymi redakcjami i mediami[5]. Początkowo nominowane do nagrody były wszystkie osoby wskazywane przez krytyków; od 2004 roku ograniczono liczbę osób nominowanych do trzech w kategorii, co spowodowało, że nominacja stała się również wyróżnieniem[5].

Nagroda przyznawana jest w styczniu kolejnego roku. Pierwsze edycje nagrody wręczane były w redakcji, późniejsze m.in. podczas uroczystości w Teatrze Małym w Warszawie[6]. Od dziesiątej edycji za 2002 rok uroczyste gale są transmitowane przez telewizję[7]. W XXI wieku są tradycyjnie wręczane na gali w Teatrze Wielkim w Warszawie, prowadzonej przez redaktora naczelnego tygodnika Jerzego Baczyńskiego i Grażynę Torbicką[3].

Laureaci nagrody

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Laureaci Paszportu Polityki.

Za rok 1993

edytuj

Za rok 1994

edytuj

Za rok 1995

edytuj

Za rok 1996

edytuj

Za rok 1997

edytuj

Za rok 1998

edytuj

Wręczenie nagród odbyło się 5 stycznia 1999 r. w Teatrze Małym w Warszawie; nagrody pieniężne wynosiły 5000 zł[8].

Za rok 1999

edytuj

Gala odbyła się 11 stycznia 2000 r. w Teatrze Małym w Warszawie; nagrody pieniężne wynosiły 5000 zł[6].

Za rok 2000

edytuj

Gala odbyła się 9 stycznia 2001 r. w Teatrze Małym w Warszawie[9].

Za rok 2001

edytuj

Gala odbyła się 8 stycznia 2002 r. w nowej siedzibie redakcji przy ulicy Słupeckiej, nagrody pieniężne wynosiły po 10.000 zł[10].

Za rok 2002

edytuj

Dziesiąta jubileuszowa edycja nagrody została przyznana 7 stycznia 2003 r. na gali transmitowanej po raz pierwszy przez TVP2 w Teatrze Muzycznym „Roma”, wśród około tysiąca gości był Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski[7]. Po raz pierwszy specjalną nagrodą – wieńcami laurowymi zostali odznaczeni kreatorzy kultury[7]. Jubileuszowemu rozdaniu paszportów towarzyszył trwający do 8 lutego festiwal kulturalny „Polityki”[7].

Za rok 2003

edytuj

Uroczysta gala transmitowana przez TVP2 miała miejsce 6 stycznia 2004 r. w Teatrze Polskim w Warszawie. Ponownie wśród gości był Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski[11].

Za rok 2004

edytuj

W 2004 roku po raz pierwszy wprowadzono oficjalne nominacje – w każdej kategorii nominowane zostały trzy osoby wskazywane przez dziesięciu nominujących krytyków; w latach poprzednich nominowało pięć osób, a nominowanym stawał się każdy choć raz wskazany[5], co zdaniem redakcji Polityki prowadziło do „inflacji wyróżnienia”.

4 stycznia 2005 w Teatrze Narodowym w Warszawie wręczono nagrody laureatom wybranym przez kapitułę redakcji tygodnika Polityka. Nagrody pieniężne wynosiły po 10.000 zł.

Nominacje i laureaci

Laureaci Paszportów Polityki zostali zaznaczeni wytłuszczeniem.

Za rok 2005

edytuj

Laureaci Paszportów Polityki zostali zaznaczeni wytłuszczeniem.

Nominacje:

Za rok 2006

edytuj

Za rok 2007

edytuj

Laureaci Paszportów Polityki zostali zaznaczeni wytłuszczeniem.

Za rok 2008

edytuj

Za rok 2009

edytuj

Laureaci i nominacje:[12]

Za rok 2010

edytuj

Nominacje:

Za rok 2011

edytuj

Gala, transmitowana w TVP2, odbyła się 17 stycznia 2012 roku w Teatrze Wielkim w Warszawie, w obecności m.in. Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, premiera Donalda Tuska i ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego[13].

Laureaci i nominacje:[13]

Za rok 2012

edytuj

Jubileuszowa, 20. gala transmitowana w TVP2 odbyła się 15 stycznia 2013 r. w Teatrze Wielkim w Warszawie[4]. Obecny był m.in. minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski[14]. Laureaci otrzymali również nagrodę w wysokości 25 tysięcy zł, a laureaci w dziedzinie muzyki poważnej – dodatkową nagrodę Fundacji im. Zbyszka Piotrowskiego[14].

Nominacje:

Za rok 2013

edytuj

Nominacje:

Za rok 2014

edytuj

22. uroczystość wręczenia Paszportów „Polityki” odbyła się 13 stycznia 2015 w Teatrze Wielkim w Warszawie, galę prowadzili Grażyna Torbicka i Jerzy Baczyński. Na uroczystość przybyli m.in. prezydent RP Bronisław Komorowski z małżonką oraz minister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzata Omilanowska. Oprócz nagród w sześciu kategoriach przyznano także nagrodę specjalną dla Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce (SŻIH), pomysłodawcy utworzenia Muzeum Historii Żydów Polskich, otwartego w 2014; w imieniu SŻIH nagrodę odebrali Barbara Kirshenblatt-Gimblett, Grażyna Pawlak, Marian Turski i Piotr Wiślicki[21].

Nominacje:

Za rok 2015[22]

edytuj

Uroczystość wręczenia Paszportów „Polityki” za rok 2015 odbyła się 12 stycznia 2016 w Teatrze Wielkim w Warszawie, galę prowadzili Jerzy Baczyński i Grażyna Torbicka[23].

Nominacje:

Za rok 2016

edytuj

24. uroczystość wręczenia Paszportów „Polityki” odbyła się 10 stycznia 2017 w Teatrze Wielkim w Warszawie, galę prowadzili Grażyna Torbicka i Jerzy Baczyński. Po raz pierwszy przyznano nagrodę w kategorii „Kultura cyfrowa”, której laureatem został Michał Staniszewski. Transmisję telewizyjną gali przeprowadziła stacja TVN[24].

Nominacje:

Za rok 2017

edytuj

Jubileuszowa 25. uroczystość wręczenia Paszportów „Polityki” odbyła się 9 stycznia 2018 w Teatrze Wielkim w Warszawie, galę prowadzili Grażyna Torbicka i Jerzy Baczyński. Transmisję telewizyjną gali przeprowadziła stacja TVN[25].

Nominacje:

Za rok 2018

edytuj

26. uroczystość wręczenia Paszportów „Polityki” odbyła się 8 stycznia 2019 w Teatrze Polskim w Warszawie, galę prowadzili Grażyna Torbicka i Jerzy Baczyński. Transmisję telewizyjną gali przeprowadziła stacja TVN[25].

Nominacje:

Kreator Kultury:

Za rok 2019

edytuj

27. uroczystość wręczenia Paszportów „Polityki” odbyła się 14 stycznia 2020 w Teatrze Polskim w Warszawie, galę prowadzili Grażyna Torbicka i Jerzy Baczyński. Transmisję telewizyjną gali przeprowadziła stacja TVN[25].

Nominacje:

Kreator Kultury:

Za rok 2020

edytuj

28. uroczystość wręczenia Paszportów „Polityki” odbyła się 26 stycznia 2021 bez udziału publiczności i mediów (ze względu na ograniczenia epidemiczne); galę prowadzili Grażyna Torbicka i Jerzy Baczyński; transmisję telewizyjną przeprowadziła stacja telewizyjna TVN[26].

Laureaci:

Za rok 2021

edytuj

29. uroczystość wręczenia Paszportów „Polityki” odbyła się 18 stycznia 2022 bez udziału publiczności i mediów (ze względu na ograniczenia epidemiczne); galę prowadzili Grażyna Torbicka i Jerzy Baczyński; transmisję telewizyjną przeprowadziła stacja telewizyjna TVN[27].

Laureaci[28][29]:

Za rok 2022

edytuj

30. uroczystość wręczenia Paszportów „Polityki” odbyła się 17 stycznia 2023 w Teatrze Wielkim w Warszawie; galę prowadzili Grażyna Torbicka i Jerzy Baczyński; transmisję telewizyjną przeprowadziła stacja telewizyjna TVN.

Laureaci[30]:

  • Sztuki wizualne:
    • Solidarny Dom Kultury Słonecznik
    • Potencja
    • Agata Słowak
  • Muzyka poważna:
    • Szymon Chojnacki
    • Lilianna Krych
    • Anna Sułkowska-Migoń
  • Muzyka popularna:

Za rok 2023

edytuj

Laureaci[31][1]:

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c Bartek Chaciński, Paszporty POLITYKI przyznane! O tych twórcach historia nie może zapomnieć [online], www.polityka.pl, 2024 [dostęp 2024-05-11] (pol.).
  2. ↑ a b red. Paszporty "Polityki" 1998. „Polityka”. 1/1999 (2174), s. 44, 2 stycznia 1999. 
  3. ↑ a b Urszula Schwarzenberg-Czerny. Podróż przez ćwierć wieku. „Polityka”. Nr 3/2018 (3144), s. 80, 16 stycznia 2018. 
  4. ↑ a b red: „Znaki szczególne” Paszportów POLITYKI. polityka.pl, 10 stycznia 2013.
  5. ↑ a b c Zdzisław Pietrasik. Paszport POLITYKI – Laureaci 2004. „Polityka”. Nr 1/2005 (2485), s. 18, 8 stycznia 2005. 
  6. ↑ a b Piotr Sarzyński. Dowód osobowości. „Polityka”. Nr 3/2000 (2228), s. 42, 15 stycznia 2000. 
  7. ↑ a b c d e red. Z Paszportami do Europy. „Polityka”. Nr 3/2003 (2384), s. 24, 18 stycznia 2003. 
  8. ↑ Zdzisław Pietrasik. Paszporty Polityki. „Polityka”. Nr 2/1999 (2175), s. 40, 9 stycznia 1999. 
  9. ↑ Zdzisław Pietrasik. Paszporty Polityki 2000: laureaci. „Polityka”. Nr 2/2001 (2280), s. 48, 13 stycznia 2001. 
  10. ↑ Mariusz Czubaj. Paszporty POLITYKI wręczone!. „Polityka”. Nr 3/2002 (2333), s. 44, 19 stycznia 2002. 
  11. ↑ red. Zwycięzcy 2003. „Polityka”. Nr 2/2004 (2434), s. 52, 10 stycznia 2004. 
  12. ↑ Zdzisław Pietrasik, Laureaci 2009 [online], polityka.pl, 16 stycznia 2010.
  13. ↑ a b Paszporty Polityki 2011 – relacja z gali [online], polityka.pl, 17 stycznia 2012.
  14. ↑ a b Piotr Sarzyński, 20 lat Paszportów POLITYKI [online], polityka.pl, 22 stycznia 2013.
  15. ↑ Film: Dawid Ogrodnik [online], polityka.pl, 14 stycznia 2014.
  16. ↑ Literatura: Ziemowit Szczerek [online], polityka.pl, 14 stycznia 2014.
  17. ↑ Muzyka popularna: Marcin Masecki [online], polityka.pl, 14 stycznia 2014.
  18. ↑ Literatura: Ziemowit Szczerek [online], polityka.pl, 14 stycznia 2014.
  19. ↑ Muzyka poważna: Apollon Musagète Quartett [online], polityka.pl, 14 stycznia 2014.
  20. ↑ Sztuki wizualne: Aneta Grzeszykowska [online], polityka.pl, 14 stycznia 2014.
  21. ↑ Justyna Sobolewska. Tu kultura się liczy. „Polityka”. 4 (2993), s. 72–74, 21 stycznia 2015. Polityka. ISSN 0032-3500. 
  22. ↑ „Polityka” nr 3 (3042) z 13.01.2016, s. 76–79.
  23. ↑ Mirosław Pęczak. Paszporty: wręczamy, nie sprawdzamy. „Polityka”. 4 (3043), s. 84–86, 20 stycznia 2016. Polityka. ISSN 0032-3500. 
  24. ↑ Urszula Schwarzenberg-Czerny. Paszport do przyszłości. „Polityka”. 3 (3094), s. 80–82, 18 stycznia 2017. Polityka. ISSN 0032-3500. 
  25. ↑ a b c Paszporty POLITYKI – Polityka.pl [online], polityka.pl, 9 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-09] (pol.).
  26. ↑ Redakcja: Bezbrawie. Wręczyliśmy Paszporty 2020!. polityka.pl, 26 stycznia 2021. [dostęp 2021-09-10].
  27. ↑ Paszporty Polityki 2021. Kto został wyróżniony? [online], Dzień Dobry TVN, 19 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-19] (pol.).
  28. ↑ Bartek Chaciński: Sploty światów. Lista nominowanych do Paszportów POLITYKI 2021!. polityka.pl, 7 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-16].
  29. ↑ Paszporty "Polityki" 2021 rozdane. Nawiązania do TVP i krzyk sprzeciwu na gali [online], kultura.onet.pl, 18 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-19].
  30. ↑ Bartek Chaciński, Paszporty POLITYKI 2022: ogłaszamy nominacje! To twórcy zdolni i wrażliwi [online], polityka.pl, 2022 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  31. ↑ Bartek Chaciński, Paszporty POLITYKI 2023: ogłaszamy nominacje! I nową kategorię dla czytelników [online], www.polityka.pl, 2023 [dostęp 2023-12-12] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Paszport_„Polityki”&oldid=74849730”