Parla
Parla – miasto i gmina, położona w południowej części regionu wspólnoty autonomicznej Madryt w Hiszpanii, leży ok. 20 km od stolicy Madrytu. Wchodzi w skład strefy metropolitalnej Madrytu.
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Wspólnota autonomiczna | |||||
Prowincja | |||||
Gmina |
Parla | ||||
Alkad |
José María Fraile (PSOE) | ||||
Powierzchnia |
24,43 km² | ||||
Wysokość |
648,5 m n.p.m. | ||||
Populacja (2022) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Kod pocztowy |
28980 – 28984 | ||||
Tablice rejestracyjne |
M | ||||
Położenie na mapie Hiszpanii | |||||
Położenie na mapie wspólnoty autonomicznej Madrytu | |||||
40°14′N 3°46′W/40,233333 -3,766667 | |||||
Strona internetowa |
Historia
edytujPoczątki miasta sięgają epoki paleolitu, gdzie obecnie można znaleźć znaleziska archeologiczne oraz pozostałości krzemienne z tej epoki.
Około drugiego tysiąclecia p.n.e. rozpoczął się przyjazd różnych narodów z obszarów Morza Śródziemnego na Półwysep Iberyjski w regionie Madrytu. To sprawiło, że osiedlali się tu nowi osadnicy, których początkowym zajęciem było rolnictwo, tkactwo, chów zwierząt gospodarskich. Ci pierwsi przybysze byli założycielami osady, które zostały znalezione w mieście Parla, głównie w obszarze strumienia Humanejos.
Przez wieki V i VI p.n.e. przetoczyły się przez te tereny plemiona celtyckie przybyłe tu z Europy Środkowej.
W 711 roku rozpoczyna się okres ekspansji muzułmańskiej wzdłuż Półwyspu Iberyjskiego. W tym samym roku walczył w bitwie nad rzeką Guadalete, Don Rodrigo, którego to wojska zostały pokonane armię muzułmańsą, w tym samym czasie rozpoczął się podbój na Półwyspie Iberyjskim. Obszar, w którym jest utworzone zostało miasto Parla za muzułmańskich rządów w ramach Emiratów Kordowy, która z kolei została uwzględniona przez Umajjadzi ze stolicą w Damaszku.
Obecny obszar gminy, w średniowieczu był podzielony na dwa odrębne obszary: pierwszy z nich został w północnej części terytorium, na którym znajdowała się Parla a drugi na południu wzdłuż kanału Humanejos. Nadanie praw miejskich miało miejsce około 1255 r.
Festiwale i tradycje
edytujW mieście odbywają się następujące święta i tradycje:
- Święto Matki Boskiej z Solitude (Fiesta de la Virgen de la Soledad) – organizowane w drugą niedzielę września, to najważniejsze święto w mieście
- Święto św Antoniego (Fiesta de San Antón) – starożytny festiwal który był obchodzony w dniu 17 stycznia
- Święto Quintos (Fiesta de los Quintos) – święto, które trwało aż do 1983 r., gdzie młodzież świętowała w listopadzie i w marcu w czasie służby wojskowej
- Karnawał (Los Carnavales) – odbywa się w lutym każdego roku
- Obchody wody (Fiestas del Agua) – święto począwszy od 1982 roku, odbywa się w czerwcu
Administracja
edytujObecnie burmistrzem gminy jest Tomás Gomez Franco z Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej, który pełni tę funkcję od 1999 roku. Pozostałymi partiami politycznymi na poziomie lokalnym są: PSOE, PP i Zjednoczona Lewica.
Demografia
edytujNa początku XX wieku, miasto liczyło 1237 mieszkańców. Ludność populacji w przeciągu całego wieku aż do ok. 110 000 obecnie. Demograficzna ekspansja nastąpiła pod koniec lat sześćdziesiątych przez ruchy migracyjnych, które miały miejsce w Hiszpanii. W latach 1960 – 1970, ludności wzrosła o 470% od 1.809 do 10317 mieszkańców. Parla ma obecnie duży przyrost liczby ludności w ciągu dekady z 70-demograficznej ekspansji w kraju, gdzie ludzie z obszarów wiejskich migrowali do dużych miast w poszukiwaniu pracy i dobrobytu. Od początku lat 80. było w sumie 50 tysiące mieszkańców, 26 razy więcej niż na początku 60. Od roku 1996 tendencja ta się nie zmienia i nadal mamy dodatni przyrost naturalny związany z napływem ludności wiejskiej i imigrantów z zagranicy głównie z Maroka, Algierii, Rumunii, Polski, Afryki sub-saharyjskiej, itp...
Zmiany liczy ludności w przeciągu XX wieku:
Rok | 1900 | 1970 | 1975 | 1981 | 1986 | 1991 | 1996 | 2001 | 2004 | 2006 | 2008 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mieszkańców | 1 237 | 10 317 | 30 723 | 56 318 | 63 963 | 69 907 | 69 163 | 79 213 | 92 175 | 95 087 | 108 768 |
Podział administracyjny
edytujOkręgi
edytujOkręgi są organami administracyjnymi decentralizacji, która promuje uczestnictwo obywateli w sprawach codziennych a także w aktywnym życiu miasta.
Parla jest podzielona na cztery okręgi, które skupiają się na funkcjonowaniu administracji poszczególnych części miasta oraz sprawami lokalnymi, organizują spotkania z obywatelami, prowadzą konsultacje społeczne dotyczące spraw danych dzielnic w mieście.
Dystrykty i dzielnice
edytujDzisiejsza Parla jest podzielona na 5 dystryktów i 16 osiedli:
- Dystrykt północny wraz z osiedlami: Casco Viejo, La Fuente, La Granja, La Laguna (Laguna Park), El Nido, Villayuventus I.
- Dystrykt północno-wschodni wraz z osiedlami: Barrio 2001, Centro (calle Pinto y alrededores Casa Cultura), San Ramón, Villayuventus II.
- Dystrykt południowo-zachodni wraz z osiedlami: Fuentebella, La Ermita, Leguario Norte, Leguario Sur, Parque Inlasa.
- Dystrykt południowo-wschodni wraz z osiedlami: Las Américas, Pryconsa (Zona Reyes y barrio de la Libertad).
- Dystrykt wschodni z osiedlem Parla Este.
Sytuacja społeczno-gospodarcza
edytujNiegdyś podstawowym sektorem gospodarczym było rolnictwo, lecz sytuacja wraz z czasem zmieniła się i obecnie duża część terenów rolnych została przeznaczona na zagospodarowanie, poprzez znaczą industrializację. Spośród populacji osób pracujących w sektorze wtórnym lub przemyśle stanowi ona 27,5% całkowitej ludności pracującej, skoncentrowana jest głównie w maszynach przemysłowych, żywności i innych gałęziach przemysłu wytwórczego.
Uruchomienie Parku Przemysłowego było impulsem znacznego rozwoju gospodarczego, lecz kosztem zniszczenia ważnego obszaru środowiska naturalnego, w którym skupione były liczne stawy, strumienie, gaje oliwne, różnorodne gatunki roślin, stepy zbóż itp...
W sektorze usług najbardziej rozwinięta jest branża hotelarska, restauracyjna oraz handel.
Dochód miasta per capita wynosi 11 000 €.
Ochrona zdrowia
edytujMiasto jest położone na obszarze 10 z Kartą Zdrowia regionu Madryt. W mieście znajduje się szpital Infanta Cristina położony w południowej części miasta, jest on zarazem placówką pełniącą funkcje centrum medycznego całej gminy. Ponadto działają tu także 4 placówki podstawowej opieki zdrowotnej: Isabel II, San Blas, Pintores, Las Américas.
Edukacja
edytujW mieście istnieją 22 szkółki, w tym 9 publicznych i 13 prywatnych. 20 szkół z przedszkolami, szkołami podstawowymi. Działa tu 7 instytutów szkolnictwa średniego wraz z 1 placówką prywatną szkolnictwa tego typu.
Komunikacja
edytujPrzez miasto przechodzą dwie główne drogi, znajduje się tu także stacja kolejowa. Miasto leży w strefie B2 Konsorcjum Regionalnego Transportu Madryt.
Drogi
edytuj- Autostrada A-42 (Autovía de Toledo, A-42) łącząca Madryt z Toledo.
- Autostrada R-4
- M-408 Droga łącząca miasta Parla i Pinto
- M-410
Transport kolejowy
edytuj- podmiejska linia kolejowa strefy metropolitarnej Madrytu łącząca stacje Parla (przez Getafe, Madryt Atocha) oraz Colmenar Viejo.
Tramwaje
edytujW mieście istnieje nowo wybudowana, oddana do użytku w 2007 r. okrężna linia tramwajowa.
Autobusy
edytuj- Linie miejskie (Líneas urbanas)
- 1 Circular
- 2 Circular
- 3 Avda.de America-Laguna Park
- S.E. FF.CC. Parla – Parla Este
- Linie międzymiastowe (Líneas interurbanas)
- 402 Madrid(Est. Sur) – T.Calzada-Toledo
- 418 Madrid(Est. Sur) – T.Calzada-Añover/Mora
- 460 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla – Batres
- 461 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla
- 462 Getafe-Parla
- 463 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla – Torrejon de Velasco
- 464 Madrid(Plaza Elíptica) – Parla – Yunclillos
- 465 Parla (Ffcc) – Illescas
- 466 Parla – Valdemoro
- 469 Madrid (Plaza Elíptica)-Parla (Por Parla Este)
- 471 Humanes-Fuenlabrada-Parla-Pinto
- N806 Madrid(Atocha)-Parla
Przypisy
edytuj- ↑ Instituto Nacional de Estadística. (Spanish Statistical Institute) [online], www.ine.es [dostęp 2023-08-11] .