Parafia św. Wawrzyńca Diakona Męczennika i św. Kazimierza Królewicza w Rajczy
Parafia pod wezwaniem Świętego Wawrzyńca Diakona Męczennika i Świętego Kazimierza Królewicza w Rajczy – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w Rajczy. Należy do dekanatu Milówka diecezji bielsko-żywieckiej.
 Kościół parafialny (2007) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
Rynek 1 |
| Data powołania |
1844 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie |
Kaplica pw. św. Stanisława Kostki w Rajczy Dolnej[1], Kaplica pw. Miłosierdzia Bożego w Rajczy Nickulinie[2], kaplica pw. Chrystusa Króla w Rycerce Dolnej[3] |
| Proboszcz |
ks. Andrzej Zawada |
| Wezwanie |
św. Wawrzyńca Diakona Męczennika i św. Kazimierza Królewicza |
| Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie gminy Rajcza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żywieckiego  | |
 49°30′14,3″N 19°06′09,6″E/49,503972 19,102667
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytuj
Pierwotnie kościół w Rajczy był kościołem filialnym parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Milówce[4][5]. Parafia rajczańska powstała poprzez oderwanie od parafii w Milówce[6]; została erygowana w 1844 roku[7][8], należała pierwotnie do dekanatu Żywiec w diecezji tarnowskiej[9]; poza Rajczą obejmowała wsie: Rycerkę Dolną, Rycerkę Górną, Sól oraz Ujsoły[7][10]. W Rycerce Górnej w XIX wieku istniała prywatna kaplica[11] pw. Zbawiciela[7], istniały również kaplice w Soli[6] i Ujsołach[12].
Na mocy bulli Sanctae Apostolicae Sedis papieża Leona XIII z 20 stycznia 1880 roku dekanat Żywiec, a z nim rajczańska parafia, znalazły się w diecezji krakowskiej[13].
Około 1885 roku parafia obejmowała ponad 12 tys. wiernych[10].
Od 16 listopada 1996 kościół parafialny ma status sanktuarium lokalnego, co wiąże się z uznanym za cudowny obrazem Matki Boskiej Kazimierzowskiej, znajdującym się w kościele parafialnym[14][15].
Proboszczowie
edytuj
Proboszczowie parafii w Rajczy to:
- ks. dr Jan Józef Dziubasik[11][16] (od 1844 roku, ur. 1806, zm. 1872[17])
- ks. Laurenty Homolka[18] (od 25 kwietnia 1853 roku[6]; ur. 1809[6][7], zm. po 1876[9])
- ks. Andrzej Kulig[19][20] (od 1878 roku[12], ur. 1819[6], zm. 1889[21])
- ks. Michał Paleczny[19][22][23][20] (ur. 1832[24][25])
- ks. Michał Grudziński[19] (1908–1938[22])
- ks. Stanisław Żądło[19][26] (1939–1969[22], ur. 1886, zm. 1976[27])
- ks. Zbigniew Guszkiewicz[19][28] (od lutego 1969 roku do 27 czerwca 1998 roku[22][29]; ur. 1922, zm. 2007[29])
- ks. Franciszek Warzecha[19]
- ks. Ryszard Grabczyk[19] (od 2016[30][31] do 2020 roku[32])
- ks. Andrzej Zawada (od 2020 roku)[33]
Przypisy
edytuj- ↑ Stanisław Porwisz. Budownictwo sakralne Żywiecczyzny w dobie PRL-u - Rajcza Dolna. „Nad Sołą i Koszarawą”. 10/305, 2011-05-11.
- ↑ Stanisław Porwisz. Budownictwo sakralne Żywiecczyzny w dobie PRL-u - Rajcza Dolna. „Nad Sołą i Koszarawą”. 9/304, 2011-05-01.
- ↑ Stanisław Porwisz. Budownictwo sakralne Żywiecczyzny w dobie PRL-u - Rajcza Dolna. „Nad Sołą i Koszarawą”. 11/306, 2011-06-01.
- ↑ Schematismus… 1862 ↓, s. 214.
- ↑ Kolak, Ślusarek, Guszkiewicz 1993 ↓, s. 7–8.
- ↑ a b c d e Schematismus… 1869 ↓, s. 205.
- ↑ a b c d Schematismus… 1862 ↓, s. 216.
- ↑ Historia kościoła i cudownego obrazu w Rajczy. „U Źródeł Soły”. 28 (776), s. [2], 2011-07-10.
- ↑ a b Katarzyna Śleziak: Starostwo powiatowe w Żywcu 1867-1914 [praca doktorska]. Kraków: 2016, s. 74.
- ↑ a b Kolak, Ślusarek, Guszkiewicz 1993 ↓, s. 9.
- ↑ a b Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Tarnoviensis. Tarnoviae: typis Josephi Karnstädt, 1845, s. 146.
- ↑ a b Elenchus Venerabilis Cleri tam Saecularis quam Regularis Dioeceseos Cracoviensis pro Anno Domini 1883. Cracoviae: e typographia ephemeridum „Czas” Fr. Kluczycki & Soc., 1883, s. 95.
- ↑ Bolesław Kumor. Archidiecezja Krakowska i jej organizacja terytorialna. „Ruch Biblijny i Liturgiczny”, s. 86, 1979. Polskie Towarzystwo Teologiczne. DOI: 10.21906/rbl.1146.
- ↑ Sanktuaria Maryjne na Żywiecczyźnie. [dostęp 2012-06-11].
- ↑ Renata Jochymek. Poszedł do stóp Maryi. „Niedziela. Edycja bielsko-żywiecka”. 2, 2008.
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Tynecensis. Tarnoviae: typis Josephi Karnstädt, 1847, s. 146.
- ↑ Adam Nowak: Słownik biograficzny kapłanów diecezji tarnowskiej 1786-1985. T. 2, A-J. Tarnów: Biblos, 2004, s. 185. ISBN 83-87952-44-3.
- ↑ Schematismus… 1862 ↓, s. 10.
- ↑ a b c d e f g Dzieje Kościoła (!) w Rajczy. [w:] Parafia Rajcza [on-line]. [dostęp 2018-08-15].
- ↑ a b Kolak, Ślusarek, Guszkiewicz 1993 ↓, s. 10.
- ↑ Kolak, Ślusarek, Guszkiewicz 1993 ↓, s. 27.
- ↑ a b c d Hieronim Woźniak: Kościół, parafia i Sanktuarium Maryjne w Rajczy. 2012-07-19. [dostęp 2018-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-16)].
- ↑ Duchowieństwo dyecezyi krakowskiej. W: Kalendarz Głosu Narodu na rok 1901. Kraków: Nakładem Kazimierza Ehrenberga, 1901, s. 76.
- ↑ Schematismus… 1862 ↓, s. 175.
- ↑ Schematismus… 1869 ↓, s. 159.
- ↑ Kolak, Ślusarek, Guszkiewicz 1993 ↓, s. 12.
- ↑ Andrzej Ryłko: Żądło Stanisław. [w:] Strona prywatna Andrzeja Ryłko [on-line]. [dostęp 2018-09-13].
- ↑ Kolak, Ślusarek, Guszkiewicz 1993 ↓, s. 15.
- ↑ a b Andrzej Ryłko: Guszkiewicz Zbigniew. [w:] Strona prywatna Andrzeja Ryłko [on-line]. [dostęp 2018-08-15].
- ↑ Parafia Św. Wawrzyńca DM i Św. Kazimierza Królewicza (Rajcza). Diecezja Bielsko-Żywiecka. [dostęp 2018-08-15].
- ↑ mk: Zmiany na 102. [w:] beskidzka24.pl Regionalny Portal Informacyjny [on-line]. [dostęp 2018-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-16)].
- ↑ Rajcza pożegnała swojego proboszcza. [w:] beskidLIVE.pl [on-line]. 2020-08-17. [dostęp 2021-10-18].
- ↑ Alina Świeży-Sobel: Nowi proboszczowie i wikariusze - w nowych parafiach. Radio eM, 2020-06-24. [dostęp 2021-10-18].
Bibliografia
edytuj- Wacław Kolak, Robert Ślusarek, Zbigniew Guszkiewicz: Sanktuarium Matki Boskiej Kazimierzowskiej w Rajczy. Zofia Rączka (red.). Rajcza: Parafia Rzymskokatolicka w Rajczy, 1993.
- Parafia Św. Wawrzyńca DM i Św. Kazimierza Królewicza (Rajcza). diecezja.bielsko.pl. [dostęp 2017-04-15].
- Schematismus universi venerabilis cleri dioeceseos tarnoviensis tam secularis quam regularis et scholarum in eadem existentium anno domini 1863. Tarnoviæ & Jasło: Typis Anastasii Rusinowski, 1862, s. 10.
- Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Tarnoviensis tam sæcularis quam regularis anno domini 1870. Tarnoviae: typis Anastasii Rusinowski, 1869.