Parafia św. Michała Archanioła w Szalowej
Parafia św. Michała Archanioła w Szalowej – parafia znajdująca się w diecezji tarnowskiej w dekanacie łużniańskim.
.jpg) Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
38-331 Szalowa 14 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie | |
| Proboszcz |
ks. Mieczysław Górski |
| Wezwanie |
św. Michał Archanioł |
| Wspomnienie liturgiczne |
św. Michała - niedz. ok. 29 września; Niedziela Najśw. Trójcy; św. Jana Kantego - niedz. ok. 20 października; Bieśnik - NMP Nieustającej Pomocy - ostatnia niedz. czerwca |
Położenie na mapie gminy Łużna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
 49°40′55,9920″N 21°01′23,0160″E/49,682220 21,023060
| |
| Strona internetowa | |
Do parafii należą wsie Szalowa i Bieśnik z kaplicą filialną pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy.
W parafii służą kapłani: proboszcz i wikariusz oraz rezydent.
Historia
edytujParafia we wsi Szalowa została założona przed 1375 r. świadczą o tym zapisy watykańskiej świętopietrzy. Nie zachowały się informacje na temat pierwszej świątyni parafialnej, drugi drewniany kościół wzniesiony został w XVI w. W latach 1575–95 przejęty został przez protestantów[1][2].
Do dziś służącym kościołem parafialnym jest kościół św. Michała Archanioła pochodzący z I połowy XVIII w. (lata 1739–1756). Powstał staraniem miejscowego proboszcza Wojciecha Stefanowskiego oraz właściciela wsi Krzysztofa Jordana. Zabytek uznawany za jeden z najcenniejszych drewnianych kościołów w Polsce. W 2000 roku został wytypowany do wpisania na listę światowego dziedzictwa UNESCO a 23 listopada 2017 r. został wpisany na listę Pomników Historii[3][4].
Parafia jest miejscem lokalnego kultu związanego z obrazem św. Jana Kantego (łaskami słynący) z roku 1640. Autorem prawdopodobnie jest Jan Chryzostom Proszowski, nadworny malarz króla Jana Kazimierza, a sukienki z 1796 r., wykonane przez Jana Dunina[5][6]. Kanonizowany został dzięki czterem cudom. Dwa z nich wydarzyły się w Szalowej. Bulla kanonizacyjna wymienia uzdrowioną Mariannę Gawlicką, gospodynię domową oraz Antoniego Oleksowicza, grabarza. W szalowskim kościele wydarzały się też inne cuda np. nie mogąca chodzić Justyna Krupecka (żona organisty z pobliskiej Bobowej), dlatego proces z roku 1687 stwierdza istnienie cudownego obrazu[7][8]. W ołtarzu św. Kantego znajdują się jego relikwię. W pierwszy czwartek miesiąca odbywa się tutaj nabożeństwo do św. Jana Kantego, a główne święto ku jego czci to odpust w niedzielę około 20 października (wspomnienie w liturgii). Według legendy święty miał przechodzić przez Szalową[9][10].
Proboszczowie
edytujW latach 1575–1605 parafia Szalowa była pozbawiona kapłana katolickiego[11].
Proboszczowie, administratorzy:
- ks. Sebastian Proszowski (do 1824)[12]
- ks. Wojciech Kossakiewicz (1825, admin., prob. z Polnej)[13]
- ks. Józef Karpiński (1826–1829)[14]
- ks. Wawrzyniec Krutka (1828–1852)[15]
- ks. Stanisław Muszyński (1852–1868)[16]
- ks. Hipolit Lipecki (1868–1885)[17]
- ks. Antoni Walawender (1885–1903)[18]
- ks. Stanisław Niepokoy (1903–1920)[19] [20]
- ks. Józef Cwynar (1920–1943)[21]
- ks. Stanisław Pękala (1944, administrator)[22]
- ks. Stanisław Pękala (1945–1954)[22]
- ks. Karol Durlak (1954–1962)[23]
- ks. Tadeusz Dziedziak (1962–1977)[11]
- ks. Stanisław Tobiasz (1977–2007 /wikariusz od 1972/)[24]
- ks. Marian Wójcik (18.08.2007–15.12.2013)[25]
- ks. Mieczysław Górski (od 15.12.2013 – obecnie)[26]
Linki zewnętrzne
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Szalowa – kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła - Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2023-02-19] (pol.).
- ↑ Marek Sztorc, Szalowa, kościół św. Michała Archanioła [online], tarnowskiekoscioly.net [dostęp 2023-02-19] (pol.).
- ↑ Redakcja, Szalowa. Kościół wpisany na prestiżową listę Pomników Historii [online], Gorlice Nasze Miasto, 30 listopada 2017 [dostęp 2023-02-19] (pol.).
- ↑ Instytut Gość Media, Powód do wielkiej dumy [online], Instytut Gość Media, 24 listopada 2017 [dostęp 2023-02-19].
- ↑ Szalowa kościół św Michała Archanioła, XVIII w., ołtarz ś - bank zdjęć, bank fotografii | Michał Grychowski fotografia autorska [online], grychowski.eu [dostęp 2023-02-19].
- ↑ Szalowa kościół św Michała Archanioła, XVIII w., obraz św - bank zdjęć, bank fotografii | Michał Grychowski fotografia autorska [online], grychowski.eu [dostęp 2023-02-19].
- ↑ Święty profesor- Jan Kanty | Przewodnik Kraków [online] [dostęp 2023-02-19] (pol.).
- ↑ Św. Jan Kanty – Żywoty Świętych – Żywot św. Jana Kantego wyznawcy [online], www.ultramontes.pl [dostęp 2023-02-19].
- ↑ Instytut Gość Media, Mądrość na kolanach [online], Instytut Gość Media, 10 października 2013 [dostęp 2023-02-19].
- ↑ Instytut Gość Media, Kto pozna to miejsce, Florencją się zawiedzie [online], Instytut Gość Media, 14 grudnia 2017 [dostęp 2023-02-19].
- ↑ a b Dekrety Reformatorskie z wizytacji kanonicznych przeprowadzonych przez biskupa tarnowskiego Jerzego Ablewicza, [w:] ReKUL, repozytorium.kul.pl, s. 141 [dostęp 2024-02-27].
- ↑ Ecclesia Catholica Diecezja Przemyska, Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit[us] Lat[ini] Anno ..., „Biblioteka Uniwersytecka KUL”, 1810–1827 [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Ecclesia Catholica Diecezja Przemyska, Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit[us] Lat[ini] Anno ..., „10000 - Biblioteka Uniwersytecka KUL”, 1810–1827 [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Ecclesia Catholica Diecezja Przemyska, Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit[us] Lat[ini] Anno ... (1826), „10000 - Biblioteka Uniwersytecka KUL”, 1810–1827 [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Ecclesia Catholica Diecezja Przemyska, Cathalogus Cleri Dioecesis Premisliensis tum Saecularis tum Regularis, „10000 - Biblioteka Uniwersytecka KUL”, 1829–1832 [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1868, 1867 [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Ecclesia Catholica Diecezja Przemyska, Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1869), „10000 - Biblioteka Uniwersytecka KUL”, 1833–1916 [dostęp 2024-07-15].
- ↑ Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1903, 1902, s. 61 [dostęp 2024-07-15].
- ↑ Ecclesia Catholica Diecezja Przemyska, Elenchus Cleri Dioeceseos Rit[us] Lat[ini] Premisliensis, „10000 - Biblioteka Uniwersytecka KUL”, 1919–1924 [dostęp 2024-07-15].
- ↑ Ecclesia Catholica Diecezja Przemyska, Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1916), „Biblioteka Uniwersytecka KUL”, 1833–1916, s. 101 [dostęp 2024-07-15].
- ↑ Antoni Więch, Ks. Wiesław Augustyn (1941-2021), „"Zwiastowanie"”, 2021, s. 232 [dostęp 2024-07-15].
- ↑ a b KAPŁAN Z KRWI I KOŚCI… | Bieckie Centrum Kultury [online], bck.biecz.pl [dostęp 2024-07-15].
- ↑ Andrzej Ziobroń, DURLAK Karol ks. [online], Stowarzyszenie Nasze Miasto Radomyśl Wielki, 26 stycznia 2017 [dostęp 2024-07-15] (pol.).
- ↑ Litera T – Encyklopedia miasta Mielca [online] [dostęp 2024-07-15] (pol.).
- ↑ Instytut Gość Media, Mądrość na kolanach [online], Instytut Gość Media, 10 października 2013 [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Wizytówka parafii - diecezja tarnowska