Pandka

Pandka
	Ailurus
	F. Cuvier, 1825
	; Pandka ruda (A. fulgens)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Infrarząd	Arctoidea
Nadrodzina	łasicokształtne
Rodzina	pandkowate
Rodzaj	pandka
	Typ nomenklatoryczny
	Ailurus fulgens F. Cuvier, 1825
Synonimy
	Arctaelurus Gloger, 1841; Aelurus: Agassiz, 1846; Aelurus: Flower, 1870;
	Arctaelurus Gloger, 1841; Aelurus: Agassiz, 1846; Aelurus: Flower, 1870;
Gatunki
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies

Pandka^[5] (Ailurus) – rodzaj ssaków z rodziny pandkowatych (Ailuridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji (Chińska Republika Ludowa, Nepal, Indie, Bhutan i Mjanma)^[6]^[7]^[8].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 51–73 cm, długość ogona 28–49 cm; masa ciała 3–6 kg^[7]^[9].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1825 roku francuski zoolog i paleontolog Frédéric Cuvier w rozdziale dotyczącym pandki rudej w publikacji poświęconej historii naturalnej ssaków której współautorem był francuski przyrodnik Étienne Geoffroy Saint-Hilaire^[1]. Na gatunek typowy Cuvier wyznaczył (oznaczenie monotypowe) pandkę rudą (A. fulgens).

Etymologia

Ailurus (Aelurus): gr. αιλουρος ailouros ‘kot’^[10].
Arctaelurus: gr. αρκτος arktos ‘niedźwiedź’; αιλουρος ailouros ‘kot’^[11]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Ailurus fulgens F. Cuvier, 1825.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[12]^[9]^[6]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[5]	Podgatunki^[7]^[6]^[9]	Rozmieszczenie geograficzne^[7]^[6]^[9]	Podstawowe wymiary^[7]^[9]^[b]	Status IUCN^[13]
	Ailurus fulgens	F. Cuvier, 1825	pandka ruda	gatunek monotypowy	Nepal, północno-wschodnie Indie, Bhutan, być może zasięg sięgający Chińskiej Republiki Ludowej; granice niepewne	DC: 57–61 cm DO: 36–41 cm MC: 3,8–4,3 kg	EN
	Ailurus styani	O. Thomas, 1902		gatunek monotypowy	północno-wschodnie Indie, północna Mjanma i południowo-środkowa Chińska Republika Ludowa (zachodni Tybetański Region Autonomiczny, północny Syczuan i północny Junnan)	DC: 59–79 cm DO: 43–50 cm MC: 3–6 kg	NE

Kategorie IUCN: EN – gatunek zagrożony; NE – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.

Uwagi

↑ ^a ^b Niepoprawna późniejsza pisownia Ailurus F. Cuvier, 1825.
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b F. Cuvier: Panda. W: É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier: Histoire Naturelle des Mammifères: avec des figures originales, coloriées, dessinées d’aprèsdes animaux vivans. T. 5. Paris: Chez A. Belin, 1824, s. ryc. lii + tekst. (fr.).
↑ C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Breslau: A. Schulz, 1842, s. 55. (niem.).
↑ Index Universalis. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 9. (łac.).
↑ W.H. Flower. On the Anatomy of Ælurus fulgens, Fr. Cuv.. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1870, s. 752, 1870. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 165. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 448. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e F. Wei & Z. Zhang: Family Ailuridae (Red Panda). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 503. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Ailurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-22]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 681. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 87.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 116.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-19]. (ang.).
↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-09]. (ang.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[uwaga1-3] Niepoprawna późniejsza pisownia Ailurus F. Cuvier, 1825.

[14] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[Cuvier-1] F. Cuvier: Panda. W: É. Geoffroy Saint-Hilaire & F. Cuvier: Histoire Naturelle des Mammifères: avec des figures originales, coloriées, dessinées d’aprèsdes animaux vivans. T. 5. Paris: Chez A. Belin, 1824, s. ryc. lii + tekst. (fr.).

[Gloger-2] C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Breslau: A. Schulz, 1842, s. 55. (niem.).

[Agassiz-4] Index Universalis. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 9. (łac.).

[Flower-5] W.H. Flower. On the Anatomy of Ælurus fulgens, Fr. Cuv.. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1870, s. 752, 1870. (ang.).

[miiz-6] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 165. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[icmw-7] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 448. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[hmw-8] F. Wei & Z. Zhang: Family Ailuridae (Red Panda). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 503. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[Wilson&Reeder-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Ailurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-22]. (ang.).

[amw-10] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 681. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655243_87]-11] Palmer 1904 ↓, s. 87.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655272_116]-12] Palmer 1904 ↓, s. 116.

[mdd-13] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-19]. (ang.).

[15] Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-09]. (ang.).

[5]

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[b]

[13]