Pandanowate
Pandanowate, pochutnikowate (Pandanaceae) – rodzina roślin krzewiastych, drzewiastych i pnączy należąca do rzędu pandanowców. Przedstawiciele reprezentujący pięć rodzajów z ok. 885 gatunkami (z czego 650 w rodzaju pandan) występują w strefie tropikalnej od zachodniej Afryki, poprzez południową Azję do wysp Oceanii[2]. Rosną zwykle w lasach wilgotnych i na wybrzeżach[4]. Niektóre gatunki z rodzaju pandan uprawiane są jako ozdobne, dostarczają jadalnych owoców, wykorzystywanych także do aromatyzowania potraw, liście wykorzystywane są w plecionkarstwie[5].
 Pandan trwały | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina |
pandanowate |
| Nazwa systematyczna | |
| Pandanaceae R. Br. Prodr.: 340. 27 Mar 1810[3] | |
Morfologia
edytujRośliny o charakterystycznej fizjonomii. Drewniejące pędy zakończone są pióropuszami skórzastych liści. Liście osiągają do 9 m długości przy 0,4 m szerokości u podstawy. Ułożone są spiralnie w rzędach. Przy brzegach i pośrodku od dołu na liściach znajdują się wystające grzbiety, czasem zwieńczone ostrymi kolcami. Z pnia wyrastają często liczne korzenie powietrzne. Niewielkie, zwykle rozdzielnopłciowe kwiaty zebrane są w szczytowe kwiatostany o różnym kształcie. Kwiaty nie mają okwiatu (tylko u Sararanga zachował się w postaci silnie zredukowanej). Kwiaty męskie zawierają liczne pręciki. Kwiaty żeńskie składają się tylko ze słupkowia z jednego lub kilku owocolistków. Owocami są pojedyncze pestkowce lub jagody zebrane w owocostany[4].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
| pandanowce |
| |||||||||||||||||||||
- Benstonea Callm. & Buerki
- Freycinetia Gaudich. – szczudla
- Martellidendron (Pic.Serm.) Callm. & Chassot
- Pandanus Parkinson – pandan
- Sararanga Hemsl.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-11-04] (ang.).
- ↑ James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2010-10-05]. (ang.).
- ↑ a b Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza S.A., 1998, s. 539–543, seria: Wielka Encyklopedia Przyrody. ISBN 83-7079-779-2.
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 673–674, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ World Checklist of Selected Plant Families. [dostęp 2020-11-04]. (ang.).
- ↑ Pandanaceae R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-11-04].