Palczewo (województwo pomorskie)
Palczewo (niem. Palschau, dawniej Palszewo) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Ostaszewo na obszarze Żuław Wiślanych.
| wieś | |
_ID_636991.jpg) Wiatrak w Palczewie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
239[2] |
| Strefa numeracyjna |
55 |
| Kod pocztowy |
82-112[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GND |
| SIMC |
0154111 |
Położenie na mapie gminy Ostaszewo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego  | |
 54°10′00″N 18°51′25″E/54,166667 18,856944[1]
| |
Historia
edytujPierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1321 r. Prawa chełmińskie nadał wsi wielki mistrz krzyżacki Ludolf König von Wattzau w 1344 roku osadzając na 40 włókach ziemi Dythericha Schoteisa wraz z towarzyszami. Przez Palczewo biegł w XIV wieku trakt handlowo-komunikacyjny z Gdańska do Elbląga. Istniała też przeprawa promowa do Steblewa, zlikwidowana w 1945 r. Obecnie wieś liczy 286 mieszkańców.
Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[4].
Palczewo leży nad Wisłą, tuż przy wale przeciwpowodziowym, 14 km od Tczewa i 24 km od Malborka. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie elbląskim.
Zabytki
edytujW Palczewie znajdują się następujące obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków[5]:
- Drewniano-ceglany wiatrak "holender", przemiałowy z przełomu XVIII i XIX w. Jest dużą atrakcją turystyczną wsi. Już przed drugą wojną światową obiekt został uznany za zabytek techniki, używany był jednak jeszcze przez kilka lat po wojnie. Posiada konstrukcję drewniano-ceglaną, z ceglaną, przejezdną podstawą, w której znajdują się pomieszczenia magazynowe. Ośmioboczne ściany oraz obracana czapa pokryte są gontem. Czapa wiatraka obraca się w stronę wiatru za pomocą zamontowanego w niej wiatraczka[6]. Wewnątrz wiatraka zachowały się niektóre urządzenia młynarskie. Obiekt 6-kondygnacyjny (parter - 93 m kw., I piętro - 75, II piętro - 62, III piętro - 46, IV piętro - 36, V piętro - 36 m kw.).
- Poewangelicki drewniany kościół Matki Bożej Częstochowskiej zbudowany w 1712. Jest to jedyny drewniany kościół na Żuławach. Na dwuspadowym dachu pokrytym gontem umieszczona jest wieżyczka. Wewnątrz kościoła znajdują się niezwykle cenne barokowe organy z 1687 r., ołtarz z 1754 r. oraz polichromowane ściany.
Galeria
edytuj-
Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej -
Wiatrak z lotu ptaka
.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 96423
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 916 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2018-01-27].
- ↑ Wiatrak i kościół w Palczewie