Palazzo Vilhena
Palazzo Vilhena, znany również jako Vilhena Palace (malt. Il-Palazz De Vilhena) lub Magisterial Palace (malt. Palazz Maġisterjali) – pałac w Mdinie na Malcie zbudowany w stylu francuskiego baroku. Nazwany na cześć Antonio Manoela de Vilheny, Wielkiego Mistrza joannitów, który zlecił jego budowę. Pałac został wybudowany w latach 1726–1728 według projektu francuskiego architekta Charlesa François de Mondion, na miejscu zgromadzeń Universita (lokalnej rady). Pałac był używany jako szpital w XIX i XX w., i po 1909 znany był jako Connaught Hospital. Od 1973 mieści się w nim Narodowe Muzeum Historii Naturalnej.
nr rej. 01184 (wpis 28.12.2012 do National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands) | |
Dziedziniec frontowy Pałacu | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Inwestor | |
Rozpoczęcie budowy |
1726 |
Ukończenie budowy |
1728 |
Pierwszy właściciel | |
Obecny właściciel |
Rząd Malty |
Położenie na mapie Morza Śródziemnego | |
Położenie na mapie Malty | |
35°53′05,3″N 14°24′14,0″E/35,884806 14,403889 | |
Strona internetowa |
Historia
edytujPrzeszłość i powstanie pałacu
edytujMiejsce, na którym stoi Palazzo Vilhena, było pierwotnie zajęte przez zabudowę z okresu punickiego[1], a następnie przez bizantyjski fort, przebudowany później na zamek (znany w średniowieczu jako Castellu di la Chitati). Wewnętrzne mury zamku zostały rozebrane w XV wieku, a pozostała część, w latach 30. XVI wieku, została przekształcona w pałac przez Wielkiego Mistrza Philippe’a Villiers de L’Isle-Adam[2][3]. Pałac nazywano Palazzo Giuratale, został siedzibą rady komunalnej Mdiny, znanej jako Universita. Budynek został mocno uszkodzony podczas trzęsienia ziemi w roku 1693[4].
3 listopada 1722 nowo wybrany wielki mistrz Antonio Маnoel de Vilhena zarządził odbudowę i renowację Mdiny[5]. Wejście do miasta zostało całkowicie przebudowane, a miejsce posiedzeń Universita zostało zburzone, aby zrobić miejsce dla letniej rezydencji Wielkiego Mistrza. Jako nowe miejsce spotkań Universita, zbudowany został nowy Banca Giuratale[6].
Budowa nowego pałacu Vilheny rozpoczęła się w roku 1726, a zakończyła się dwa lata później, w roku 1728. Budynek został zaprojektowany przez Charlesa Francois de Mondion w stylu francuskiego baroku, z podobnymi rozwiązaniami architektonicznymi jak Parisian Hôtel Palaces.[7] Budowa pałacu przebiegała pod nadzorem i kierownictwem maltańskiego capomastro Petruzzo Debono[8].
Szpital
edytujPałac służył jako tymczasowy szpital podczas epidemii chоlery w 1837[9].
12 czerwca 1860 pałac został przekształcony w sanatorium dla brytyjskich żołnierzy. Został on oddany w dzierżawę za kwotę 160 funtów rocznie, a przystosowanie budynku do potrzeb szpitala pochłonęło prawie 1000 funtów. Szpital został tymczasowo zamknięty w 1890 i przez jakiś czas służył jako koszary. Został otwarty wkrótce potem; ostatecznie został zamknięty w 1907[10].
Pałac został ponownie otwarty przez króla Edwarda VII 22 kwietnia 1909, jako szpital dla chorych na gruźlicę. Był znany jako Connaught Hospital, po Arturze, księciu Connaught i Strathearn, który podarował 800 funtów na zakup nowego sprzętu dla szpitala[11][12]. Szpital został zamknięty w 1956[13].
Muzeum
edytujPałac został otwarty jako Muzeum Historii Naturalnej 22 czerwca 1973. Jego zbiory obejmują okazy flory i fauny, skamieniałości, skały, minerały oraz dioramy maltańskiego środowiska naturalnego[9].
Dziedziniec frontowy pałacu został odbudowany w latach 2000-2002, za kwotę około 46 000 Lm. Został on uroczyście otwarty przez Prezydenta Malty, Guido de Marco, w lipcu 2002 r.[14]
Budynek jest zabytkiem narodowym 1 klasy. 28 grudnia 2012 został wpisany na listę National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (nr 01184)[8].
Architektura
edytujPalazzo Vilhena to duży budynek, który jest „wspaniałym przykładem francuskiego baroku”. Posiada dziedziniec frontowy w kształcie litery U, który pokrywa się z planem pierwotnego zamku, i jest możliwe, że zawiera pozostałości XVI-wiecznego pałacu, wtopione w strukturę[2]. Na dziedziniec frontowy wchodzi się przez bramę, ozdobioną herbem de Vilheny. Centralna fasada pałacu zawiera zdobione główne wejście, oskrzydlone przez kolumny korynckie, i zwieńczone płaskorzeźbą z brązu, przedstawiającą herb de Vilheny oraz inne herby[8].
Wnętrze pałacu ma zabudowę nieregularną, ostro kontrastującą z regularnością i równowagą na zewnątrz. Budynek zawiera także wewnętrzny dziedziniec[8].
Palazzo Vilhena jest połączony z Corte Capitanale, który został zbudowany w tym samym czasie co pałac, i został również zaprojektowany przez Mondiona. Budynek ten służył jako sąd, i połączenie go z pałacem było gestem symbolicznym, aby pokazać, że sąd był pod jurysdykcją Zakonu św. Jana. Corte Capitanale służy teraz jako siedziba lokalnej Rady[15].
Przypisy
edytuj- ↑ Claudia Sagona: The Archeology in Malta. Cambridge University Press, 2015, s. 314. ISBN 1-107-00669-4, ISBN 978-1-107-00669-0. (ang.).
- ↑ a b Arx – Online Journal of Military Architecture and Fortification Spiteri, Stephen C. „The ’Castellu di la Chitati’ the medieval castle of the walled town of Mdina” (ang) r. 2004-2007, t.1-4, s.3-11. Dostęp 29 Lis 2015.
- ↑ The Malta Independent (11 Kwi 2010) F. Attard, Anton „A Milestone in Gozitan historical studies” (ang). Dostęp 10 Mar 2016.
- ↑ Angela Wright, Corbin Overmyer, David Darmanin, Tim Clarke: Executive Malta. EPH Ltd, 2008, s. 116. ISBN 978-9948-03-813-9. (ang.).
- ↑ Denis De Lucca. Mdina: Baroque town planning in 18th century Mdina. „Heritage: An encyclopedia of Maltese culture and civilization”. 1, s. 21-25, 1979. Midsea Books Ltd.
- ↑ malta.com. malta.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-27)]. „Mdina”. Zarchiwizowano z oryginału 27 Paź 2015
- ↑ a b melitensiawth.com (PDF) s.74.
- ↑ a b c d National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands (ang). Dostęp 29 Lis 2015
- ↑ a b Heritage Malta. heritagemalta.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-05)]. (ang). Zarchiwizowano z oryginału 5 Sty 2015]
- ↑ maltarmc.com. maltaramc.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-17)]. Regimental Hospitals and Military Hospitals of the Malta Garrison „British Army Medical Services And the Malta Garrison 1799–1979”. Zarchiwizowano z oryginału 17 Lis 2015 (ang)
- ↑ Joseph Bonnici, Michael Cassar: A Chronicle of Twentieth Century Malta. Book Distributors Limited, 2004, s. 38. ISBN 978-99909-72-27-6. (ang.).
- ↑ The Malta Independent (18 Kwi 2008). independent.com.mt. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-29)]. „Behind The scenes at the Natural History Museum”. Zarchiwizowano z oryginału 29 Lis 2015
- ↑ Botev Radosław. odyssei.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)]. „The Vilhena Palace, Malta” (ang). Zarchiwizowano z oryginału 29 Kwi 2015
- ↑ Baroque Routes (Gru 2005) t.4 s.4-5. um.edu.mt. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-14)]. „Restoration Project: Vilhena Palace – Mdina” (ang). Zarchiwizowano z oryginału 14 Gru 2015
- ↑ National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islandscite „Corte Capitanale” (ang). Dostęp 29 Lis 2015.
Linki zewnętrzne
edytuj- National Museum of Natural History. heritagemalta.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-05)].