Padalcowate
Padalcowate (Anguidae) – rodzina jaszczurek z infrarzędu Diploglossa w rzędzie łuskonośnych (Squamata). Obejmuje formy zarówno wtórnie beznogie, jak i czworonożne, zamieszkujące najrozmaitsze biotopy i strefy klimatyczne. W Europie występuje padalec zwyczajny, żółtopuzik bałkański i padalec peloponeski.
| Anguidae | |||
| Gray, 1825[1] | |||
 Przedstawiciel rodziny – padalec zwyczajny (Anguis fragilis) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina |
padalcowate | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Anguis Linnaeus, 1758 | |||
| Podrodziny | |||
| |||
Występujący w Polsce padalec zwyczajny jest objęty ochroną częściową[2].
Ciało padalcowatych jest pokryte grubymi łuskami, pod którymi znajdują się płytki kostne pochodzenia skórnego zwane osteodermami. Ogon stanowi 2/3 całkowitej długości ciała, jest bardzo łamliwy, po odrzuceniu przez zaatakowaną jaszczurkę ogon rozpada się na kilka kawałków, stąd wywodząca się z Ameryki nazwa jaszczurki szklane. Ogon nie jest w pełni regenerowany. Oczy osłonięte są nieprzezroczystymi, ruchomymi powiekami. Język dwuczęściowy – przednia część wąska, o kształcie zależnym od gatunku, tylna część gruba, mięsista, tworzy rodzaj pochwy. Padalcowate są jajorodne lub jajożyworodne. Prowadzą lądowy tryb życia. Żywią się bezkręgowcami.
Systematyka
edytujW rodzinie padalcowatych wyróżniane są następujące występujące współcześnie podrodziny[3]:
- Anguinae Gray, 1825
- Anniellinae Cope, 1864 – jaszczurki pierścieniowate
- Gerrhonotinae Tihen, 1949
Opisano również podrodziny wymarłe[4][5]:
- Glyptosaurinae McDowell & Bogert, 1954
- Odaxosaurinae Sullivan, 1982
Przypisy
edytuj- ↑ J.E. Gray. A Synopsis of the genera of Reptiles and Amphibia, with a description of some new species. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 201, 1825. (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
- ↑ P. Uetz: Higher Taxa in Extant Reptiles. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-25]. (ang.).
- ↑ J.S. Zijlstra, Anguidae Gray, 1825, Hesperomys project (Version 24.1.0), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2024-01-25] (ang.).
- ↑ Glyptosaurinae. [w:] Fossilworks [on-line]. [dostęp 2023-11-08]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Włodzimierz Juszczyk: Gady i płazy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986. ISBN 83-214-0464-2.
- Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.