Padah-Lin (także Padalin lub Badalin[1]) – jaskinie krasowe w stanie Szan w Mjanmie (dawniej Birma). Położone są w pobliżu ścieżki z Nyaunggyat do Yebock[2], na zboczu góry Nwalabo[3]. Znajdują się tam dwie jaskinie. Mniejsza z nich to schronisko skalne, a większa składa się z dziewięciu komór połączonych wąskimi przejściami i kilku aktywnych nacieków jaskiniowych[4].

Padah-Lin
Ilustracja
Plansza przedstawiająca układ jaskini i przykłady sztuki naskalnej
Państwo

 Mjanma

Położenie

Szan

Położenie na mapie Mjanmy
Mapa konturowa Mjanmy, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Padah-Lin”
Ziemia21°06′00″N 098°18′00″E/21,100000 98,300000
Kopulasty artefakt na ścianie jaskini
Buddyjska stupa w jaskini

Historia

edytuj

Powierzchowne badanie jaskiń zostało przeprowadzone przez American South-East Expedition dla Early Man w latach 1937–1938, a geolog U Khin Maung Kyaw w 1960 roku odkrył w jaskiniach malowidła[3]. W latach 1969–1972 rząd Birmy zorganizował szersze badania[3], a w roku 2004 odbyła się kolejna wyprawa[2].

4 października 1996 roku jaskinie zostały wpisane na listę informacyjną Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO w kategorii kultury i oczekują na nominację do wpisu na listę światowego dziedzictwa UNESCO[5].

Podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w schronisku skalnym w latach 1969–1972 odkryto kawałki węgla drzewnego i kości, dla których datowanie metodą C-14 dało różne wyniki, od 1750 do 13 000 roku p.n.e.[4] Odkryto wtedy także ponad 1600 kamiennych artefaktów, a także wiele innych kawałków kości i czerwonej ochry[3].

Obecnie przyjmuje się, że jaskinie były zamieszkane pomiędzy 10 tys. a 6 tys. lat p.n.e., zarówno w okresie paleolitu, jak i neolitu[6].

W schronisku skalnym odkryto 14 ochrowych malowideł ludzkich rąk, zwierząt i motywów symbolicznych[5], sprzed ok. 13 tys. lat[7]. Na ścianach jaskini znajduje się około 300 artefaktów w kopulastym kształcie[2].

Przypisy

edytuj
  1. Tacon, Paul S. C.; Yee Yee Aung; Thorne, Alan. Myanmar prehistory: rare rock-markings revealed. „Archaeology in Oceania”. 3 (39). s. 138–139. DOI: 10.1002/j.1834-4453.2004.tb00570.x. (ang.). 
  2. a b c Whitley, David S.: Handbook of Rock Art Research. Rowman Altamira, s. 770. ISBN 978-0-7425-0256-7.
  3. a b c d The ‘neolithic‘ culture of the Padah-Lin Caves. „Journal of Burma Research Society”. 52 (1), s. 9–23, 1969. (ang.). 
  4. a b The „Neolithic” Culture of the Padah-lin Caves. „Asian Perspectives”. 14, s. 123–133, 1971. (ang.). 
  5. a b UNESCO World Heritage Centre, Badah-lin and associated caves – UNESCO World Heritage Centre [online], whc.unesco.org [dostęp 2016-07-20] (ang.).
  6. William J. Topich, Keith A. Leitich: The History of Myanmar. ABC-CLIO, 2013, s. 14. ISBN 978-0-313-35724-4. [dostęp 2016-07-22]. (ang.).
  7. Ralph Crane, Lisa Fletcher: Cave: Nature and Culture. Reaktion Books, 2015, s. 110. ISBN 978-1-78023-460-1. [dostęp 2016-07-22].