Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu
Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu – polska szkoła z siedzibą w Zbarażu w okresie II Rzeczypospolitej, od 1938 o statusie gimnazjum i liceum ogólnokształcącego.
gimnazjum / liceum ogólnokształcące | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Data założenia |
1910 |
Patron |
Historia
edytujPierwotnie w okresie zaboru austriackiego szkoła (gimnazjum rządowe) została założona w 1789, a w 1805 została przeniesiona do Brzeżan (zob. gimnazjum w Brzeżanach)[1][2]. Pod władzą rosyjską przed kongresem wiedeńskim funkcjonowała państwowa szkoła średnia od 1809 do 1815[2].
W 1910 Towarzystwo Szkoły Średniej założyło w Zbarażu prywatne gimnazjum realne[1][2]. Przyjęto prawo publiczności[1]. 1 lipca 1911 rozdano świadectwa uczniom za pierwszy rok nauczania[1]. Władze austriackie przyjęły do zatwierdzenia przekształcenie Prywatnego Gimnazjum Realnego z polskim językiem nauczania Towarzystwa Szkoły Średniej w gimnazjum w roku szkolnym 1911/1912[3]. Pomieszczenie dla nowej szkoły udostępnił o. gwardian Szpila w miejscowym klasztorze Bernardynów[1].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości władze II Rzeczypospolitej upaństwowiły gimnazjum 1 listopada 1923[2]. Szkole nadano patronat Henryka Sienkiewicza[2]. W połowie lat 20. Państwowe Gimnazjum Koedukacyjne im. Henryka Sienkiewicza było prowadzona w typie humanistycznym[2]. W 1926 w gimnazjum prowadzono osiem klas w 8 oddziałach, w których uczyło się 191 uczniów płci męskiej i 117 płci żeńskiej[2].
W latach 20. szkoła funkcjonowała w najmowanych pomieszczeniach klasztoru ojców bernardynów w Zbarażu (parter i piętro w lewym skrzydle), opiekujących się zakładem[2][4][5].
Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Wojciecha Świętosławskiego z 23 lutego 1937 „Państwowe Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu” zostało przekształcone w „Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu” (państwową szkołę średnią ogólnokształcącą, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), a po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter koedukacyjny, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie humanistycznym[6].
Dyrektorzy
edytuj- Alojzy Steiner[2]
- Henryk Krzyżanowski (kier.)[7][8][9][2]
- Franciszek Sołtysik[2]
- Antoni Pabijan[2]
- Edward Pawłowski[2]
- Stanisław Krysowski (kier., od 1924 dyr.[10], do 1.XI.1926)[2][11]
- Dominik Pytel (kier. od 01.XI.1926, dyr. od 07.XII.1926[12], do 26.IV.1928[13]
- Franciszek Niewolak (dyr. form. od 01.XII.1927, urlop. do 24.IV.1928, objął stanowisko 26.IV.1928)[14]
- Michał Wołłowicz (Minister W. R i O. P. rozporządzeniem z 5 września 1928 Nr. II-10468/28 przeniósł go jako dyrektora gimnazjum im. Stefana Batorego w Wołkowysku na równorzędne stanowisko do Zbaraża)[15].
Absolwenci
edytuj- Karol Kuryluk – dziennikarz (1930)
- Ignacy Tokarczuk – duchowny (1937)
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Polskie gimnazyum na wschodnich kresach. „Nowości Illustrowane”. Nr 28, s. 3-4, 15 lipca 1911.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 167-168, 173.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Zbarażu za rok szkolny 1911/12. Zbaraż: 1912, s. 9a.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1926/27. Zbaraż: 1927, s. 3-4.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1927/28. Zbaraż: 1928, s. 5.
- ↑ Państwowe licea i gimnazja w Okręgu Szkolnym Lwowskim. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 6, s. 264, 30 czerwca 1938.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Zbarażu za rok szkolny 1911/12. Zbaraż: 1912, s. 1.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Zbarażu za rok szkolny 1912/13. Zbaraż: 1913, s. 57, 59.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Zbarażu za rok szkolny 1913/14. Zbaraż: 1914, s. 3, 5.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 16, s. 252, 15 października 1924.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1926/27. Zbaraż: 1927, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1926/27. Zbaraż: 1927, s. 1, 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1927/28. Zbaraż: 1928, s. 4-5.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1927/28. Zbaraż: 1928, s. 1, 4.
- ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. R. XXXII. 10, s. 425 [457], 1928.