Pałka teleskopowa

Pałka teleskopowa, baton – nowoczesny rodzaj składanej broni obuchowej, znany w Polsce po zakończeniu I wojny światowej, na świecie rozpowszechniany od 1950.

Szwedzka policjantka z rozłożoną pałką teleskopową

Budowa

Pałka teleskopowa wykonana jest najczęściej z lekkiego i mocnego metalu (na przykład aluminium), czasem z tworzyw sztucznych. W formie złożonej ma długość około 15–20 centymetrów, a w formie rozłożonej – około 40–60 centymetrów. Produkowana na masową skalę często różni się jakością wykonania i stylistyką. Zbudowana jest z rękojeści, zakończenia rękojeści, ramienia dwuczłonowego, zakończenia ramienia. Trzy segmenty (rękojeść, pierwszy człon i drugi człon ramienia) łączą się w tak zwanym układzie kielichowym, gdzie podczas rozkładania szerszy koniec jednej części jest hamowany wewnątrz węższej części kolejnego segmentu. Rozłożenie pałki następuje w wyniku jednego szybkiego ruchu wysuwająco-wstrząsającego. Złożenie następuje po silnym uderzeniu wewnętrzną stroną dłoni w zakończenie dwuczłonowego ramienia lub przez prostopadłe uderzenie końcem pałki o twarde podłoże.

Zastosowanie

Oficjalna broń w formacjach ochrony porządku publicznego: służb specjalnych (w tym policji) i ochroniarskich (w szczególności tak zwanych bramkarzy)^[1]. Używana przez adeptów sztuk walki, kierowców komunikacji miejskiej, kierowców taksówek^[2].

Sytuacja prawna w Polsce

W Polsce jej sprzedaż jest koncesjonowana^[3]. Na zakup i posiadanie pałek teleskopowych nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia (nie trzeba też zakupionych pałek rejestrować), o ile nie mają wkładki lub końcówki z ciężkiego i twardego materiału^[4]. Z powodu braku doprecyzowania kryteriów oceny „ciężkości i twardości materiału” czy szerzej – zakończenia pałek, ustawa wymaga interpretacji. W przypadku wniosku o ukaranie posiadacza „nielegalnej” pałki, sądy zmuszone są powoływać biegłych. Nieuprawnione posiadanie pałki będącej bronią w rozumieniu Ustawy o broni i amunicji nie jest jednak przestępstwem, a jedynie wykroczeniem, za które grozi kara grzywny lub aresztu^[5].

Użycie pałki teleskopowej przeciw człowiekowi, w sytuacji innej niż obrona konieczna, może zostać uznane za przestępstwo popełnione przy użyciu niebezpiecznego przedmiotu w rozumieniu artykułu 280 oraz 159 Kodeksu karnego. Kwalifikacja taka ma miejsce, gdy popełniający przestępstwo używał pałki w sposób bezpośrednio zagrażający życiu ludzkiemu.

Zobacz też

pałka policyjna

Przypisy

↑ Tomasz Maczuga: Pałka teleskopowa – walka obronna, Sieradz: Prof-Art, 2010, ss. 10-18. ISBN 978-83-89-95487-9.
↑ Piotr Sochacki, Krzysztof Plombon: Pałka teleskopowa. Poradnik dla słuchaczy i nauczycieli policyjnych. Piła 2008, ss. 4–10.
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 września 2019 r. w sprawie klasyfikacji rodzajów materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, na których wytwarzanie lub obrót jest wymagane uzyskanie koncesji (Dz.U. z 2019 r. poz. 1888).
↑ Według art. 4 ust. 1 pkt 4 Ustawy o broni i amunicji z dnia 21 maja 1999 roku (Dz.U. z 2022 r. poz. 2516) pozwolenie na broń wymagane jest dla pałek zawierających wkładki lub końcówki z ciężkiego i twardego materiału.
↑ Zobacz art. 51 Ustawy o broni i amunicji. Nie jest jasne, czy artykuł 51 ustęp 1 w brzmieniu po ostatnich nowelizacjach zawiera typ wykroczenia polegający na posiadaniu bez rejestracji innych przedmiotów niż broń pneumatyczna. Możliwe jest też jednak oskarżenie z artykułu 51 ustęp 3, który stanowi, iż kto posiada broń, nie mając przy sobie legitymacji posiadacza broni lub innego dokumentu upoważniającego do posiadania broni, podlega karze grzywny. Przy czym, w obliczu braku przepisów wykonawczych umożliwiających wydanie dokumentów upoważniających do posiadania broni białej, byłoby to oskarżenie o łamanie martwego prawa.

Linki zewnętrzne

Legalność pałek teleskopowych – ekspertyzy i prawo. Militaria.pl. [dostęp 2020-11-20]. (pol.).

[1] Tomasz Maczuga: Pałka teleskopowa – walka obronna, Sieradz: Prof-Art, 2010, ss. 10-18. ISBN 978-83-89-95487-9.

[2] Piotr Sochacki, Krzysztof Plombon: Pałka teleskopowa. Poradnik dla słuchaczy i nauczycieli policyjnych. Piła 2008, ss. 4–10.

[3] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 września 2019 r. w sprawie klasyfikacji rodzajów materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów i technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, na których wytwarzanie lub obrót jest wymagane uzyskanie koncesji (Dz.U. z 2019 r. poz. 1888).

[4] Według art. 4 ust. 1 pkt 4 Ustawy o broni i amunicji z dnia 21 maja 1999 roku (Dz.U. z 2022 r. poz. 2516) pozwolenie na broń wymagane jest dla pałek zawierających wkładki lub końcówki z ciężkiego i twardego materiału.

[5] Zobacz art. 51 Ustawy o broni i amunicji. Nie jest jasne, czy artykuł 51 ustęp 1 w brzmieniu po ostatnich nowelizacjach zawiera typ wykroczenia polegający na posiadaniu bez rejestracji innych przedmiotów niż broń pneumatyczna. Możliwe jest też jednak oskarżenie z artykułu 51 ustęp 3, który stanowi, iż kto posiada broń, nie mając przy sobie legitymacji posiadacza broni lub innego dokumentu upoważniającego do posiadania broni, podlega karze grzywny. Przy czym, w obliczu braku przepisów wykonawczych umożliwiających wydanie dokumentów upoważniających do posiadania broni białej, byłoby to oskarżenie o łamanie martwego prawa.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]