Pałac Mirów w Książu Wielkim

Pałac Mirów – rezydencja Myszkowskich zbudowana w XVI wieku w Książu Wielkim i częściowo nadbudowana w XIX wieku. Obecnie mieści Zespół Szkół im. Wincentego Witosa oraz Zespół Szkół Rolniczych.

Pałac Mirów

nr rej. 115/3/57 z 24 stycznia 1957 oraz 979 z 3 lipca 1978
Pałac od strony zachodniej
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Książ Wielki
Adres	ul. Wincentego Witosa 10 32-210 Książ Wielki
Typ budynku	Pałac
Architekt	Santi Gucci
Ukończenie budowy	1585–1595
Pierwszy właściciel	Piotr Myszkowski (biskup)
Położenie na mapie Polski Pałac Mirów
Położenie na mapie województwa małopolskiego Pałac Mirów
Położenie na mapie powiatu miechowskiego Pałac Mirów
Położenie na mapie gminy Książ Wielki Pałac Mirów
Położenie na mapie Książa Wielkiego Pałac Mirów
50°26′25,12″N 20°08′57,41″E

Pałac renesansowy

Pałac został zaprojektowany i zbudowany w latach 1585–1595 wg projektu włoskiego architekta Santiego Gucciego. Zleceniodawcą był biskup krakowski Piotr Myszkowski oraz jego bratanek i spadkobierca Piotr Myszkowski, pełniący w późniejszym okresie urząd kasztelana wojnickiego. Pałac zbudowano na planie prostokąta z ryzalitami na osi obu elewacji i bocznymi aneksami mieszczącymi wewnątrz schody. Całe założenie, którego centralną częścią jest pałac oparto na osi wytyczonej na linii wschód-zachód, która biegła w kierunku kościoła augustianów w Książu. Obiekt pałacowy wraz z kaplicą i biblioteką znajdował się na wydłużonym prostokątnym tarasie, zakończonym parą bastionów na zachodnich narożnikach od strony miasta. Na zboczu w kierunku miasta, ukształtowano nieistniejący już geometryczny ogród z układem tarasów. Parter i I piętro zostały ozdobione jednolitą rustyką - taką samą jak na Kaplicy Myszkowskich przy kościele Dominikanów w Krakowie. Obramienia okienne dekorowane są herbem Jastrzębiec, którym posługiwali się Myszkowscy.

Od 1601 roku istniała Ordynacja Pińczowska i pałac „Na Mirowie” (nazwa wywodziła się od starszej siedziby Myszkowskich w Mirowie) pełnił funkcję jednej z jej głównych siedzib. W roku 1729 pałac po wymarciu Myszkowskich majątek przeszedł w ręce rodziny Wielopolskich.

Przebudowy w XIX wieku

Dawniej pałac był zwieńczony dachem ze szczytami, podobnymi do istniejącego do dzisiaj nad pawilonami bocznymi. W 1809 roku doszło do przebudowy na zlecenie Franciszka Wielopolskiego, którą wykonał architekt Józef Lebroni usuwając renesansowe szczyty. Na zlecenie Aleksandra Wielopolskiego w latach 1841–1846 doszło do poważnej zmiany architektonicznej polegającej na nadbudowie centralnego ryzalitu o trzecie piętro w stylu berlińskiego neogotyku. Przebudowy tej dokonał m.in. architekt Karol Kremer wg projektu opracowanego przez Friedricha Augusta Stülera z Berlina.

Pałac był zamieszkany do 1945 r. Po 1949 r. został wyremontowany po zniszczeniach wojennych i od tego czasu jest użytkowany na cele szkolne.

Pałac jest jednym z zabytków objętych programem "Szlak Renesansu w Małopolsce", realizowanym przez Stowarzyszenie Willa Decjusza.

• 
• 
  Wnętrze kaplicy
• 
  Kaplica pałacowa

Bibliografia

• Madejski E, Brzezińska W., Madejska-Tkaczyk S., Madejski L., Dzieje Książa Wielkiego do 2004 r., Książ Wielki 2011
• Madejski E., Pałac Myszkowskich w Książu Wielkim, Ochrona Zabytków, III, 1950, s. 46
• Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska, Warszawa 2016

Linki zewnętrzne

• zamkipolskie.com
• Archiwalne zdjęcia pałacu w bibliotece Polona