PWS-35 Ogar
PWS-35 „Ogar” – dwumiejscowy samolot szkolno-akrobacyjny, skonstruowany przez Kazimierza Nowickiego, Mariana Piątka, Michała Rosnowskiego w roku akademickim 1935/36 na Politechnice Lwowskiej.
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Konstruktor |
Kazimierz Nowicki, |
| Typ | |
| Konstrukcja | |
| Załoga |
2 |
| Historia | |
| Data oblotu |
lipiec 1938 |
| Liczba egz. |
2 prototypy |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1× 4-cylindrowy silnik rzędowy w układzie odwróconym, PZInż. „Major” 4 |
| Moc | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
8,00 m |
| Długość |
6,80 m |
| Wysokość |
2,50 m |
| Powierzchnia nośna |
17,00 m² |
| Masa | |
| Własna |
610 kg |
| Użyteczna |
250 kg |
| Startowa |
860 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
200 km/h |
| Prędkość przelotowa |
170 km/h |
| Prędkość minimalna |
80 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
3,0 m/s |
| Pułap |
3500 m |
| Zasięg |
550 km |
| Współczynnik obciążenia konstrukcji |
50,59 kg/m² |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Polska | |
Historia
edytujInżynierowie Kazimierz Nowicki, Marian Piątka, Michał Rosnowski opracowali projekt samolotu akrobacyjnego NPR-1 na Politechnice Lwowskiej w roku akademickim 1935/36. Konstruktorzy zamierzali zbudować samolot we Lwowie, jako konstrukcje amatorską, ale prace nad projektem przeciągały się[1].
Zostały wznowione w lutym 1937 roku, kiedy to PWS zaangażowała konstruktorów samolotu NPR-1. Projekt został zmodyfikowany do wymagań szkolenia wojskowego oraz do technologii stosowanej w PWS. Samolot oznaczono PWS-35 „Ogar”. Nowicki kierował całością prac konstrukcyjnych, Piątek zajął się konstrukcją i częścią obliczeń a Rosnowski dokonywał głównych obliczeń[2]. W drugiej połowie 1937 roku przystąpiono do budowy prototypu, a na początku 1938 roku samolot przeszedł próby statyczne. Prototyp, w stosunku do założeń konstrukcyjnych, przekroczył masę startową o 360 kg[3].
Pierwszy prototyp o znakach SP-BNA oblatał pil. Stanisław Szubka w lecie 1938 roku na lotnisku fabrycznym w Białej Podlaskiej[4]. Próby w locie wykazały, że samolot był niestateczny kierunkowo a lotki miały niską skuteczność. Ponadto Ogar wykazywał nieprawidłowe zachowania w korkociągu. Pod koniec lata 1938 roku gotowy był już drugi prototyp PWS-35 o znakach SP-BNB, który przekazano do prób w ITL w Warszawie. Inż. Michał Rosnowski przygotowywał dokumentację samolotu do produkcji seryjnej w drugiej połowie 1938 roku, ale kłopoty z własnościami pilotażowymi i zwiększonym ciężarem samolotu nieco opóźniły uruchomienie produkcji, która miała być podjęta na jesieni 1939 roku. Po wybuchu II wojny światowej jeden z prototypów został przejęty przez polski lotnictwo i rozbity w katastrofie pod Lubartowem. Drugi uległ zniszczeniu podczas bombardowania lotniska[1].
Konstrukcja
edytuj
PWS-35 „Ogar” był dwumiejscowym samolotem szkolno-akrobacyjnym o układzie dwupłata i konstrukcji mieszanej.
Kadłub spawany z rur stalowych, kryty w okolicy silnika blachą, do kabiny sklejką a dalej płótnem. Kabiny załogi otwarte, osłonięte wiatrochronami, wyposażone w komplet przyrządów sterowniczych. płaty dwudźwigarowe o konstrukcji drewnianej, obrysie prostokątnym i profilu ITS-NPR. Płat górny trójdzielny, dolny dwudzielny. Obydwa płaty do pierwszego dźwigara kryte sklejką, dalej płótnem. Komora płatów usztywniona słupkami i naciągami z drutu, płat górny połączony z kadłubem za pomocą piramidki. Lotki tylko na dolnym płacie, z napędem linkowym. Usterzenie o konstrukcji drewnianej, stateczniki kryte sklejką, stery płótnem. Podwozie stałe, trójpunktowe z amortyzowaną płozą ogonową. Golenie główne amortyzowane olejowo-powietrznie, wyposażone w opony niskociśnieniowe firmy Dunlop. Silnik chłodzony powietrzem, czterocylindrowy, rzędowy PZInż Major 4 (w pierwszym prototypie Gipsy Major) o mocy nominalnej 120 KM i mocy startowej 130 KM[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Glass 2007 ↓, s. 157.
- ↑ a b Glass 1976 ↓, s. 212.
- ↑ Skrzydlata Polska i 33'1963 ↓, s. 16.
- ↑ Jędrzejewski 2014 ↓, s. 603.
Bibliografia
edytuj- Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1976. OCLC 830596725.
- Andrzej Glass: Polskie konstrukcje lotnicze do 1939 r. T. 2. Sandomierz: Stratus, 2007. ISBN 978-83-89450-68-5. OCLC 749570727.
- Jerzy Jędrzejewski: Polscy piloci doświadczalni. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe Instytutu Lotnictwa, 2014. ISBN 978-83-63539-05-4. OCLC 883576680.
- Ryszard Kaczkowski. Samolot treningowo-akrobacyjny PWS-36 "Ogar". „Skrzydlata Polska”. 33/1963, 18 sierpnia 1963. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
Linki zewnętrzne
edytuj- PWS-35 „Ogar”. samoloty.ow.pl. [dostęp 2011-03-11].