PIT-37
PIT-37 – rodzaj uproszczonego formularza deklaracji podatkowej ustalany przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w rozporządzeniu wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 45b pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych[1] przeznaczonego dla podatników nieprowadzących działalności gospodarczej oraz spełniających dodatkowe kryteria wskazane w treści formularza[2]. Może być użyty do złożenia rocznego zeznania, które podatnik jest zobowiązany do złożenia we właściwym urzędzie skarbowym w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym[3].
Historia
edytujArt. 45b ustawy o PIT zawierający upoważnienie dla ministra właściwego do spraw publicznych do ustalenia w drodze rozporządzenia m.in. wzorów formularzy rocznych zeznań podatkowych został dodany ustawą z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw[4]. Po raz pierwszy wzór formularza PIT-37 określony został w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 września 2001 r. w sprawie określenia wzorów rocznego obliczenia podatku oraz zeznania podatkowego obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych[5]. Niektóre elementy formularza zostały usunięte w późniejszych wersjach, przykładowo zawarty w formularzu oddzielny wniosek o wspólne opodatkowanie małżonków lub w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci z koniecznością złożenia odrębnego podpisu pod nim. Obecnie wyboru tego dokonuje się wyłącznie poprzez zaznaczenie właściwego pola na formularzu[2]. Podstawowa struktura formularza pozostaje jednak bardzo podobna do obecnej.
Zakres zastosowania
edytujPIT-37 może zostać użyty do złożenia rocznego zeznania podatkowego przez podatników zobowiązanych do złożenia rocznego zeznania podatkowego, którzy w roku podatkowym:
- uzyskiwali przychody ze źródeł położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegające opodatkowaniu na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej wyłącznie za pośrednictwem płatników lub innych podmiotów obowiązanych do sporządzenia imiennej informacji o wysokości tych przychodów, w szczególności z:
- umów o pracę, umów o pracę nakładczą, spółdzielczych umów o pracę lub stosunku służbowego;
- emerytur i rent krajowych;
- zasiłków przedemerytalnych;
- należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną;
- przychodów z działalności wykonywanej osobiście (m.in. z umów zlecenia, kontraktów menedżerskich, zasiadania w radach nadzorczych, pełnienia obowiązków społecznych, działalności sportowej),
- przychodów z praw autorskich i innych praw majątkowych;
- zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego;
- stypendiów.
- nie prowadzili pozarolniczej działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej;
- nie są obowiązani doliczać do uzyskanych dochodów dochodów małoletnich dzieci;
- nie obniżają dochodów o straty z lat ubiegłych;
- nie odliczają tzw. minimalnego podatku dochodowego.
Jeżeli podatnik nie spełnia któregokolwiek z przedstawionych powyżej wymogów do złożenia rocznego zeznania podatkowego musi wykorzystać inny formularz. Jest to co do zasady formularz PIT-36 przeznaczony, który jest zasadniczym formularzem dla podatku dochodowego od osób fizycznych i ma szerszy zakres od PIT-37[6]. Obydwa formularze stanowią pełnoprawne zeznanie roczne, a więc nie składa się ich równocześnie, a PIT-37 nie posiada pól, które nie występują w formularzu PIT-36.
Kwoty przedstawione w formularzu w zakresie przychodów oraz pobranych zaliczek powinny odpowiadać sumie kwot zawartych w formularzach przekazanych do urzędu skarbowego przez płatników, przede wszystkim PIT-11.
Uzyskanie przez podatnika w danym roku podatkowym dochodów poniżej aktualnej kwoty wolnej od podatku lub z innego powodu zwolnionych z opodatkowania nie zwalnia go co do zasady z obowiązku złożenia rocznego zeznania, bowiem osoba taka pozostaje podatnikiem ze względu na fakt osiągania przychodów z określonych źródeł[7], a brak jest szczególnego przepisu ustawy o PIT, który zwalniałby takie osoby z obowiązku składania zeznania.
Formularz PIT-37 nie obejmuje przychodów z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych, udziałów w spółkach i spółdzielniach, objęcia udziałów (akcji) w spółkach albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część oraz przychodów lub kosztów z tytułu odpłatnego zbycia walut wirtualnych (kryptowalut), które rozliczane są przy użyciu formularza PIT-38[8] oraz innych rodzajów przychodów objętych szczególnymi formularzami.
Wypełnianie i składanie formularza PIT-37
edytujZeznanie udostępnione automatycznie
edytujZ dniem 15 lutego roku następującego po roku podatkowym organ podatkowy udostępnia podatnikowi, z wyłączeniem podatników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą czy podatnika będącego przedsiębiorstwem w spadku, za pośrednictwem portalu podatkowego zeznanie, uwzględniając w nim dane będące w posiadaniu Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, w tym dane pochodzące z informacji przekazany przez płatników, w szczególności przy użyciu formularza PIT-11 oraz dane o wpłaconych w trakcie roku podatkowego zaliczkach[9]. Obecnie obowiązek ten realizowany jest poprzez udostępnienie zeznania w ramach usługi Twój e-PIT[10]. W usłudze tej nie wypełnia się samego formularza, a korzysta ze specjalnego kreatora zawierającego pola odpowiadające danym, które znajdują się w formularzu PIT-37. Po wypełnieniu całości deklaracji na jej podstawie system przygotowuje wizualizację formularza PIT-37. Do właściwego urzędu skarbowego przesyłane są jednak wyłącznie dane elektroniczne.
Jeżeli podatnik ręcznie zaakceptuje przygotowane zeznanie, ewentualnie z wprowadzeniem w nim zmian, jest to równoznaczne ze złożeniem rocznego zeznania podatkowego w dniu akceptacji. Dokonanie zmian w już złożonym zeznaniu oznacza złożenie korekty zeznania.
Dodatkowo, jeżeli podatnik przed upływem terminu przed upływem terminu wyznaczonego na złożenie rocznego zeznania podatkowego nie podejmie w odniesieniu do przygotowanego zeznania żadnej czynności oraz nie złoży zeznania w innej formie, przygotowane zeznanie akceptowane jest automatycznie.
Automatyczna akceptacja nie dotyczy osób, które uzyskały dochody niewykazane w informacjach składanych przez płatników. W takim przypadku oraz w przypadku ręcznego odrzucenia przygotowanego zeznania podatkowego niezbędne jest złożenie zeznania w innej formie przed upływem przewidzianego terminu[9].
Inne formy złożenia
edytujPodatnicy, którzy odrzucili zeznanie podatkowe przygotowane automatycznie lub nie otrzymali takowego, wciąż mogą skorzystać z usługi Twój e-PIT w celu złożenia zeznania. Wymagane jest jednak wtedy ręczne wypełnienie danych.
PIT-37 można złożyć także przy użyciu interaktywnego PDF dostępnego na portalu podatkowym. W takim przypadku wszelkie niezbędne obliczenia dokonywane są automatycznie po wpisaniu przez podatnika odpowiednich danych, a następnie elektroniczną wysyłkę formularza. Załączniki do formularza dodawane są automatycznie po zaznaczeniu odpowiedniego pola na formularzu. Deklaracja w tej formie może być jednak podpisana wyłącznie kwalifikowanym podpisem elektronicznym i nie jest możliwe podpisanie jej profilem zaufanym. Dodatkowo wysyłka musi nastąpić za pośrednictwem odpowiedniej wtyczki do przesyłania e-Deklaracji, nie może natomiast zostać dokonana za pośrednictwem platformy ePUAP, poczty elektronicznej czy innych sposobów[11].
Dla osób, które nie chcą lub nie mogą złożyć PIT-37 w formie elektronicznej przewidziano również formularze papierowe do samodzielnego wydruku oraz wypełnienia[12]. W takim przypadku formularz należy przed upływem terminu należy złożyć bezpośrednio we właściwym urzędzie skarbowym, nadać w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego lub złożyć w polskim urzędzie konsularnym. Pewne kategorie osób mogła również złożyć deklarację w następujący sposób:
- żołnierz w dowództwie jednostki wojskowej;
- członek załogi statku morskiego u kapitana statku;
- osoba pozbawiona wolności w administracji zakładu karnego;
- osoba aresztowana w administracji zakładu śledczego.
Złożenie deklaracji w inny sposób nie ma znaczenia pod kątem obliczania terminu i deklarację uważa się za złożoną dopiero w momencie jej wpływu do właściwego urzędu skarbowego[13].
Ulgi podatkowe możliwe do zawarcia w PIT-37
edytujPolskie prawo podatkowe przewiduje możliwość odliczenia ulg podatkowych przy podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym zakresie wyróżnia się odliczenia od podatku oraz od dochodu. Dla podatnika bardziej korzystne jest odliczenie od podatku, bowiem pomniejsza ono kwotę podatku do zapłacenia, a nie wyłącznie dochodu, jednak ich katalog jest znacznie węższy niż odliczeń od dochodu.
Odliczenia od dochodu
edytujRodzaj odliczenia (ulgi) | Wymagane dokumenty | Maksymalne odliczenie | Wymagany załącznik | Uwagi |
---|---|---|---|---|
Użytkowanie sieci Internet | Dokument potwierdzający dokonanie wpłat wraz z kwotami | 760,00 zł | PIT/O | Odliczenie przysługuje wyłącznie w kolejno po sobie następujących dwów latach podatkowych, jeżeli w okresie poprzedzającym te lata podatnik nie korzystał z odliczenia. |
Składki na ubezpieczenia społeczne (ZUS) | RMUA lub inne potwierdzenie wysokości zapłaconych lub pobranych składek | Faktyczna kwota | Bezpośrednio w PIT-37 | Odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej[13] zaniechano poboru podatku. |
Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) | Potwierdzenie wysokości wpłaconych kwot | 6 310,80 zł[15] | PIT/O | Maksymalna kwota odliczenia dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej jest zmienna i odpowiada 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok określonego w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone[16]. |
Zwrot nienależnych świadczeń | Dowód zwrotu świadczeń | Faktyczna kwota | PIT/O | Dotyczy wyłącznie świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu |
Darowizny | Dokument potwierdzający dokonanie darowizny | 6% dochodu podatnika | PIT/O | Darowizny mogą być dokonane na cele:
|
Darowizny na przeciwdziałanie COVID-19[21] | Dokument potwierdzający dokonanie darowizny | W przypadku dokonania darowizny:
|
PIT/O | Darowizny mogą być dokonane wyłącznie na rzecz:
|
Ulga rehabilitacyjna (dla osób niepełnosprawnych) | Jedno z następujących:
oraz dodatkowo dokumenty potwierdzające poniesienie wydatków |
Faktycznie poniesione wydatki z wyjątkiem:
|
PIT/O | Ulgą objęte są wydatki poniesione na:
|
Odliczenia od podatku
edytujRodzaj odliczenia (ulgi) | Wymagane dokumenty | Maksymalne odliczenie | Wymagany załącznik | Uwagi |
---|---|---|---|---|
Składki zdrowotne[24] | RMUA lub inny dokument potwierdzający wartość składek | 7,75% podstawy wymiaru składki zdrowotnej | Bezpośrednio w PIT-37 | Odliczenie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku[13]. |
Prorodzinna[25] | Akt urodzenia dziecka, zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka itp. | W następującej wysokości rozliczanej oddzielnie za każdy miesiąc sprawowania opieki nad:
|
PIT/O | Odliczenie w przypadku sprawowania opieki nad jednym dzieckiem przysługuje wyłącznie, jeżeli dochody podatnika:
Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim nie uważa się osoby, w stosunku do której orzeczono separację lub osoby, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności. Odliczenie nie przysługuje poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
Odliczenie przysługuje na pełnoletnie dzieci, jeżeli realizowany jest obowiązek alimentacyjny oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej, a także do 25 roku życia dziecko, jeżeli uczy się ono oraz nie uzyskuje dochodu podlegającego opodatkowaniu w kwocie wyższej niż 3089 zł. |
Sankcje karne
edytujNiezłożenie zeznania w terminie
edytujJeżeli deklaracja PIT-37 nie zostanie złożona w terminie w związku z uchylaniem się podatnika od opodatkowania i w wyniku tego podatek zostanie narażony na uszczuplenie podatnik podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych, karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie[26]. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości (nie przekracza dwustukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie popełnienia czynu[27] - 560 tysięcy złotych w 2021 r.[28]) podatnik podlega karze grzywny wyłącznie do 720 stawek dziennych[29], a jeżeli kwota ta nie przekracza ustawowego progu (pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia w czasie popełnienia czynu[30] - 14 tysięcy w 2021 r.[28]) podatnik podlega wyłącznie karze grzywny za wykroczenie skarbowe[31].
Najniższa ilość stawek dziennych grzywny wynosi 10. Przy ustalaniu wysokości stawki dziennej grzywny za przestępstwo skarbowe sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Stawka dzienna grzywny nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności[32] - od 94 do 1 120 tysięcy złotych w 2021 r.[28] Całkowitą kwotę grzywny oblicza się mnożąc ilość stawek dziennych przez wysokość jednej stawki dziennej - przykładowo kara grzywny w wymiarze 10 stawek dziennych przy stawce dziennej w wysokości 100 złotych wynosi łącznie 1000 złotych.
Kara pozbawienia wolności za przestępstwo skarbowe trwa najkrócej 5 dni i najdłużej 5 lat, a wymierza się ją w dniach, miesiącach i latach[33].
Kara grzywny za wykroczenie skarbowe może wynosić od jednej dziesiątej do dwudziestokrotności minimalnego wynagrodzenia[34] - od 280 do 56 tysięcy złotych w 2021[28]
Podatnicy, aby uniknąć kary za spóźnienie, mają możliwość odwołania się do instytucji czynnego żalu. Będzie ona skuteczna tylko wtedy, jeżeli podatnik nie został już wezwany w związku z popełnionym czynem zabronionym oraz jeśli nie jest w trakcie postępowania kontrolnego. Zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego podatnik powinien złożyć do naczelnika urzędu skarbowego osobiście lub wysłać za pośrednictwem poczty. Dodatkowo, jest zobowiązany do uiszczenia wymaganej należności[35].
Niewpłacenie podatku w terminie lub wpłacenie go w niepełnej wysokości
edytujJeżeli zeznanie zostało złożone, ale w wymaganym terminie nie została wpłacona wynikająca z niego kwota podatku lub wpłacono ją w niepełnej wysokości na podstawie art. 3a § 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji[36] samo zeznanie stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego (tytuł egzekucyjny). Nie jest więc konieczne wydawanie w tym zakresie odrębnej decyzji ustalającej wymiar podatku.
Przed wszczęciem egzekucji administracyjnej konieczne jest jeszcze przesłanie przez wierzyciela pisemnego upomnienia zawierającego wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego. Upomnienie zawiera pouczenie zobowiązanego, że w przypadku niewykonania w całości obowiązku w terminie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia zobowiązany ma obowiązek zawiadomienia wierzyciela, a po doręczeniu zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego – również organu egzekucyjnego, o zmianie adresu jego miejsca zamieszkania lub siedziby. Koszty upomnienia obciążają zobowiązanego[37] i wynoszą obecnie 16 złotych[38].
Przypisy
edytuj- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 (Ustawa o PIT)
- ↑ a b Załącznik nr 5 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie wzorów zeznań podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2434 ze zm.)
- ↑ Art. 45 ust. 1 ustawy o PIT.
- ↑ Dz.U. z 2000 r. nr 104, poz. 1104 ze zm.
- ↑ Dz.U. z 2001 r. nr 112, poz. 1200 ze zm.
- ↑ Załącznik nr 1 do rozporządzenia w sprawie wzoru deklaracji PIT.
- ↑ Art. 3 ustawy o PIT.
- ↑ Załącznik nr 6 do rozporządzenia w sprawie wzoru deklaracji PIT.
- ↑ a b Art. 45cd ustawy o PIT.
- ↑ Twój e-PIT [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2021-12-22] .
- ↑ Formularze elektroniczne dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2021-12-22] .
- ↑ Formularze do druku PIT [online], Ministerstwo Finansów [dostęp 2021-12-22] .
- ↑ a b c Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651)
- ↑ Art. 26 ustawy o PIT.
- ↑ W 2021 r.
- ↑ Art. 13a ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 707)
- ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 1491
- ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 1782
- ↑ Dz.U. z 2021 r. poz. 1082, ze zm.
- ↑ Dz.U. z 2024 r. poz. 578
- ↑ Art. 52n ustawy o PIT.
- ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 901
- ↑ Art. 65 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568 ze zm.)
- ↑ Art. 27b ustawy o PIT.
- ↑ Art. 27f ustawy o PIT.
- ↑ Art. 54 § 1 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz.U. z 2021 r. poz. 408 ze zm. - kks)
- ↑ Art. 53 § 14 kks.
- ↑ a b c d Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 września 2020 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1596)
- ↑ Art. 54 § 2 kks.
- ↑ Art. 53 § 3 w zw. z art. 53 § 6 kks.
- ↑ Art. 54 § 3 kks.
- ↑ Art. 23 kks.
- ↑ Art. 27 § 1 kks.
- ↑ Art. 48 § 1 kks.
- ↑ Art. 16 kks.
- ↑ Dz.U. z 2023 r. poz. 2505
- ↑ Art. 15 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
- ↑ Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 5 stycznia 2021 r. w sprawie wysokości kosztów upomnienia doręczanego zobowiązanemu przed wszczęciem egzekucji administracyjnej (Dz.U. z 2021 r. poz. 67)