Płyta somalijska

płyta tektoniczna oddzielająca się od afrykańskiej

Płyta somalijska – płyta tektoniczna położona w regionie wschodniej Afryki i Oceanu Indyjskiego. Zazwyczaj uważana za część płyty afrykańskiej.

Płyta afrykańska zaznaczona na pomarańczowo
Mapa płyty somalijskiej(w języku francuskim)
Płyta nubijska, Ryft Wschodnioafrykański i płyta somalijska

Płyta somalijska obejmuje część Afryki na wschód od Wielkich Rowów Afrykańskich (m.in. Wyżynę Wschodnioafrykańską), część Oceanu Indyjskiego oraz wyspy: Madagaskar, Komory, Seszele i Maskareny.

Granice płyty

edytuj

Zachodnią granicą płyty somalijskiej są Rów Abisyński i Wielki Rów Zachodni. Część płyty afrykańskiej położoną na zachód od tej granicy określa się mianem płyty nubijskiej. W węźle potrójnym Afar płyty somalijska i nubijska stykają się z płytą arabską. Dalej północna granica przebiega zatoką adeńską. Na wschodzie Grzbiet Środkowoindyjski oddziela płytę somalijską od płyty indoausrtalijskiej. Południowo-wschodnia granica z płytą antarktyczną biegnie od węzła potrójnego Rodrigues wzdłuż Grzbietu Afrykańsko-Antarktycznego. Zachodnia granica płyty somalijskiej na południe od Wielkich Rowów Afrykańskich nie jest do końca ustalona. Ponieważ płyta somalijska dopiero się tworzy, zarówno ona jak i płyta nubijska są rzadko wyróżniane i łączone w płytę afrykańską.

Płyta somalijska oddala się od płyty nubijskiej, co skutkuje powstawaniem Wielkich Rowów Afrykańskich. Za kilkadziesiąt milionów lat do bardzo szerokich już rowów wleje się woda morska i powstanie nowy ocean. Płyta somalijska oddala się również od płyty arabskiej, indyjskiej, australijskiej i antarktycznej. Ze wszystkich stron otaczają ją strefy spreadingu, które systematycznie oddalają się od siebie.

Bibliografia

edytuj
  • Christina M. Emerick: Age progressive volcanism in the Comores Archipelago and northern Madagascar. Corvallis: Oregon State University, 1985.
  • Jean Chorowicz. The East African rift system. „Journal of African Earth Sciences”. (1-3), s. 379–410. Elsevier Ltd.. ISSN 0899-5362.