Oznaka księcia Walii

Oznaka księcia Waliigodło najstarszego syna brytyjskiego monarchy, używana także jako jeden z walijskich symboli narodowych, przyjęta również jako logo Walijskiego Związku Rugby Union.

Oznaka księcia Walii
„Tarcza pokoju” Czarnego Księcia
Jan Luksemburski na miniaturze; widoczny klejnot w postaci czarnych skrzydeł sępich, a nie białych piór strusich

Blazon

edytuj

Trzy srebrne pióra strusie otoczone książęcą koroną, z niebieską wstęgą z dewizą Ich dien (z jęz. staroniemieckiego Ich diene – „Ja służę”[1]).

Pochodzenie

edytuj

Oznaka prawdopodobnie wywodzi się z dodatkowego herbu Czarnego Księcia (tzw. „tarczy pokoju”), który przedstawiał „w polu czarnym trzy pióra strusie, dwa ponad jednym, koniec każdego otoczony zwojem srebrnym”[2][a]. Podobnego godła używał jego brat, Jan z Gandawy, ale pióra były złote z gronostajową tynkturą stosiny[3]. Strusie pióra powtarzają się na pieczęciach i herbach kilku książąt i królów angielskich, w tym ojca Czarnego Księcia, króla Edwarda III, a także np. Edwarda, księcia Yorku, który używał pieczęci z pojedynczym piórem strusim i mottem Ich dien[3]. Były oznaką rodu królewskiego, nie związaną z żadną konkretnym tytułem, aczkolwiek różnicowaną czasem oznakami godności. Ich ścisły związek z oficjalnym następcą tronu datuje się dopiero od dynastii Stuartów[1].

Pióra strusie najprawdopodobniej były pierwotnie oznaką hrabiów Hainault. Filipa de Hainault była matką Czarnego Księcia i mógł od niej odziedziczyć użycie takiego godła[4][5]. Na takie pochodzenie wskazuje fakt, że po raz pierwszy oznaka strusiego pióra jest wymieniona w spisie przedmiotów należących do królowej Filippy z dokumentu pochodzącego z okresu po 1369 roku[1].

Istniała legenda, jakoby godło to pochodzić miało od klejnotu herbu króla Czech Jana Luksemburskiego, który zginął w 1346 pod Crécy, walcząc z wojskami króla Edwarda II i Czarnego Księcia. Legenda ta, która po raz pierwszy pojawia się w 1614 r. została uznana za nieprawdziwą[1][6].

Użycie

edytuj

Książę Walii jest jedynym (poza monarchą) członkiem brytyjskiej rodziny królewskiej, któremu przysługuje oficjalnie przypisana oznaka; przysługuje mu ona jednak jako najstarszemu synowi monarchy, a nie z racji bycia księciem Walii[7]. Jednak przez związek z osobą, która jest księciem Walii, jest także używana jako jeden z walijskich symboli narodowych[8] i dlatego została przyjęta przez Welsh Rugby Union (Walijski Związek Rugby Union) jako logo[9]. W stosunku do oryginału zmieniono napis na wstędze na WRU. Symbol ten został umieszczony na strojach reprezentantów Walii w rugby union[10]. Godło występuje też jako element oznak wielu pułków armii brytyjskiej, które miały lub mają związek z osobą księcia Walii. W latach 1971−2008 wybijano ją na rewersie monet dwupensowych.

  1. oryg. blazon: sable, three ostrich feathers two and one, the quill of each passing through a scroll argent

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Charles Boutell: The Handbook to English Heraldry. London: Reeves and Turner, 1914, s. 230-237.
  2. Fox-Davies 1996 ↓, s. 459.
  3. a b Fox-Davies 1996 ↓, s. 466.
  4. Fox-Davies 1996 ↓, s. 464-465.
  5. Titles and Heraldry. [w:] The Prince of Wales and The Duchess of Cornwall [on-line]. Clarence House, 2021. [dostęp 2021-02-07]. (ang.).
  6. Fox-Davies 1996 ↓, s. 464.
  7. Fox-Davies 1996 ↓, s. 458.
  8. National Emblems. [w:] Wales.com [on-line]. Welsh Government, 2021. [dostęp 2021-02-07].
  9. Marta Kaniasta. Etniczność jako podstawa samookreślenia i odrodzenia kulturowego Walijczyków. „Społeczeństwo i Polityka”. 4/2010, s. 47−81. Pułtusk: Akademia Humanistyczna imienia Aleksandra Gieysztora. ISSN 1733-8050. 
  10. Welsh Rugby Union : Official Website of the 2012 RBS 6 Nations Champions : Home. [dostęp 2012-09-05]. (ang.).

Bibliografia

edytuj