Uzo

Uzo (ngr. ούζο) – grecka wódka o smaku anyżowym i o zawartości alkoholu do 48%; zaliczana do aperitifów. Najpopularniejszy w Grecji napój alkoholowy.

Degustacja uzo w Muzeum Uzo

Podawana zazwyczaj z wodą (w dodatkowej szklance); po rozcieńczeniu zmienia kolor na mleczny, podobnie jak inne aperitify wytwarzane na bazie anyżku (np. absynt).

Pochodzenie nazwy

Nazwa trunku miała powstać wskutek przypadku. Wytworzono go pod koniec XIX wieku w prywatnej destylarni w tesalskim Tirnawos, znanym z produkcji wysokojakościowych tkanin jedwabnych eksportowanych do Włoch. Opatrywano je adresową etykietką z nadrukiem uso (użytkownik) dla nazwiska odbiorcy, przez co słowo to stało się miejscowym synonimem produktu najwyższej jakości. Pierwszy klient, który skosztował nowego trunku, miał je wykrzyknąć jako wyraz szczególnego uznania.

Efekt uzo

Mętnienie i białe zabarwienie powstające przy rozcieńczaniu tego alkoholu wodą spowodowane są zawartością w nim anetolu – nierozpuszczającego się w wodzie związku chemicznego pochodzącego z anyżu. W nierozcieńczonej wódce zawartość etanolu jest na tyle wysoka, że cały zawarty w niej anetol jest rozpuszczony bądź tworzy krople o wielkości zbyt nikłej dla rozpraszania światła. Wskutek rozcieńczenia hydrofobowy anetol wytrąca się w postaci kropel o rozmiarach do 3 mikrometrów, tworząc mętną i względnie trwałą (nieulegającą dalszej koalescencji) emulsję. Zjawisko mętnienia uzo oraz innych wódek anyżowych (np. tureckiej rakı) podczas ich rozcieńczania nazywane jest umownie „efektem uzo”.

Zobacz też

• pastis
• mastika

Bibliografia

• Maciej E. Halbański: Leksykon sztuki kulinarnej. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”, 1987, s. 127, ISBN 83-225-0106-4