Osłowo (województwo kujawsko-pomorskie)
Osłowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Jeżewo.
| wieś | |
 Tablica upamiętniająca dawny cmentarz ewangelicki w Osłowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
165[2] |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
86-131[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CSW |
| SIMC |
0087455 |
Położenie na mapie gminy Jeżewo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świeckiego  | |
 53°28′43″N 18°26′02″E/53,478611 18,433889[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bydgoskim. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 165 mieszkańców[2]. Jest dziewiątą co do wielkości miejscowością gminy Jeżewo.
Historia
edytujOsłowo to stara kociewska wieś. Pierwsza historyczna nazwa pochodzi z 1328 r. i została zapisana jako Oslovo. Następne to: Oslaw (1430 r.), Ioanni Oslowski (1526 r.), Osłowo (1583 r.), niem. Oslowo[4]. Z wszystkich zapisów wynika, że nazwa wsi jest nazwą dzierżawczą i pochodzi od nazwy osobowej Osieł z formantem - owo[4].
Dzieje wsi sięgają początku panowania Krzyżaków na Pomorzu Gdańskim (1309 r.). Pierwsza wzmianka historyczna o wsi pochodzi z 1328 r.[5] Od najdawniejszych czasów Osłowo było własnością rycerską, a później szlachecką. Pierwszymi udokumentowanymi właścicielami wsi byli Osłowscy (1526 r.), którzy wywodzili się z rodu Kalksteinów[6]. W 1667 r. Osłowo znalazło się w rękach Fabiana Kosa - wojewody chełmińskiego, który w latach 1667-1669 wydał wieś w dzierżawę za 800 guldenów polskich. Pod koniec XVII stulecia wieś wróciła do Osłowskich. W 1797 r. Osłowo nabyli Komierowscy, a następnie w latach 1805-1829 Osłowo należało do Wolszlegierów[6]. W 1829 r. w wyniku separacji dóbr osada stała się własnością państwa pruskiego[7].
Pierwsze informacje o obszarze wsi pochodzą z 1570 r. i podają, że wieś miała 10,5 łanów (ok. 180 ha)[8], w 1772 r. - 9 łanów (ok. 155 ha)[6], w 1921 r. - 218 ha[9]. Pierwsze dane liczbowe o mieszkańcach Osłowa pochodzą z 1772 r. - we wsi żyło 69 osób[6]. W sto lat później (1885 r.) osadę zamieszkiwało 256 osób z tego aż 248 było wyznania ewangelickiego, co równoznaczne było z przynależnością do narodu niemieckiego. Do polskości i katolicyzmu przyznawało się osiem osób[7]. Warto odnotować to, że we wsi w 1772 r. była szkoła ewangelicka. W 1886 r. wybudowano dla niej budynek, który przetrwał do dziś (obecnie jest miejscem świetlicy wiejskiej)[7].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 94578
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 895 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b Brózdowska E., 2005, "Pochodzenie nazw miejscowości gminy Jeżewo", w: "Gmina Jeżewo", praca zbiorowa, Jeżewo
- ↑ Maciejewski J., 1979, "Nazwy miejscowe ziem świeckiej i nowskiej", w: "Dzieje Świecia nad Wisłą i Jego regionu", t. 1, praca zbiorowa, Warszawa
- ↑ a b c d Maercker H., 1886-1888, "Eine polnische Starostei und ein preussischer Landrathskreis Geschichte des Schwetzer Kreises 1466-1873", Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins, H. 17-19, Danzig
- ↑ a b c Dąbrowski Z., 2005, "Pod zaborem pruskim", w: "Gmina Jeżewo", praca zbiorowa, Jeżewo
- ↑ Grzegorz M., 1990, "Osady Pomorza Gdańskiego w latach 1309-1454", Warszawa
- ↑ Dąbrowski Z., 2005, "W okresie II Rzeczypospolitej 1920-1939", w: "Gmina Jeżewo", praca zbiorowa, Jeżewo