Order Zasługi (Rumunia)

Order Zasługi (rum. Ordinul Pentru Merit) – odznaczenie rumuńskie, nadawane od 5 czerwca 1931 pod nazwą Odznaka Honorowa „Za Zasługi” (Semnul Onorific „Pentru Merit”), od 1937 przemianowane na Order „Za Zasługi” (Ordinul „Pentru Merit”), 30 grudnia 1947 zniesiony przez władze komunistyczne, restytuowany 7 kwietnia 2000 pod nazwą Order Narodowy Zasługi (Ordinul Național Pentru Merit), jako trzecie w kolejności starszeństwa odznaczenie państwowe.

Order Zasługi
Ordinul Pentru Merit

Awers odznaki orderu V klasy (wojennej)
Awers medalu III klasy (pokojowy)
Baretka orderu V klasy (pokojowa od 2000 r.)
Baretka orderu V klasy (wojenna od 2000 r.)
Baretka medalu (pokojowa od 2000 r.)
Baretka medalu (wojenna od 2000 r.)
Baretka w latach 1931–1947
Baretka przy własnoręcznej dekoracji przez króla w latach 1931–1947
Ustanowiono	5 czerwca 1931 – ustan. 7 kwietnia 2000 – restyt.
Wycofano	1947–2000
Powyżej	Order Wiernej Służby
Poniżej	Krzyż Wiernej Służby

Lata 1931–1947

Order limitowany był do 280 obywateli rumuńskich i 140 cudzoziemców:

• I klasa – Krzyż Wielki (Mare Cruce);
• II klasa – Komandor (Comandor);
• III klasa – Oficer (Ofițer);
• IV klasa – Kawaler (Cavaler);

od 1933 dodatkowo, nadawany bez limitów:

• Krzyż Honorowy Zasługi (Crucea de Onoare “Pentru Merit”), podzielony na dwie klasy.

Pierwsza wersja orderu z lat 1931-1947 miała wstęgę zieloną, z niebieskim paskiem pośrodku, a w przypadku własnoręcznej dekoracji przez króla – zieloną z dwoma niebieskimi paskami wzdłuż brzegów.

Czasy obecne

Od kiedy order został restytuowany w 2000 roku Wielkim Mistrzem orderu jest aktualny Prezydent Rumunii, odznaczony na czas sprawowania swojej funkcji Łańcuchem Orderu Gwiazdy Rumunii specjalnego wykonania, a także Krzyżami Wielkimi specjalnego wykonania w złocie Orderu Wiernej Służby i Orderu Narodowego Zasługi.

Podział i limity:

• I klasa – Krzyż Wielki (Mare Cruce): 150 cywilów i 50 wojskowych;
• II klasa – Wielki Oficer (Mare Ofițer): 300 cywilów i 100 wojskowych;
• III klasa – Komandor (Comandor): 675 cywilów i 225 wojskowych;
• IV klasa – Oficer (Ofițer): 1500 cywilów i 500 wojskowych;
• V klasa – Kawaler (Cavaler): 3000 cywilów i 1000 wojskowych;

dodatkowo, powiązany z orderem:

• Medal Narodowy Zasługi (Medalia Națională Pentru Merit):
  • I Klasy (Clasa I): 2000 cywilów i 400 wojskowych;
  • II Klasy (Clasa a II-a): 4000 cywilów i 800 wojskowych;
  • II Klasy (Clasa a III-a): bez limitów.

Obecne wstęgi i wstążki orderu posiadają dwie odmiany: pokojową (szara, z czarnymi paskami wzdłuż bocznych krawędzi) i wojenną (szara, z czarnymi paskami i złotymi krawędziami), a także wstążkę dla medali (szara, z dwoma czarnymi paskami wzdłuż bocznych krawędzi i jednym pośrodku).

Klasy	Nazwa polska	Nazwa rumuńska	Baretka wojskowa	Baretka wojenna
I klasa	Krzyż Wielki	Mare Cruce
II klasa	Wielki Oficer	Mare Ofițer
III klasa	Komandor	Comandor
IV klasa	Oficer	Ofițer
V klasa	Kawaler	Cavaler
	Medal	Medalia

Za zasługi cywilne order przyznawany jest bez mieczy, za zasługi wojskowe – z mieczami nad odznaką, a za zasługi wojenne – z mieczami podłożonymi pod odznakę.

Bibliografia

• Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 502.
• Lege privind sistemul naţional de decoraţii al României. Legea nr. 29/2000. M. Of. nr. 146 din 7 aprilie 2000. clr.ro. [dostęp 2016-10-21]. (rum.).
• Legea nr. 542/2001 pentru aprobarea Ordonanţei de urgenţă a Guvernului nr. 104/2000 privind reinstituirea Ordinului şi Medaliei Naţionale "Pentru Merit". canord.presidency.ro. s. 1. [dostęp 2016-10-21].
• Ordinul şi medalia naţională “Pentru Merit”. Scurt istoric. canord.presidency.ro. [dostęp 2016-10-21]. (rum.).
• Imagini decoraţii/Awards images. canord.presidency.ro. [dostęp 2016-10-21]. (rum.).
• Romania’s national system of decorations. Monitorul Oficial (presidency.ro), Bukareszt, 2003. s. 347, 366, 385. [dostęp 2017-09-17]. (ang.).