Orłowo (powiat giżycki)

wieś w województwie warmińsko-mazurskim, powiecie giżyckim

Orłowo (niem. Adlersdorf[3][4], do 1938 r. Orlowen[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy.

Orłowo
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

giżycki

Gmina

Wydminy

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

11-510[2]

Tablice rejestracyjne

NGI

SIMC

0772323

Położenie na mapie gminy Wydminy
Mapa konturowa gminy Wydminy, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Orłowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Orłowo”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Orłowo”
Położenie na mapie powiatu giżyckiego
Mapa konturowa powiatu giżyckiego, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Orłowo”
Ziemia54°03′12″N 22°09′44″E/54,053333 22,162222[1]

Miejscowość jest siedzibą prawosławnej parafii Narodzenia św. Jana Chrzciciela; znajduje się w niej cerkiew parafialna, świątynia neogotycka z 1857[5] oraz kościół parafii rzymskokatolickiej pw. Kazimierza Królewicza.

16 lipca 1938 r. w miejsce nazwy Orlowen wprowadzono nazwę Adlersdorf[3]. 12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Orłowo[4].

Historia

edytuj

Próby lokalizacji wsi wystąpiły około połowy XVI w., jednak prawdopodobnie nie powiodły się. Wieś wymieniona w dokumencie z 8 grudnia 1703 roku jako wieś szkatułowa na 23 włókach i 22 włókach. Po surowej zimie w 1708/1709 i epidemii dżumy w 1709 i 1710, wymarli wszyscy mieszkańcy Orłowa[6].

W 1845 ustanowiono we wsi parafię, kościół poświęcono 27 września 1853 roku, organy i dzwony zainstalowano w 1858 roku[6].

W 1908 otworzono linię kolejową Olecko - Kruklanki z przystankiem osobowym Orłowo. Linia została zamknięta i rozebrana w 1945 roku.

W 1933 r. w miejscowości mieszkały 652 osoby, a w 1939 r. – 633 osoby[3].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Do 2010 r. w Orłowie funkcjonowała Szkoła Podstawowa.

Na miejscowym cmentarzu spoczywają żołnierze III Brygady Wileńskiej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego poległych w bitwie pod Gajrowskimi 16 lutego 1946 roku, którzy zostali tam pochowani po ekshumacji w 2015[7]. W 2018 na cmentarzu wzniesiony został Panteon Żołnierzy Wyklętych[8].

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 93631
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 887 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b c d Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Provinz Ostpreußen, Kreis Lötzen. 2006. [dostęp 2012-04-29]. (niem.).
  4. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  5. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 362
  6. a b Wakar 1983 ↓, s. 258.
  7. Orłowo. Pierwszy w Polsce pogrzeb Żołnierzy Niezłomnych [online], kresy.wm.pl [dostęp 2019-08-17] (pol.).
  8. Marcin Boguszewski, W Orłowie na Mazurach odsłonięto Panteon Niezłomnych Żołnierzy Wyklętych [online], dzieje.pl, 10 listopada 2017 [dostęp 2019-08-17] (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Andrzej Wakar: Giżycko. Z dziejów miasta i okolic. Komitet redakcyjny. Olsztyn: Wydawnictwo Pojezierze, 1983. ISBN 83-7002-121-2.