Operacja Manta – francuska interwencja wojskowa w Czadzie przeprowadzona, w odpowiedzi na inwazję wojsk libijskich oraz wspierających ich rebeliantów z czadyjskiego GUNT, na swojego południowego sąsiada w czerwcu 1983.

Operacja Manta
Ilustracja
Konflikt

konflikt czadyjsko-libijski

Terytorium

Czad

Strony konfliktu
Libia
Czad GUNT
 Czad
Podmiot interweniujący
 Francja
Przyczyny operacji
inwazja wojsk libijskich na Czad
Czas operacji

1983–1984

Obszar operacji

obszar pomiędzy 15. a 16. równileżnikiem

Wojska francuskie, unikając bezpośrednich walk z najeźdźcą, skoncentrowały swoje siły na 15. równoleżniku, tak zwanej „czerwonej linii” (później przesuniętej do 16 równoleżnika), tak aby zablokować postęp Libii i GUNT w kierunku Ndżameny, zabezpieczając w ten sposób władzę prezydenta Czadu Hissène Habré. W konsekwencji tej operacji siły libijskie i rebelianckie poniechały ataku na tereny poniżej wyznaczonej przez Francuzów linii[1]. Powstały impas doprowadził do podziału Czadu - z Libijczykami i GUNT na północy, a Habré i Francuzami w środkowym i południowym Czadzie.

Ze względu na koszty interwencji oraz związanej z nimi niechęci francuskiej opinii publicznej, prezydent François Mitterrand i libijski przywódca Mu’ammar al-Kaddafi wynegocjowali wzajemne wycofanie swoich wojsk z Czadu we wrześniu 1984 roku[2]. Na skutek porozumienia Francja zakończyła interwencję, jednak wojska libijskie pozostały w Czadzie, nie próbując jednak przekroczenia wyznaczonej linii[3]. Naruszenie 15. równoleżnika w 1986 roku spowodowało ponowną francuską interwencję w Czadzie w ramach operacji Epervier i wyparcie sił libijskich z całego Czadu, z wyjątkiem strefy Aouzou.

Przypisy

edytuj
  1. Nolutshungu 1995 ↓, s. 189.
  2. Michael Brecher, Jonathan Wilkenfeld: A Study in Crisis. University of Michigan Press, 1997. ISBN 0-472-10806-9.
  3. Nolutshungu 1995 ↓, s. 190.

Bibliografia

edytuj
  • Sam C Nolutshungu: Limits of Anarchy: Intervention and State Formation in Chad. University of Virginia Press, 1995. ISBN 0-8139-1628-3.