Omonadus bifasciatus
Omonadus bifasciatus – gatunek chrząszcza z rodziny nakwiatkowatych i podrodziny Anthicinae.
| Omonadus bifasciatus | |||
| (Rossi, 1792) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Omonadus bifasciatus | ||
| Synonimy | |||
| |||
Gatunek ten został opisany w 1792 roku przez Pietra Rossiego jako Notoxus bifasciatus[1].
Chrząszcz o ciele długości od 2,5 do 3 mm, z wierzchu porośniętym krótkim, przylegającym i rzadkim owłosieniem oraz długimi, prostopadle odstającymi, rzadko rozmieszczonymi szczecinkami. Ubarwienie ma czarnobrunatne do brunatnego z czerwonawymi: nasadą przedplecza i udami oraz brunatnożółtymi: podstawami czułków, goleniami i stopami. Na pokrywach widnieją dwie poprzeczne przepaski barwy żółtej, które mogą być rozdzielone na cztery plamy. Ponadto szew pokryw niekiedy ma czerwonawe zabarwienie. Głowa jest niemal równomiernie punktowana, z tyłu prosta z wklęśnięciem pośrodku. Płaskie oczy mają średnicę wyraźnie mniejszą niż długość skroni. Węższe od głowy przedplecze słabo zwęża się ku tyłowi. Punktowanie na pokrywach jest silniejsze niż na przedpleczu i głowie[2].
Owad ten prowadzi skryty tryb życia[3]. Zasiedla skraje lasów, pobrzeża wód, pola i ogrody, gdzie bytuje w martwej materii organicznej np. w pryzmach kompostowych, wiązkach chrustu, wyschniętych odchodach owiec i bydła, skoszonym zbożu, balotach słomy, pod wypielonymi chwastami i napływkami[3][4]. Preferuje materiał przerośnięty grzybnią. Imagines spotyka się od marca do września. Aktywne są o zmierzchu i nocą. Polują na roztocze i mszyce[3].
Gatunek zachodniopalearktyczny[2], w Europie stwierdzony został w Portugalii, Hiszpanii, Francji, Wielkiej Brytanii (Anglia[4]), Niemczech, Szwajcarii, Austrii, Włoszech, Danii, południowej Szwecji, Polsce, Czechach, na Węgrzech, w Chorwacji, Bośni i Hercegowinie, Rumunii, Bułgarii i Grecji. Ponadto niepewne doniesienia pochodzą ze Słowacji i Ukrainy[1]. Poza Europą znany jest z Tunezji, Kaukazu, Bliskiego Wschodu, Syberii i Azji Środkowej[3][4]. W Polsce stwierdzony został trzykrotnie: w 1885 na terenie obecnej Warszawy, w 1918 na Roztoczu i w 2018 na Pojezierzu Mazurskim[3]. W 2002 umieszczony został na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce z kategorią DD (niedostateczne dane)[5]. W Niemczech, gdzie znany jest z około 30 stanowisk, umieszczony został na Czerwonej liście jako gatunek o wysokim ryzyku (kategoria druga)[6][3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Omonadus bifasciatus (Rossi, 1792). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-12-17].
- ↑ a b Daniel Kubisz, Przemysław Szwałko: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 80. Nakwiatkowate - Anthicidae. Toruń: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1998, s. 16-23.
- ↑ a b c d e f Jan Tatur-Dytkowski, Marek Miłkowski, Rafał Ruta, Karol Komosiński. Potwierdzenie występowania Omonadus bifasciatus (ROSSI, 1792) (Coleoptera: Anthicidae) w Polsce. „Wiadomości Entomologiczne”. 37 (4), s. 237–243, 2018.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 14. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3.. Warszawa: 1987.
- ↑ Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior: Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. Suplement. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2002.
- ↑ M. Biont, R. Bless, P. Boye, H. Gruttke, P. Pretscher: Rote Liste gefährdeter Tiere Deutschlands. Münster (Landwirtschaftsverlag) – Schriftenreihe für Landschaftspflege und Naturschutz 55. 1998.