Olbora

w dawnej Polsce czynsz płacony w naturze

Olbora, czasem również zwana orborą (z łac. urbarium) – w dawnej Polsce czynsz płacony w naturze w wysokości 1/11 lub 1/10 wydobytego kruszcu albo w gotówce („kruszcowe”) na rzecz króla. Jeszcze w XVI w. olbora pobierana była nie tylko z dóbr królewskich, tj. od gwarków olkuskich i chęcińskich, lecz również z dóbr prywatnych. Wyjątek stanowiły dobra kościelne[1], w których – jak na przykład w Miedzianej Górze czy w kluczu sławkowskim[2] – olbora zasilała skarbiec biskupi. Olbora królewska od 1563 przeznaczona była na utrzymanie wojska kwarcianego.

Przypisy

edytuj
  1. H. Łabęcki: Górnictwo w Polsce. Opis kopalnictwa i hutnictwa polskiego pod względem technicznym, historyczno-statystycznym i prawnym, t. I, Warszawa 1841, s. 111.
  2. J. Padzur (red.), Z dziejów górnictwa i hutnictwa, Wyd. Geologiczne, t. 8–10, s. 333.

Bibliografia

edytuj
  • H. Łabęcki, Górnictwo w Polsce. Opis kopalnictwa i hutnictwa polskiego pod względem technicznym, historyczno-statystycznym i prawnym, t. I, Warszawa 1841.
  • Jan Pazdur (red.), Z dziejów górnictwa i hutnictwa, Wyd. Geologiczne, t. 8–10.
  • Zygmunt Rybicki (red.), Mała encyklopedia prawa, PWN, Warszawa 1980, s. 420.

Zobacz też

edytuj