Okrucieństwo – skłonność do zadawania, bez powodu albo dla własnej przyjemności, cierpień ludziom i zwierzętom (znęcanie się) lub lekceważenia ich cierpień i nieszczęść. Jednym z przejawów okrucieństwa są tortury.

Francisco Goya, I są jak dzikie bestie z cyklu Okropności wojny

Okrucieństwo jest rozpatrywane zarówno w kategoriach psychologicznych, jak i prawnych. 8. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych zakazuje stosowania kar okrutnych bądź wymyślnych[1]. Również Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stanowi w Artykule 40: Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. Zakazuje się stosowania kar cielesnych[2].

Okrucieństwo od początku było częstym tematem dzieł literatury pięknej. Tematowi okrucieństwa w literaturze i kulturze europejskiej poświęcony został cykl seminariów organizowanych przez Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie[3]. Antonin Artaud sformułował koncepcję Teatru okrucieństwa, jednak samo zjawisko istniało w dramacie od zawsze. Wyjątkowo krwawe były sztuki elżbietańskie, na przykład Tragedia hiszpańska Thomasa Kyda i Tytus Andronikus Williama Szekspira. Studium okrucieństwa stanowi opowiadanie Edgara Allana Poego Studnia i wahadło, opowiadające o więzieniu hiszpańskiej inkwizycji[4]. W sztukach plastycznych znanym przedstawieniem okrucieństwa są Okropności wojny Francisca Goi.

Przypisy

edytuj
  1. Joanna Hołda, Zbigniew Hołda, Dorota Ostrowska, Julita Agnieszka Rybczyńska: Prawa człowieka. Zarys wykładu. books.google.pl, 2014. s. 21. [dostęp 2017-02-16]. (pol.).
  2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. isap.sejm.gov.pl. [dostęp 2017-02-16]. (pol.).
  3. Okrucieństwo w literaturze i kulturze europejskiej. wfpik.amu.edu.pl. [dostęp 2017-02-16]. (pol.).
  4. What is the theme of "The Pit and the Pendulum"?. enotes.com. [dostęp 2017-02-17]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Z prof. Bogusławem Pawłowskim, kierownikiem Katedry Biologii Człowieka Uniwersytetu Wrocławskiego, rozmawia Tomasz Ulanowski: Okrucieństwo, ludzka rzecz. wyborcza.pl. [dostęp 2017-02-16]. (pol.).