Okręty podwodne typu Sirène (1900)
Okręty podwodne typu Sirène – francuskie okręty podwodne z początku XX wieku i okresu I wojny światowej. W latach 1900–1902 w stoczni Arsenal de Cherbourg zbudowano cztery okręty tego typu. Jednostki weszły w skład Marine nationale w latach 1901–1902 i służyły do 1919 roku.
| |
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Stocznia | |
| Zbudowane |
4 |
| Użytkownicy | |
| Typ poprzedzający | |
| Typ następny | |
| Służba w latach |
1901-1919 |
| Wyrzutnie torpedowe: • zewnętrzne |
|
| Załoga |
13 oficerów i marynarzy |
| Wyporność: | |
| • na powierzchni |
157 ton |
| • w zanurzeniu |
213 ton |
| Zanurzenie testowe |
30 m |
| Długość |
32,5 m |
| Szerokość |
3,9 m |
| Zanurzenie |
2,5 m |
| Napęd: | |
| 1 silnik parowy potrójnego rozprężania, 1 kocioł, moc 250 KM 1 silnik elektryczny o mocy 100 KM 1 śruba | |
| Prędkość: • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg: | |
| • na powierzchni |
powierzchnia: 600 Mm przy 8 w. |
Projekt i dane taktyczno–techniczne
edytujOkręty typu Sirène, zaprojektowane przez inż. Maxime’a Laubeufa, stanowiły rozwinięcie jego poprzedniego projektu, „Narvala” – pierwszego dwukadłubowego okrętu podwodnego na świecie[1]. Oprócz większej wyporności, na okrętach zamontowano ulepszoną siłownię, co zaowocowało skróceniem czasu potrzebnego do zanurzenia jednostki (6-9 minut)[1][2].
Jednostki typu Sirène były małymi okrętami podwodnymi o konstrukcji dwukadłubowej. Długość całkowita wynosiła 32,5 metra, szerokość 3,9 metra i zanurzenie 2,5 metra[2][3]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 157 ton, a w zanurzeniu 213 ton[1][2][3]. Okręty napędzane były na powierzchni przez maszynę parową potrójnego rozprężania systemu Brule o mocy 250 koni mechanicznych (KM), do której parę dostarczał kocioł du Temple[1][2][4]. Paliwo stanowił mazut[4]. Napęd podwodny zapewniał silnik elektryczny Hillairet-Huguet o mocy 100 KM[1][2]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 9,75 węzła na powierzchni i 5,8 węzła w zanurzeniu[1]. Zasięg wynosił 600 Mm przy prędkości 8 węzłów w położeniu nawodnym oraz 55 Mm przy prędkości 3,75 węzłów pod wodą[1][2]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 30 metrów[5].
Okręty wyposażone były w cztery zewnętrzne wyrzutnie torped kalibru 450 mm systemu Drzewieckiego, bez torped zapasowych[1][6][7]. Załoga jednego okrętu składała się z 13 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][6][8].
Budowa
edytujDwa okręty typu Sirène zamówione zostały 20 maja 1899 roku, a kolejne dwa 1 maja 1900 roku[2]. Wszystkie zbudowane zostały w Arsenale w Cherbourgu[2][6]. Stępki okrętów położono w 1900 roku[6], wodowane zostały w roku 1901[1][2], a ukończono je w latach 1901-1902[6]. Nazwy okrętów nawiązywały do mitologii („Sirène”, „Triton”) i morskich ryb („Espadon”, „Silure”)[8]. Okręty otrzymały numery burtowe Q5-Q6 i Q13-Q14[2]. Koszt budowy pojedynczego okrętu wyniósł 24 700 £[2].
| Okręt | Stocznia | Początek budowy | Wodowanie | Ukończenie budowy |
|---|---|---|---|---|
| „Sirène” (Q5) | Arsenal de Cherbourg | maj 1900 | 4 maja 1901 | grudzień 1901 |
| „Triton” (Q6) | czerwiec 1900 | 13 lipca 1901 | grudzień 1901 | |
| „Espadon” (Q13) | 1900 | 7 września 1901 | czerwiec 1902 | |
| „Silure” (Q14) | 1900 | 29 października 1901 | czerwiec 1902 |
Przebieg służby
edytujW okresie I wojny światowej okręty pełniły służbę na wodach kanału La Manche i Atlantyku operując z Cherbourga, a następnie w listopadzie 1919 roku zostały skreślone z listy floty[2][6]. Zostały sprzedane 12 listopada 1920 roku[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 77.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 207.
- ↑ a b Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 133.
- ↑ a b John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 200.
- ↑ Ivan Gogin: SIRÈNE submarines (1901-1902). Navypedia. [dostęp 2019-01-13]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 134.
- ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 536.
Bibliografia
edytuj- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: SIRÈNE submarines (1901-1902). Navypedia. [dostęp 2019-01-13]. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
- John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
- Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-11-18]. (ang.).