Wikipedia

Okręty podwodne typu Dupuy de Lôme

Okręty podwodne typu Dupuy de Lôme – francuskie oceaniczne okręty podwodne z czasów I wojny światowej i okresu międzywojennego. W stoczni Arsenal de Toulon(inne języki) zbudowano w latach 1913–1916 dwa okręty tego typu, które weszły w skład Marine nationale w roku 1916. Okręty służyły do połowy lat 30. XX wieku.

Okręty podwodne typu
Dupuy de Lôme
Ilustracja
Kraj budowy

 Francja

Stocznia

Arsenal de Toulon(inne języki)

Zbudowane

2

Użytkownicy

 Marine nationale

Typ poprzedzający

Diane

Typ następny

Lagrange

Służba w latach

1916-1935

Uzbrojenie:
2 działa kal. 75 mm
10 torped
Wyrzutnie torpedowe:
• dziobowe
• rufowe
• zewnętrzne


4 x 450 mm
2 x 450 mm
2 x 450 mm

Załoga

43 oficerów i marynarzy

Wyporność:
• na powierzchni

833 tony

• w zanurzeniu

1287 ton

Zanurzenie testowe

50 m

Długość

75 m

Szerokość

6,4 m

Zanurzenie

3,6 m

Napęd:
2 silniki parowe potrójnego rozprężania, 2 kotły, łączna moc 3500 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1640 KM
2 śruby
Prędkość:
• na powierzchni
• w zanurzeniu


17 węzłów
11 węzłów

Zasięg:
• na powierzchni

powierzchnia: 2350 Mm przy 10 w.
zanurzenie: 120 Mm przy 5 w.

Projekt i dane taktyczno–techniczne

edytuj

Oba okręty typu Dupuy de Lôme zamówione zostały na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1913 roku[1]. Okręty zaprojektował inż. Julien Hutter, powiększając rozmiary swojego poprzedniego projektu „Archimède” i dodając napęd parowy zastosowany w typie Gustave Zédé[2].

Jednostki typu Dupuy de Lôme były dużymi oceanicznymi okrętami podwodnymi. Długość całkowita wynosiła 75 metrów, szerokość 6,4 metra i zanurzenie 3,6 metra[2][3]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 833 ton, a w zanurzeniu 1287 ton[1][3]. Okręty napędzane były na powierzchni przez dwie 3-cylindrowe maszyny parowe potrójnego rozprężania systemu Delaunay-Belleville o łącznej mocy 3500 koni mechanicznych (KM), do których parę dostarczały dwa trójwalczakowe kotły wodnorurkowe du Temple(inne języki)[1][2]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Belfort o łącznej mocy 1640 KM[2][3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 17 węzłów na powierzchni i 11 węzłów w zanurzeniu[1][4][a]. Zasięg wynosił 2350 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym oraz 120 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[1][2]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[5].

Okręty wyposażone były w osiem wyrzutni torped kalibru 450 mm (cztery wewnętrzne na dziobie, dwie na rufie i dwie zewnętrzne), z łącznym zapasem 10 torped oraz dwa pokładowe działa kal. 75 mm[2][3][6]. Załoga jednego okrętu składała się z 4 oficerów oraz 39 podoficerów i marynarzy[1][2][4].

Budowa

edytuj

Dwa okręty typu Dupuy de Lôme zbudowane zostały w Arsenale(inne języki) w Tulonie[3][7]. Stępki okrętów położono w 1913 roku[1], wodowane zostały w latach 1915–1916[2][3], a ukończono je w 1916 roku[1]. Okręty otrzymały nazwy na cześć wybitnych francuskich konstruktorów okrętów: inż. de Lôme i inż. Sané oraz numery burtowe Q105 i Q106[3].

Okręt Stocznia Początek budowy Wodowanie Ukończenie budowy
„Dupuy de Lôme” (Q105) Arsenal de Toulon marzec 1913 9 września 1915 sierpień 1916
„Sané” (Q106) listopad 1913 27 stycznia 1916 sierpień 1916

Przebieg służby

edytuj
 
„Sané” po przebudowie, 1926

Od 1917 roku do końca wojny oba okręty operowały w składzie Flotylli Marokańskiej, stacjonując w Gibraltarze[1][2][3].

Na początku lat 20. jednostki poddano znaczącej przebudowie: zamiast maszyn parowych zamontowano silniki Diesla Krupp („Dupuy de Lôme”) i Körting(inne języki) („Sané”) o mocy 1200 KM każdy, pochodzące z ex-niemieckich U-Bootów, dzięki czemu znacznie zwiększył się zasięg jednostek[2][3][b]; okręty otrzymały też nowe kioski i mostki[1][3].

Po remoncie okręty pełniły służbę na Atlantyku do lipca 1935 roku, kiedy skreślone zostały z listy floty[1][3][c].

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Podczas prób przy przeciążeniu maszyn „Dupuy de Lôme” osiągnął prędkość 19 węzłów[3].
  2. ↑ Paul E. Fontenoy podaje, że wymieniono również silniki elektryczne[2].
  3. ↑ Paul E. Fontenoy podaje, że okręty wycofano ze służby 27 sierpnia 1935 roku[2].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i j k Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 157.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 88.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 211.
  4. ↑ a b Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-11-17]. (ang.).
  5. ↑ Ivan Gogin: DUPUY DE LÔME submarines (1916). Navypedia. [dostęp 2019-01-13]. (ang.).
  6. ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 536.
  7. ↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 198.

Bibliografia

edytuj
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Ivan Gogin: DUPUY DE LÔME submarines (1916). Navypedia. [dostęp 2019-01-13]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
  • Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-11-17]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Okręty_podwodne_typu_Dupuy_de_Lôme&oldid=75016979”