Wikipedia

Okręty podwodne typu Circé (1907)

Okręty podwodne typu Circé – francuskie okręty podwodne z początku XX wieku i okresu I wojny światowej. W latach 1905–1909 w stoczni Arsenal de Toulon(inne języki) zbudowano dwa okręty tego typu. Jednostki weszły w skład Marine nationale w 1909 roku. Obie jednostki stracono: 7 lipca 1914 roku w wyniku kolizji „Circé” zatopiła „Calypso”, sama ginąc od torpedy austro-węgierskiego okrętu podwodnego SM U-47 20 września 1918 roku.

Okręty podwodne typu Circé
Ilustracja
Kraj budowy

 Francja

Stocznia

Arsenal de Toulon(inne języki)

Zbudowane

2

Użytkownicy

 Marine nationale

Typ poprzedzający

Émeraude

Typ następny

Pluviôse

Służba w latach

1909-1918

Stracone

2

Uzbrojenie:
6 torped, 1 działo kal. 47 mm
Wyrzutnie torpedowe:
• zewnętrzne


6 x 450 mm

Załoga

22 oficerów i marynarzy

Wyporność:
• na powierzchni

351 ton

• w zanurzeniu

491 ton

Zanurzenie testowe

40 m

Długość

47,1 m

Szerokość

4,9 m

Zanurzenie

3 m

Napęd:
2 silniki Diesla o łącznej mocy 630 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 460 KM
2 śruby
Prędkość:
• na powierzchni
• w zanurzeniu


11,9 węzła
7,7 węzła

Zasięg:
• na powierzchni

powierzchnia: 2160 Mm przy 8 w.
zanurzenie: 98 Mm przy 3,5 w.

Multimedia w Wikimedia Commons

Projekt i dane taktyczno–techniczne

edytuj

Okręty podwodne typu Circé zamówione zostały 8 października 1904 roku na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1904 roku[1][2]. Jednostki zaprojektował inż. Maxime Laubeuf, powiększając swój poprzedni projekt (Aigrette) i dostosowując go do napędu dwuśrubowego[3][4].

Jednostki typu Circé były średniej wielkości okrętami podwodnymi o konstrukcji dwukadłubowej. Długość całkowita wynosiła 47,1 metra, szerokość 4,9 metra i zanurzenie 3 metry[1][3][5]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 351 ton, a w zanurzeniu 491 ton[1][5][a]. Okręty napędzane były na powierzchni przez dwa silniki Diesla MAN o łącznej mocy 630 koni mechanicznych (KM)[1][3][5]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Hillairet-Huguet o łącznej mocy 460 KM[1][3][5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 11,9 węzła na powierzchni i 7,7 węzła w zanurzeniu[1][5]. Zasięg wynosił 2160 Mm przy prędkości 8 węzłów w położeniu nawodnym oraz 98 Mm przy prędkości 3,5 węzła pod wodą (lub 44 Mm przy prędkości 5,1 węzła)[1][3][5]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 40 metrów[2].

Okręty wyposażone były w sześć zewnętrznych wyrzutni torped kalibru 450 mm (w tym dwie systemu Drzewieckiego), z łącznym zapasem 6 torped[1][3][6]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 47 mm L/50 M1902[1][2][3]. Załoga pojedynczego okrętu składała się z 22 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][3][7].

Budowa

edytuj

Obie jednostki zbudowane zostały w Arsenale(inne języki) w Tulonie[1][3][7]. Stępki okrętów położono w 1905 roku[7], zostały zwodowane w 1907 roku[1][3], a do służby przyjęto je w roku 1909[7][2]. Nazwy okrętów nawiązywały do mitologicznych postaci: wróżbitki Kirke i nimfy Kalipso[8]. Okręty otrzymały numery burtowe Q47 i Q48[1].

Okręt Stocznia Początek budowy Wodowanie Wejście do służby
„Circé” (Q47) Arsenal de Toulon 1905 13 września 1907 1909
„Calypso” (Q48) 22 października 1907

Przebieg służby

edytuj

Oba okręty pełniły służbę na Morzu Śródziemnym[3]. 7 lipca 1914 roku na redzie Tulonu „Circé” zderzył się przypadkowo z bliźniaczą „Calypso”, która zatonęła[1][3][7]. Po wybuchu działań wojennych „Circé” operowała na Adriatyku[3]. 25 maja 1917 roku okręt zatopił niemiecki podwodny stawiacz min SM UC-24[1][3][7]. 20 września 1918 roku „Circé” zatonęła storpedowana nieopodal Kotoru przez austro-węgierski okręt podwodny SM U-47[1][3][7]. Z załogi ocalała tylko jedna osoba[8]. Okręt został odznaczony Krzyżem Wojennym[7].

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Paul E. Fontenoy podaje, że okręty wypierały 392 tony na powierzchni i 425 ton w zanurzeniu[3].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 208.
  2. ↑ a b c d Ivan Gogin: CIRCÉ submarines (1909). Navypedia. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 81.
  4. ↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 199.
  5. ↑ a b c d e f Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 132.
  6. ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 536.
  7. ↑ a b c d e f g h Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 133.
  8. ↑ a b Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Ivan Gogin: CIRCÉ submarines (1909). Navypedia. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
  • Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-29]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Okręty_podwodne_typu_Circé_(1907)&oldid=74493455”