Okręty podwodne projektu 955
Okręty podwodne projektu 955 (typu Boriej - ros. Борей) – rosyjskie okręty podwodne z napędem atomowym wyposażone w rakietowe pociski balistyczne. W kodyfikacji NATO okręty znane są jako typ Borei.
| |
| Rodzaj okrętu | |
|---|---|
| Kraj budowy | |
| Projekt | |
| Stocznia | |
| Zbudowane |
5 |
| Użytkownicy | |
| Służba w latach |
od 2013 |
| Uzbrojenie: | |
| 24 torpedy, miny lub pociski • RPK-7 Worobjei, • WA-111 Szkwał, • SAET-60M, • 65-76 | |
| Wyrzutnie torpedowe: • dziobowe |
|
| Wyrzutnie rakietowe |
16 × SLBM |
| Załoga |
130 oficerów i marynarzy |
| Wyporność: | |
| • na powierzchni |
14 700 t |
| • w zanurzeniu |
24 000 t |
| Zanurzenie testowe |
400 m |
| Długość |
170 m |
| Szerokość |
13,5 m |
| Napęd: | |
| 1 reaktor jądrowy OK-650W (98000 KM) 1 pędnik wodnoodrzutowy | |
| Prędkość: • w zanurzeniu |
|
Historia
edytujW połowie lat 90 XX wieku w Rosji rozpoczęły się prace nad nowymi okrętami podwodnymi-nosicielami pocisków balistycznych. Okręty miały zastąpić w służbie starsze jednostki projektu 667BDR i 941. Początkowo nowe okręty otrzymały oznaczenie projekt 935 i miały być wyposażone w nowe pociski balistyczne SS-N-28. Budowa pierwszego okrętu tego typu rozpoczęła się w listopadzie 1996. W projekcie zastosowano najnowsze rozwiązania konstrukcyjne powstałe na podstawie doświadczeń wyniesionych z budowy okrętów podwodnych serii projektów 667.
Z powodu czterech nieudanych prób z przeznaczonymi dla okrętów projektu 941 oraz 955 nowymi pociskami balistycznymi R-39M, program ten anulowano. W zamian podjęto próbę opracowania nowych pocisków w oparciu o konstrukcję lekkiego pocisku ICBM Topol-M. Nowe pociski otrzymały oznaczenie R-30 Buława (NATO: SS-N-30). Ponieważ nowe pociski miały większe rozmiary, konieczne było powiększenie wyrzutni.
Na okrętach zastosowano najnowsze rozwiązania konstrukcyjne w dziedzinie zmniejszenia ich wykrywalności. Okręty, m.in. dzięki zastosowaniu napędu typu pump-jet, mogą w skryty sposób zbliżać się do wyznaczonych pozycji.
Zgodnie z planem budowa pierwszego okrętu miała zostać zakończona w 2002 roku, w każdym następnym roku miano kończyć budowę jednego okrętu, tak aby w roku 2010 osiągnąć stan 14 do 18 jednostek, łącznie z jednostkami projektu 667BDRM (Delta IV). Wodowanie pierwszego okrętu tego typu - "Jurij Dołgoruki" - miało miejsce dopiero 15 kwietnia 2007. Drugi okręt tego typu "Aleksander Newski" został zwodowany na początku grudnia 2010 roku, a trzeci "Władimir Monomach" pod koniec 2012. Zgodnie z zapowiedzią ministra obrony Rosji Аnatolija Sierdiukowa, do 2020 r. zostanie zbudowanych pięć nowych okrętów[1].
W ramach realizowanego od 2011 r. programu modernizacji technicznej rosyjskich sił zbrojnych (GPW-2020) zakłada się budowę 10 okrętów typu Boriej. Wcześniej mówiono o 8 okrętach, ale podczas wspomnianej konferencji prasowej adm. Czirkowa padła liczba 10, która zresztą przewijała się już wcześniej w doniesieniach o okrętach tego typu. Czy będzie to 8, czy 10 jednostek zależy też od tego, jak sprawnie będzie przebiegał proces ich budowy i testów. Wówczas adm. Czirkow wspomniał także, że po roku 2030 rozpocząć się ma produkcja okrętów kolejnej generacji (piątej według rosyjskiej klasyfikacji), następców pr. 955 i pr. 885.
Okręty
edytuj- K-535 Jurij Dołgoruki - projekt 955 - rozpoczęcie budowy listopad 1996, wodowanie 15 kwietnia 2007, w służbie od 10 stycznia 2013[potrzebny przypis]
- K-550 Aleksander Newski - projekt 955 rozpoczęcie budowy 19 marca 2004, wodowanie 2 grudnia 2010, w służbie od 23 grudnia 2013[2]
- K-551 Władimir Monomach - projekt 955 rozpoczęcie budowy 19 marca 2006, wodowanie 30 grudnia 2012, w służbie od 19 grudnia 2014[3]
- К-549 Kniaź Władimir (wcześniej „Święty Mikołaj”) - projekt 955A rozpoczęcie budowy 30 lipca 2012[4], wodowanie 17 listopada 2017[5].
- K-??? Kniaź Oleg - projekt 955A, piąty Boriej (numer stoczniowy 205). Uroczyste położenie stępki tego okrętu odbyło się 27 lipca 2014.
- K-??? Generalissimus Suworow (wcześniej „Kniaź Suworow”)- projekt 955A, szósty Borej (numer stoczniowy 206). Uroczyste położenie stępki 26 grudnia 2014.
- K-??? Imperator Aleksandr III - projekt 955A, siódmy Borej (numer stoczniowy 207). Uroczyste położenie stępki 18 grudnia 2015.
- K-??? Książę Pożarski - projekt 955A, ósmy Borej (numer stoczniowy 208). Uroczyste położenie stępki 23 grudnia 2016
- K-??? Marszałek Żukow
- K-??? Marszałek Rokossowski
Przypisy
edytuj- ↑ Do 2020 pięć nowych atomowych okrętów podwodnych Borei (ros.)
- ↑ Wielkopolskie - www.ssbn.pl [online], www.ssbn.pl [dostęp 2017-11-25].
- ↑ Władimir Monomach zwodowany. Altair.
- ↑ Położenie stępki pod Kniazia Włodzimierza.
- ↑ Rosjanie wodują zmodernizowanego Boreja. zbiam.pl, 2017-11-18. [dostęp 2018-02-27].
Linki zewnętrzne
edytuj- Okręty Podwodne Świata - Typ DELTA - www.okretypodwodne.edu.pl
- www.globalsecurity.org (ang.)
- Zdjęcia "Juri Dołgoruki". pilot.strizhi.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-10)].