Oj, maluśki, maluśki
Oj, maluśki, maluśki – polska pastorałka anonimowego autorstwa, odnotowana w rękopisach franciszkańskich z Krakowa już w XVIII wieku. Pastorałka zbudowana jest w znacznej mierze na poetyce paradoksu, wyrażającego swego rodzaju zadziwienie nad losem małego Jezusa. Tekst zawiera elementy typowe dla dialektu małopolskiego – w szczególności dla gwary podhalańskiej, a także elementy dialektalnych form mazurzących oraz archaicznej leksyki[1].
| Autor |
anonimowy |
|---|---|
| Tematyka |
religijna |
| Typ utworu | |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania |
XVIII w. (?) |
Historia
edytujPochodzenie utworu jest trudne do ustalenia ze względu na dużą liczbę wariantów tekstu. Tekst pojawił się w XVIII-wiecznych rękopisach z klasztorów franciszkanek z Krakowa. Początkowy tekst niedrukowany liczy 6 strof[2]. Tekst pastorałki znajduje się w rękopisie franciszkańskim Kolęda, czyli zbiór pieśni na Boże Narodzenie dla wygody i nabożeństwa Ich Mość P. P. Franciszkanek klasztoru św. Jędrzeja[3]. Rękopis ten pochodzi z 1808 roku i został spisany w Krakowie[4].
Tekst drukowany w śpiewniku Pastorałki i kolędy, czyli, Piosenki wesołe ludu: Piosenki do Kościelnego użytku Michała Mioduszewskiego z 1843 prawie nie różni się od współcześnie wykonywanej kolędy[5].
Refren jest późniejszym dodatkiem[6]. Tekst ma różne warianty realizacyjne[1]. Wyróżniane są dwie wersje: onomatopeiczna (Lili Lili Lili La) – typowa dla kołysanki – i słowna (Śpiewajmy i grajmy Mu, małemu, małemu) – typowa dla pastorałki[7].
Wykonania
edytujKolęda znajduje się w repertuarze wielu polskich wokalistów, którzy wydali ją na swoich albumach z muzyką świąteczną.
| Wykonawca | Album | Rok | Nośnik |
|---|---|---|---|
| Krystyna Prońko | Kolędy | 1984 | CD |
| Ziyo | Kolędy | 1992 | CD |
| Hetman | Rock Kolęda | 1997 | CD |
| Eleni | Kolędy polskie śpiewa Eleni vol 2 | 1998 | CD |
| Anna Maria Jopek | Wigilijna kołysanka | 2001 | CD |
| Maryla Rodowicz | 12 najpiękniejszych kolęd | 2001 | CD |
| Golec uOrkiestra | Nieziemskie granie dla Ciebie Panie | 2005 | CD |
| Zbigniew Wodecki | The Best Christmas... Ever! | 2006 | CD |
| Hołd | Kolędowo | 2008 | CD |
| Zakopower | Radio Zet: Siła Świątecznej Muzyki | 2008 | CD |
| Edyta Górniak | Zakochaj się na Święta w kolędach | 2008 | CD |
| Golec uOrkiestra | Koncert Live - Kolędy i Pastorałki | 2009 | DVD |
| Filipinki | Najpiękniejsze Kolędy | 2013 | CD |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Stanisław Koziara, Tradycja kolędy w języku i kulturze polskiej. Między uniwersalnością a swojskością, „Studia Pigoniana”, 2, MMXIX, Wydawnictwo Humanistyczne „Pigonianum”, 2019, s. 38-39 (pol.).
- ↑ Kolędy: Oj, maluśki, maluśki. piosenki.zii.pl. [dostęp 2014-12-14]. (pol.).
- ↑ Błażej Chmielewski: Kolęda, czyli zbiór pieśni na Boże Narodzenie dla wygody i nabożeństwa Ich Mość P. P. Franciszkanek klasztoru św. Jędrzeja. Franciszkanie, 1808.
- ↑ Oj, maluśki, maluśki – Tekst utworu i Informacje dodatkowe. bibliotekapiosenki.pl. [dostęp 2014-12-14]. (pol.).
- ↑ Michał Mioduszewski: Pastorałki i kolędy, czyli, Piosenki wesołe ludu: Piosenki do Kościelnego użytku. Missyonarzy, 1843, s. 478-479.
- ↑ Polskie kolędy – Oj, maluśki, maluśki. francopolulis.voila.net. [dostęp 2014-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-14)].
- ↑ Oj, maluśki, maluśki – słowa i muzyka: tradycyjna kolęda polska z rejonu Starego Sącza.. sylwek.efbud.com.pl. [dostęp 2014-12-14]. (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Nuty kolędy w formacie PDF
- Oj Maluśki, Maluśki... w serwisie Wolne Lektury
- Oj maluśki maluśki w serwisie Koledypolskie.pl (tekst kolędy i historia jej powstania)