Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”

Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” – polskie odznaczenie cywilne nadawane do 2022 przez ministra właściwego do spraw środowiska.

Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”

Awers odznaki od 1985
Awers odznaki od 2003
Rewers odznaki od 2003
Ustanowiono	28 maja 1985 zmiana: 14 października 2003
Wycofano	9 czerwca 2022
Wielkość	∅ 37 mm (1985) ∅ 35 mm (2002)
Powiązane	Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Klimatu

Historia

Odznaka została ustanowiona 28 maja 1985 roku uchwałą Rady Ministrów w celu wyróżnienia osób zasłużonych dla ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Kolejne rozporządzenie, z dnia 14 października 2003, zmieniło wygląd odznaczenia i określiło zasady nadawania. Odznaka została zniesiona w 2022 na mocy ustawy ustanawiającej Odznakę Honorową za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Klimatu.

W poszczególnych latach odznakę nadawał:

• 1986 – Minister-kierownik urzędu ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• 1985-1989 – Minister ochrony środowiska i zasobów naturalnych
• 1989 – Minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa
• 1990-1999 – Minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa
• 1999-2022 – Minister środowiska

Zasady nadawania

Odznaka była szczególnym, zaszczytnym honorowym wyróżnieniem i mogła być nadawana obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej oraz obywatelom państw obcych w uznaniu ich zasług dla ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Odznakę nadawał minister właściwy do spraw środowiska z własnej inicjatywy lub na wniosek:

• ministra lub kierownika urzędu centralnego;
• organu administracji rządowej w województwie lub organu samorządu terytorialnego;
• organu statutowego organizacji zawodowej lub społecznej, działającego w zakresie ochrony środowiska lub gospodarki wodnej (np. Liga Ochrony Przyrody, Polski Klub Ekologiczny, Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”, Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, i inne);
• kierownika jednostki organizacyjnej podległej lub nadzorowanej przez ministra właściwego do spraw środowiska.

Odznaka była jednostopniowa i mogła być nadana tylko raz danej osobie. Nadanie potwierdzano legitymacją wręczaną łącznie z odznaką.

Stara odznaka, sprzed 2003 roku, była dwustopniowa: srebrna i złota. Osoby którym nadano odznakę na podstawie uchwały z 1985 roku zachowują prawo do jej noszenia.

Opis odznaki

1985

Odznaką był okrągły medal o średnicy 37 mm, wykonany z metalu złoconego i srebrzonego. Na stronie licowej odznaki, między kołem zewnętrznym a wewnętrznym, znajdował się napis: "ZA ZASŁUGI DLA OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ". W kole wewnętrznym o średnicy 32 mm znajdował się kontur Polski, w którym był wpisany rysunek połowy człowieka – połowy drzewa; górna część konturu mapy wieńczyło zachodzące słońce. Odznaka była zawieszona na prostokątnej zapince w kolorze pomarańczowym o wymiarach: prostokąta zewnętrznego – 25 mm długości i 5 mm szerokości oraz prostokąta wewnętrznego – 24 mm długości i 4 mm szerokości. Na odwrotnej stronie zapinki była zamocowana agrafka.

Odznakę noszono na prawej stronie piersi.

2003

Odznaka, nawiązująca do kuli ziemskiej, ma kształt okrągłego medalu o średnicy 35 mm i jest wykonana z metalu w kolorze złotym i srebrnym. Na stronie licowej znajduje się stylizowane przedstawienie pejzażu ze wschodem słońca nad linią horyzontu. Górna połowa odznaki jest w kolorze złotym, z jasnozłotym słońcem, dolna w kolorze srebrnym, z wystającymi na oba boki, do średnicy 37,5 mm, srebrnymi elementami mającymi symbolizować brzegi pokryte roślinnością. Wzdłuż krawędzi odznaki biegnie dwoma łukami napis, w części złotej srebrny, a w części srebrnej złoty: "ZA ZASŁUGI DLA OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ". Odwrotna strona odznaki jest w kolorze złotym, z napisem biegnącym dwoma łukami – górnym "MINISTERSTWO", dolnym "ŚRODOWISKA" i z zapięciem agrafkowym. Miniaturka odznaki wykonana z tych samych materiałów ma średnicę 15 mm. Różni się brakiem napisu na stronie licowej i zapięciem na szpilkę.

Odznakę nosi się na prawej stronie piersi.

Bibliografia

• Uchwała nr 85 Rady Ministrów z dnia 28 maja 1985 r. w sprawie ustanowienia odznaki honorowej „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”. (M.P. z 1985 r. nr 15, poz. 113)
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 2003 r. w sprawie ustanowienia odznaki honorowej „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”, ustalenia jej wzoru, zasad i trybu nadawania oraz sposobu noszenia (Dz.U. z 2003 r. nr 191, poz. 1869)
• Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. mos.gov.pl (Ministerstwo Środowiska). [dostęp 2016-12-10].