Odznaka Ofiarnych O.K.O.P.
„Odznaka Ofiarnych” O.K.O.P. 1920 r. – polskie odznaczenie nadawane przez Obywatelski Komitet Obrony Państwa za udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
 Awers | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
.jpg)
Opis
edytujNa posiedzeniu 25 października 1920 Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa celem utrwalenia w społeczeństwie pamięci dni Cudu nad Wisłą postanowiono wybić odznakę pamiątkową dla tych, którzy czy to z bronią w ręku na froncie czy odpowiedzialną pracą w kraju, przyczynili się do odparcia najazdu[1]. „Odznaka Ofiarnych” O.K.O.P. 1920 r. została ustanowiona przez Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa dla upamiętnienia ofiarnego odruchu społeczeństwa w czasie napadu bolszewickiego na Polskę latem 1920 roku[2][3].
Na posiedzeniu Komitetu 13 listopada 1920 został zatwierdzony projekt odznaki, ktrego autorem był Jan Raszka[1]. Regulamin odznaczenia został zatwierdzony na 29. plenarnym posiedzeniu O.K.W.O.P. 22 marca 1921[2][1]. Odznaka była przewidziana dla wyróżnienia ochotników i tych, którzy w kontakcie z O.K.O.P. nieśli pomoc swoją walczącej armii[2][1]. Jako nazwę odznaczenia przyjęto Odznaka Ofiarnych O.K.O.P.[2][1].
Wykonana z białego metalu odznaka miała kształt ośmiokątnej reduty z orłem polskim i napisami O.K.O.P 1920 r.[2]. Odznaka mogła być noszona na amarantowo-białej rozetce[2]. Do odznaki był dołączany dyplom imienny, na którym widniał podpis przewodniczącego O.K.O.P., Generalnego Inspektora Armii Ochotniczej gen. Józefa Hallera[2][4][1][5][6].
Prawo do otrzymania i noszenia odznaki mieli:
- żołnierze i oficerowie Armii Ochotniczej, którzy stawili się na odezwę z 6 lipca 1920, wzywającą do szeregów,
- osoby, które między 1 lipca a 1 października 1920 przez ciąg co najmniej jednego miesiąca brały osobisty udział w jakiejkolwiek formie w pracach O.K.O.P. lub w instytucjach zarejestrowanych w O.K.O.P., a przez to swoją pracą społeczno-narodową do odparcia najazdu się przyczyniły[3][2][1].
Odznakę wydawała Komisja „Odznaki Ofiarnych” przy Obywatelskim Komitecie Wykonawczym Obrony Państwa, ul. Kredytowa 4 w Warszawie[3][2][1]. Komisja składała się z pięciu osób: przewodniczącego gen. J. Hallera, przedstawiciela Generalnego Inspektora Armii Ochotniczej i trzech członków O.K.O.P. wybranych przez plenum[2]. Komisja prowadziła księgę, w której indeksowano odznaczonych[2]. Odznaki były wydawane za opłatą[2][7].
22 marca 1921 do składu Komisji Odznaki Ofiarnych zostali wybrani: gen. broni. Józef Haller, ppłk dr Michał Wyrostek, szef Sztabu Generalnego Armii Ochotniczej oraz członkowie O.K.W.O.P. Karol Szlenkier, Stanisław Nowicki, Mieczysław Kowalski[8].
Pierwszym odznaczonym odznaką był gen. broni. Józef Haller[9]. Do 15 maja 1922 wydano 26 650 odznak (17 340 byłym ochotnikom i 9 310 cywilom)[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Sprawozdanie 1923 ↓, s. 238.
- ↑ a b c d e f g h i j k l 88. Odznaka ofiarnych O.K.O.P. 1920 r.. „Dziennik Urzędowy Województwa Lubelskiego”. 4, s. 53, 8 maja 1921.
- ↑ a b c Odznaka ofiarnych. „Gazeta Lwowska”. Nr 53, s. 3-4, 6 marca 1921.
- ↑ B. starostwa łódzki Aleksy Rżewski replikuje. „Hasło Podwawelskie”. 35, s. 4, 3 września 1933.
- ↑ Dyplom odznaki ofiarnych Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa lp. 16149 dla Ciesielskiego Czesława- Obywatelski Komitet Obrony Państwa nr lp. 16149 dn. 11 X 1921 Łódź. muzeumkatynskie.pl. [dostęp 2017-10-29].
- ↑ Dyplom odznaki ofiarnych OKOP 1920 dla p. Karola Trojnarskiego. muzeumkatynskie.pl. [dostęp 2017-10-29].
- ↑ Kronika. O. K. O. P.. „Ziemia Przemyska”. Nr 50, s. 3, 11 grudnia 1921.
- ↑ a b Sprawozdanie 1923 ↓, s. 240.
- ↑ Sprawozdanie 1923 ↓, s. 239, 240.
Bibliografia
edytuj- Sprawozdanie Komisji „Odznaki Ofiarnych O.K.O.P. 1920r.”. W: Władysław Ścibor-Rylski (red.): Obrona państwa w 1920 roku. Księga sprawozdawczo-pamiątkowa Generalnego Inspektoratu Armji Ochotniczej i Obywatelskich Komitetów Obrony Państwa. Warszawa: Obywatelski Komitet Wykonawczy Obrony Państwa, 1923, s. 238-240.