Odryna, adryna, adrynia[1], odrynia (białorus. адрына) – budynek gospodarczy, przeważnie drewniany, służący do przechowywania w zimie siana[2], słomy[3] lub narzędzi gospodarczych (sań, wozów)[4]. Według funkcjonalności w gospodarstwie zajmowała pośrednie miejsce pomiędzy chlewem a gumnem. W niektórych folwarkach w odrynie młócono zboże. Odryna stawiana była w pobliżu gumna lub bezpośrednio w ciągu zabudowy gospodarczej. Swoją konstrukcją budowlaną i wyglądem nie odróżniała się zbytnio od chlewu. Podłogę odryny wykładano płaszczakami. Przed XVII stuleciem odryną nazywano także budynek do zamieszkania latem lub sypialnię w chacie. Nazwa utrwaliła się w słownictwie regionalnym Grodzieńszczyzny, Homelszczyzny i Mińszczyzny. W okolicach Mohylewa odrynę nazywano siennicą (białorus. сянніца), w innych częściach Białorusi – sielnicą (białorus. сельніца), w okolicach Hancewicz – punią (białorus. пуня)[3].

Odryna w Leonowiczech (rejon postawski)

Józef Ignacy Kraszewski w swojej powieści historycznej Stara baśń opisał odrynę następująco: [...] szopka była na siano, taka jakie dawniej po słowiańskich krajach odrynami zwano. Stała ona teraz otworem, i chruściane jej ściany półprzezroczyste dozwalały widzieć dokoła, gdyby się kto przybliżał. Wewnątrz para kłód sosnowych u wrót jakby umyślnie leżała, aby na nich przysiąść można[5].

Przypisy

edytuj
  1. J. Rieger, Słownictwo polszczyzny gwarowej na brasławszczyźnie, s. 55.
  2. Odryna, sjp.pwn.pl.
  3. a b Адрына, gants-region.info.
  4. J. Rieger, Słownictwo polszczyzny gwarowej na brasławszczyźnie, s. 180.
  5. J.I. Kraszewski, Stara baśń. Powieść z IX wieku, s. 49.

Bibliografia

edytuj