Odontoda, ząb skórny – niewielka forma zębinowa o pojedynczej jamie miękiszowej[1], występująca zwykle na powierzchni skóry lub w pobliżu otworów ciała różnych gatunków zwierząt, szczególnie u ryb. W zależności od umiejscowienia odontody przyjmują różny kształt i pełnią różne funkcje. W paleontologii uważane są za pierwotne elementy szkieletu skórnego[1]. Występowały jako elementy pokrycia ciała (budujące łuski różnego typu) już u paleozoicznych chrzęstnoszkieletowych, u fałdopłetwych[1], a współcześnie u zbrojnikowatych[2].

Strzałka na zdjęciu d. wskazuje odontody na pysku Guyanancistrus sp.

Kształt i rozmieszczenie odontod u zbrojnikowatych często stanowi cechę diagnostyczną, a u niektórych jest elementem dymorfizmu płciowego[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 346. ISBN 978-83-235-0973-8.
  2. a b Raphael Covain, Sonia Fisch-Muller. The genera of the Neotropical armored catfish subfamily Loricariinae (Siluriformes: Loricariidae): a practical key and synopsis. „Zootaxa”. 1462, s. 1–40, 2007. (ang.).