Octoknema

*Octoknema*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Santalanae
Rząd	sandałowce
Rodzina	Octoknemaceae
Rodzaj	Octoknema
	Nazwa systematyczna
	Octoknema Pierre; Bull. Mens. Soc. Linn. Paris 2: 1290 (1897)
	Typ nomenklatoryczny
	O. klaineana Pierre
	Systematyka w Wikispecies

Octoknema – rodzaj roślin z monotypowej rodziny Octoknemaceae z rzędu sandałowców (Santalales). Obejmuje 14 gatunków występujących w Afryce równikowej od Gwinei po Tanzanię. Rośliny te rosną w wilgotnych lasach tropikalnych^[3].

Morfologia

Pokrój: Krzewy i drzewa osiągające do 30 m wysokości. Konary i pnie pokryte zwykle gładką korą, młode pędy są nagie lub owłosione, czasem gęsto. Włoski są gwiazdkowate, białe lub brązowe^[3].

Liście: Zimozielone, skrętoległe, ułożone w dwóch rzędach, pozbawione przylistków, ogonkowe (ogonek zaokrąglony lub z rowkiem na stronie doosiowej). Blaszka pojedyncza, eliptyczna, jajowata do wąskoeliptycznej, całobrzega, na wierzchołku zaostrzona lub zaokrąglona. Wiązka centralna bardzo wyraźna, zwłaszcza od dołu, podobnie wyraźne są też żyłki boczne odchodzące pod kątem ostrym i tworzące 4–11 par. Liście są nagie lub owłosione^[3].
Kwiaty: Jednopłciowe (rośliny są dwupienne), kwiaty żeńskie zebrane w kłosokształtne kwiatostany, rzadko rozgałęzione, kwiaty męskie w kwiatostanach groniastych. Kwiaty promieniste, pięciokrotne, rzadko trzykrotne. Działki kielicha zredukowane lub nieobecne, płatki korony zrośnięte u nasady, owłosione lub nagie. Kwiaty żeńskie osiągają ponad 1,5 mm średnicy, zawierają 5 (rzadko trzy) prątniczki i mniej lub bardziej owłosioną zalążnię tworzoną z trzech owocolistków, z pojedynczą szyjką słupka, na końcu z trzema ramionami. Kwiaty męskie z pięcioma, rzadziej trzema pręcikami, osiągają od 1 do 3,5 mm średnicy^[3].
Owoce: Kulistawe lub jajowate pestkowce osiągające do 1–4 cm długości, ciemnozielone, żółte, pomarańczowe lub czerwone, nagie lub owłosione^[3].

Systematyka

W związku z dyskusyjną wciąż systematyką w obrębie rzędu sandałowców rodzaj Octoknema zajmuje w niej różną pozycję w zależności od źródła. Według Angiosperm Phylogeny Website i GRIN stanowi odrębną, monotypową rodzinę Octoknemaceae^[5]^[1]. Zaliczany jest także do Erythropalaceae^[6] i przemierżlowatych Olacaceae^[3].

Pozycja według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Pozycja rodziny na drzewie filogenetycznym rzędu sandałowców^[1]:

	Aptandraceae

	Olacaceae przemierżlowate

Octoknemaceae

Balanophoraceae gałecznicowate

	Opiliaceae

	Santalaceae sandałowcowate (w tym dawne jemiołowate Viscaceae)

	Loranthaceae gązewnikowate

	Mystropetalaceae

	Misodendraceae

	Schoepfiaceae

Wykaz gatunków^[3]:

Octoknema affinis Pierre ex Tiegh.
Octoknema aruwimiensis Mildbr.
Octoknema bakossiensis Gosline & Malécot
Octoknema belingensis Gosline & Malécot
Octoknema borealis Hutch. & Dalziel
Octoknema chailluensis Malécot & Gosline
Octoknema dinklagei Engl.
Octoknema genovefae Villiers
Octoknema hulstaertiana Germ.
Octoknema kivuensis Gosline & Malécot
Octoknema klaineana Pierre
Octoknema mokoko Gosline & Malécot
Octoknema ogoouensis Malécot & Gosline
Octoknema orientalis Mildbr.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-13] (ang.).
↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Octoknema Pierre. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-13].
↑ Octoknema Pierre. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-03-13].
↑ Genus Octoknema Pierre. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-03-13].
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 641, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[apweb-1] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-13] (ang.).

[ruggiero-2] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-13] (ang.).

[powo-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Octoknema Pierre. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-13].

[ing-4] Octoknema Pierre. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-03-13].

[grin-5] Genus Octoknema Pierre. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-03-13].

[mabb-6] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 641, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]